Bức tranh tiền tỷ nặng 2,5 tấn, dùng xe tải chở đến triển lãm lớn nhất nước

Bức tranh 2 lần đạt kỷ lục

Bức tranh "Vinh quy bái tổ" xác lập 2 kỷ lục Việt Nam là “Tác phẩm tranh gỗ thủ công về chủ đề Vinh quy bái tổ lớn nhất” và “Bức tranh về chủ đề Vinh quy bái tổ có số lượng người nhiều nhất” đang thu hút sự chú ý của công chúng tham quan triển lãm "80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc" tại Hà Nội.

Anh Bùi Trọng Quân (37 tuổi, đơn vị sáng tạo ra bức tranh) cho biết, đã dành hơn 3 năm để hoàn thành bức tranh này, trong đó thời gian lên ý tưởng là 9 tháng, thời gian đục chạm hoàn toàn bằng phương pháp thủ công là gần 3 năm.

“10 nhân công làm việc liên tục trong hơn 3 năm, có những thời điểm số lượng người tham gia tăng lên tùy vào từng công đoạn”, anh Quân nói.

Thời gian đầu, anh Quân phải đi tới nhiều địa phương như Huế, Nam Định (nay là Ninh Bình), các di tích tại trung tâm Hà Nội… để tìm hiểu về những câu chuyện lịch sử, các chi tiết dự định chạm khắc trên tranh.

Thời gian sau đó, anh tham vấn thêm các nhà khoa học như nhà sử học Dương Trung Quốc, PGS.TS Bùi Hoài Sơn hay Tiến sĩ giảng viên Hồ Trọng Minh để ghi nhận những ý kiến quý giá nhằm hoàn thành bức tranh vừa đẹp vừa đúng với lịch sử, văn hóa của người Việt.

Theo anh Quân, bức tranh lấy ý tưởng từ tác phẩm Lều chõng của nhà văn Ngô Tất Tố. Người thợ đã khắc họa 348 nhân vật, 35 chi tiết về nhà cửa kinh thành, 41 ngọn cờ và 55 con giống...  

Bức tranh vì thế có nhiều chi tiết nói về cuộc đời của một vị trạng nguyên từ khi còn nhỏ đi học cho đến khi lớn lên đi thi, đỗ đạt trở thành trạng nguyên, được vua ban biển “ân tứ vinh quy”, vinh quy bái tổ.

Khung cảnh bức tranh còn tái hiện một lễ hội bởi trạng nguyên đỗ đạt không chỉ là niềm vui của gia đình mà còn là vinh dự của cả tổng, nơi vị trạng nguyên sinh ra và lớn lên.

Anh Quân cho biết, bức tranh dài tới 8,33m, cao 1,7m và dày 16cm, nặng khoảng 2,5 tấn, làm từ gỗ cẩm lai nhập nguyên khối tại Nam Phi.

Để vận chuyển bức tranh từ xưởng tại xã Kiều Phú (Hà Nội) tới khu vực triển lãm, anh đã phải thuê xe cẩu và xe container, thiết kế bộ khung thép chắc chắn để đảm bảo các chi tiết của bức tranh không bị ảnh hưởng.

“Bình thường bức tranh được đặt ở một khu xưởng rộng rãi, có khung thép và kính bảo vệ tranh khỏi bụi bặm và các yếu tố thời tiết. Mỗi lần muốn xoay chuyển bức tranh, tôi đều phải thuê những chiếc cẩu lớn, kết hợp dùng giá đỡ bằng thép để không gây ra những đoạn giãn nở hay làm gãy các chi tiết nổi trên tranh”, anh Quân nói.

Theo chủ xưởng gỗ, vận chuyển bức tranh vì thế là một việc vừa khó, vừa rủi ro. Anh Quân cùng những người thợ lành nghề dành 2 ngày tháo hệ khung và hệ kính bảo vệ sau đó thuê xe cẩu, container chuyển bức tranh đến khu vực triển lãm sớm nhất so với các đơn vị xung quanh.

“Ngày 14/8 chúng tôi đã có mặt tại đây. Đến sớm thì container mới có không gian lùi trực tiếp vào phía trong, vừa thuận tiện cho mình sắp xếp, vừa không ảnh hưởng đến các hiện vật trưng bày khác”, anh Quân chia sẻ. 

Nhiều người hỏi mua nhưng chưa chốt giá bán

Tham quan triển lãm “80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc", chị Trịnh Thủy (xã Đông Anh, Hà Nội) không khỏi bất ngờ khi chiêm ngưỡng bức tranh gỗ dài hơn 8m được chạm khắc tinh xảo.

“Lần đầu tiên tôi nhìn thấy một bức tranh gỗ lớn như vậy. Các chi tiết được thực hiện tỉ mỉ và rất có hồn, các phần nhỏ li ti như đầu tăm hay những chi tiết uốn lượn đều rất đẹp. Những người thợ chắc hẳn phải tốn rất nhiều công sức?”, chị Thủy phỏng đoán.

Anh Nguyễn Văn Thành (phường Cầu Giấy) nhận xét, nhìn bức tranh giống như một con rồng đang bay ở trong không trung nên cảm thấy rất ấn tượng.

“Tôi nhận ra nhiều nét văn hóa của người Việt ở bức tranh “khổng lồ” này. Đó là truyền thống uống nước nhớ nguồn, tôn sư trọng đạo, đoàn kết làng xóm, nghĩa phu thê hay phẩm chất thông minh, hiếu học của người Việt”, anh Thành chia sẻ.

Anh Quân từ chối tiết lộ con số cụ thể về chi phí làm ra bức tranh, song người đàn ông cho biết, tổng số tiền mua gỗ, thuê nhân công, đi các chuyến tìm hiểu thông tin… lên tới nhiều tỷ đồng.

Bức tranh hoàn thành vào cuối năm 2022, từ đó đến nay đã tham gia một số triển lãm của Hà Nội. Người đàn ông cho biết, gần 10 khách hàng là các cá nhân, doanh nghiệp đã liên hệ hỏi mua, tuy nhiên anh chưa đồng ý bán cho ai.

“Thay vì bán cho một khách hàng đơn thuần mang về đặt tại nhà riêng, tôi mong muốn người sở hữu bức tranh là người có thể đưa các tác phẩm này đến các không gian di tích, triển lãm hay đem tác phẩm này đặt trong những không gian mở để nhiều người có thể chiêm ngưỡng được bức tranh.

Nếu như vậy các nét đẹp văn hóa và thông điệp trong bức tranh sẽ lan tỏa đến nhiều người hơn. Đó cũng là tâm huyết của những người sáng tạo ra bức tranh”, anh Quân nói.