Xử lý dàn xe sang của Phó Đức Nam như thế nào?

Liên quan tới việc triệt phá đường dây Lừa đảo chiếm đoạt tài sản do Phó Đức Nam (30 tuổi, tức Mr Pips) và Lê Khắc Ngọ (34 tuổi, tức Mr Hunter) điều hành, Công an quận Cầu Giấy phối hợp Công an TP Hà Nội đã thu giữ nhiều tài sản của Nam cùng đồng phạm như tiền trong tài khoản, trái phiếu, sổ tiết kiệm, vàng hay tiền mặt... có tổng giá trị khoảng 5.200 tỷ đồng. 

Ngoài ra, công an còn tạm giữ 31 siêu xe và 7 mô tô hạng sang thuộc các hãng xe danh tiếng như Rolls-Royce, Porsche, Mercedes, BMW hay Lamborghini. Trong đó, chiếc Rolls-Royce Cullinan có giá trị đắt nhất khoảng 35-40 tỷ đồng. 

Theo dõi diễn biến thông tin vụ việc, nhiều độc giả băn khoăn, theo quy định của pháp luật số xe sang trên có thể bị xử lý ra sao?. 

Luật sư Hoàng Trọng Giáp (Giám đốc Công ty Luật Hoàng Sa, Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết theo Điều 89 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, vật chứng là vật được dùng làm công cụ, phương tiện phạm tội, vật mang dấu vết tội phạm, vật là đối tượng của tội phạm, tiền hoặc vật khác có giá trị chứng minh tội phạm và người phạm tội hoặc có ý nghĩa trong việc giải quyết vụ án.

Đối với trường hợp này, cơ quan điều tra sẽ tập trung phân loại, làm rõ nguồn gốc của dàn xe sang nêu trên, trong đó xác định nguồn gốc hình thành tài sản từ đâu, và số tiền mua xe có phải số tiền do hành vi phạm tội mà có hay không. 

Trong trường hợp xác định loạt phương tiện nêu trên là tài sản có được do hành vi phạm tội thì việc xử lý sẽ được giải quyết theo quy định tại Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015. Theo đó, những người có thẩm quyền thuộc các cơ quan tiến hành tố tụng tại các giai đoạn nhất định (điều tra, truy tố, xét xử) sẽ đánh giá và ra quyết định về việc xử lý vật chứng. 

Nếu vật chứng là công cụ, phương tiện phạm tội, vật cấm tàng trữ, lưu hành thì bị tịch thu, nộp ngân sách Nhà nước hoặc tiêu hủy; trường hợp vật chứng là tiền bạc hoặc tài sản do phạm tội mà có thì bị tịch thu, nộp ngân sách Nhà nước. Trường hợp vật chứng không có giá trị hoặc không sử dụng được thì bị tịch thu và tiêu hủy.

Như vậy, nếu số xe sang nêu trên được xác định là vật chứng, tài sản do phạm tội mà có, những phương tiện này sẽ bị tịch thu sung quỹ Nhà nước theo quy định tại Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015.

Còn nếu các tài sản nêu trên được xác định không phải vật chứng hoặc là vật chứng nhưng cơ quan tố tụng xét thấy không ảnh hưởng tới quá trình xử lý vụ án, thi hành án thì sẽ được trả lại cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp đối với tài sản đó. 

Đưa ra quan điểm dưới góc nhìn của người từng giữ vai trò kiểm sát viên trong nhiều vụ án hình sự, luật sư Dương Đức Thắng (Giám đốc Công ty Luật Đức Trí Tín, Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết đối với việc xử lý tài sản của người phạm tội trong vụ án, việc phân loại, đánh giá và xác minh nguồn gốc tài sản là hết sức quan trọng. 

Nếu tài sản là vật chứng do hành vi phạm tội mà có thì sẽ bị tịch thu, nộp ngân sách Nhà nước còn nếu không phải vật chứng, không ảnh hưởng tới quá trình giải quyết vụ án thì có thể được trả lại. 

Tuy nhiên, việc xem xét trả lại tài sản hay không cần được thực hiện một cách hết sức cẩn trọng, khéo léo và tỉ mỉ bởi đối với các vụ án mà thiệt hại liên quan tới tài sản, một trong những vấn đề mấu chốt là khả năng khắc phục hậu quả của người phạm tội. Trong trường hợp tài sản là tiền và vàng của người phạm tội chưa đủ để khắc phục hậu quả, cơ quan thi hành án sẽ xử lý tới tài sản của họ thông qua các biện pháp như kê biên, phong tỏa, bán phát mại... 

Bởi vậy, để có thể xem xét trả lại tài sản hay không (trong trường hợp không phải vật chứng của vụ án), cơ quan tiến hành tố tụng sẽ phải đánh giá về khả năng khắc phục hậu quả của Nam cùng các đồng phạm để từ đó áp dụng các quy định của pháp luật một cách khéo léo, hiệu quả.