Dân sinh
Fica
DTiNewsĐộc đáo nghĩa địa chôn cất gần 200 cá voi ở Hà Tĩnh
(Dân trí) - Cá voi hay còn gọi là cá Ông được người dân xã ven biển Hà Tĩnh an táng trang nghiêm như người thân của mình. Bởi với họ, cá Ông như một vị thần, nâng đỡ ngư dân trước sóng gió lúc ra khơi.
Miếu Ngư Ông ở xã Cẩm Nhượng (huyện Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) có từ lâu đời, người dân nơi đây cũng không nhớ chính xác có từ bao giờ. Họ chỉ biết rằng, từ nhiều đời nay, cứ mỗi lần loài cá Ông bị chết trôi dạt vào bờ, người dân địa phương lại làm thủ tục mai táng và đưa về miếu để chôn cất.
Ông Nguyễn Hữu Phương, Trưởng ban lễ nghi miếu Ngư Ông cho hay, từ lâu, việc chôn cất và thờ cúng cá Ông không chỉ mang yếu tố tâm linh, mà đã trở thành nét văn hóa đặc trưng của cư dân miền biển.
Khu miếu thờ - nơi người dân xã Cẩm Nhượng chôn cất cá Ông.
"Chính vì xem như một vị thần mà bao đời nay, mỗi khi gặp xác loài cá này trên biển, hoặc dạt vào bờ, ngư dân nơi đây đều cẩn thận đưa vào bờ. Các chủ tàu, thuyền phải báo cho Ban quản lý miếu Ngư Ông và chính quyền địa phương để làm các thủ tục mai táng", ông Phương cho biết.
Khi đưa vào bờ, việc đầu tiên là tắm rửa cho xác cá Ông sạch sẽ bằng rượu, quấn vải đỏ rồi đặt lên bàn trong miếu thờ để làm lễ. Ban nghi lễ sẽ tiến hành tung đồng âm dương để xác định là đực hay cái. Cá nặng hơn 50kg sẽ đặt tên là Đức ông, Đức bà; bé hơn thì đặt là Đức cô hoặc Đức cậu. Các nghi lễ mai táng cá Ông được thực hiện như chôn cất con người.
Việc chôn cất cá Ông được thực hiện theo các thủ tục như đối với con người.
"Sau khi mai táng cá Ông, chủ tàu, thuyền phải chịu tang và làm các nghi thức cúng cơm 3 ngày, 49 ngày, 100 ngày, giỗ đầu giống như con người. Sau 2 năm cá sẽ được cải táng lên một vùng đất khác, xây mộ bằng gạch, đá. Trên mỗi bia mộ đều ghi rõ ngày mất của con cá", ông Phương cho biết.
Cứ đến ngày rằm, mùng một, người dân địa phương lại ra đến miếu Ngư Ông hành lễ, thắp hương. Đặc biệt, mỗi năm, cứ đến ngày 8/4 âm lịch, người dân xã Cẩm Nhượng tổ chức lễ cầu ngư tại miếu Ngư Ông, cầu cho mưa thuận gió hòa, ngư dân đi biển được bình an.
Ở khu miếu này có những con cá Ông nặng đến cả tấn, cũng có những con nhỏ chỉ nặng hơn 10kg.
Tại khuôn viên miếu Ngư Ông rộng hơn 2.000m2, các ngôi mộ đã được người dân và chính quyền tôn tạo lại khang trang. Mộ được xây bằng xi măng chắc chắn, dài khoảng 1m, rộng tầm 50cm, trước có bia và lư hương. Những ngôi mộ mới, chưa hết tang sẽ được chôn riêng bên ngoài lăng, chờ hết tang sẽ được làm lễ để rước vào trong lăng.
Ông Nguyễn Văn Hùng, Chủ tịch UBND xã Cẩm Nhượng cho biết, tục an táng cá voi tại miếu Ngư Ông có từ bao đời nay. Ngư dân nơi đây xem loài cá này như là vị thần hộ mệnh cho họ giữa biển khơi, giúp cho ngư dân có những chuyến đi biển may mắn, tôm cá đầy khoang.
Đây là nơi an nghỉ của gần 200 con cá Ông.
"Việc mai táng và thờ cúng cá Ông được tổ chức trọng thể như một cách đền ơn đáp nghĩa của ngư dân", ông Hùng cho biết.
Miếu Ngư Ông là một trong những miếu thờ cá voi lớn nhất Hà Tĩnh, với gần 200 ngôi mộ. Năm 2013, miếu Ngư Ông được UBND tỉnh Hà Tĩnh xếp hạng Di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.
