Vì sao chỉ một quả chuối vàng dán vào tường có thể bán đấu giá 38 tỷ đồng

Khi một quả chuối được dán băng keo lên tường để trở thành tác phẩm nghệ thuật và bán với giá 120.000 USD (3 tỷ đồng) vào năm 2019, thời điểm này mạng xã hội đã dậy sóng và nổ ra cuộc tranh luận gay gắt về ý nghĩa nghệ thuật.  

Đó là tác phẩm của nghệ sĩ Maurizio Cattelan với tên gọi ""Comedian" (tạm dịch: Diễn viên hài). Mới đây, tác phẩm này đã chứng minh đây là một khoản đầu tư hợp lý khi nhà đấu giá Sotheby's vừa thông báo đặc biệt.

Trong phiên đấu giá diễn ra ngày 20/11 tới đây, tác phẩm này có thể sẽ bán với mức từ 1 đến 1,5 triệu USD (25 tỷ đồng - 38 tỷ đồng).

Người thắng phiên đấu giá sẽ nhận về một quả chuối, một cuộn băng keo cũng như giấy chứng nhận xác thực và hướng dẫn cách lắp đặt tác phẩm sao cho đạt tiêu chuẩn. Đại diện của hãng đấu giá Sotheby's đã xác nhận với CNN rằng, ngay cả quả chuối và cuộn băng keo trong phiên đấu giá tới đây đều không phải là bản gốc.

Trước khi mang đi đấu giá, tác phẩm sẽ được mang ra trưng bày trên khắp thế giới. Địa điểm đầu tiên là tại New York (Mỹ) vào ngày 28/10. Tiếp đến, tác phẩm được đưa đi khắp các thành phố lớn như London, Paris, Milan, Hong Kong, Dubai, Đài Bắc, Tokyo và Los Angeles. Tác phẩm dự kiến sẽ trở lại New York vào ngày 8/11 để chờ đợi cho phiên đấu giá ngày 20/11.

"Đây là tác phẩm nghệ thuật mang tính khái niệm và các vật liệu thực tế được thay thế sau mỗi lần lắp đặt", phát ngôn viên của cuộc đấu giá trả lời thông tin qua email.

Cách đây 5 năm, Cattelan và phòng trưng bày nghệ thuật Pháp Perrotin đã gây chấn động khi trưng bày tác phẩm tại hội chợ Art Basel Miami Beach (Mỹ).

Bản gốc do nghệ sĩ Maurizio Cattelan mua một quả chuối trong cửa hàng tạp hóa ở Miami (Mỹ). Sau đó, phòng trưng bày đã mua quả chuối khác để thay thế và dán lên tường theo đúng hướng dẫn của nghệ sĩ.

Tác phẩm này nhanh chóng thu hút đám đông tò mò. Nhiều người tham dự hội chợ thời điểm đó sẵn lòng xếp hàng dài, chờ đợi được tận mắt nhìn thấy.

Tuy nhiên giới nghệ thuật lại có sự chia rẽ khi phân tích giá trị của tác phẩm. Một số nhà phê bình cho rằng nó bắt nguồn từ truyền thống phong phú của các tác phẩm ý niệm.

Ông David Galperin, người đứng đầu bộ phận nghệ thuật đương đại khu vực Mỹ của nhà đấu giá Sotheby's, mô tả đây là "tác phẩm thiên tài". Trong khi đó, nghệ sĩ người Italia Maurizio Cattelan cũng khẳng định "tác phẩm của mình không phải là trò đùa".

Tuy nhiên buổi trưng bày năm 2019 bất ngờ gặp phải sự cố khi họa sĩ David Datuna đã gỡ quả chuối ra khỏi tường và ăn nó. Động thái này được diễn ra sau khi tác phẩm được bán với giá 120.000 USD chỉ sau vài phút. Lý giải về hành động này, họa sĩ David gọi đây là tiết mục "họa sĩ đói".

Tháng 5/2023, khi tác phẩm được trưng bày tại bảo tàng nghệ thuật Leeum, Seoul (Hàn Quốc), một sinh viên cũng gỡ quả chuối khỏi lớp băng keo rồi ăn luôn. Sau đó người này dán vỏ chuối vào vị trí cũ.

Trả lời hãng CNN về sự cố này, đại diện bảo tàng nói do cậu sinh viên thấy đói vì nhịn bữa sáng nên đã hành động như vậy. Sau đó bảo tàng phải đặt một quả chuối khác để thay thế quả bị ăn mất.

Trong cuộc đấu giá vào ngày 20/11 tới đây, hãng Sotheby's không tiết lộ danh tính của người bán. Hãng chỉ hé lộ, chủ sở hữu hiện tại của tác phẩm đã mua nó từ bộ sưu tập của một trong những người mua ban đầu.