Xe "chết đuối" trong hầm chung cư, ai bồi thường cho chủ phương tiện?

Những ngày qua, sự việc hơn 60 xe máy dưới tầng hầm một chung cư mini thuộc xã Tân Triều, huyện Thanh Trì (Hà Nội), chìm nghỉm sau trận mưa lớn tối 23/7 được nhiều người quan tâm.

Phản ánh tới báo Dân trí, chị Phan Thị Sinh (người ở chung cư mini) cho biết khoảng 6h sáng 24/7, toàn bộ tầng hầm để xe của chung cư bị ngập sâu, có khoảng 60-70 chiếc xe máy chìm nghỉm trong nước. Nhiều người buộc phải bơi trong hầm để xe để tìm phương tiện đưa ra ngoài mang đi sửa. 

Trong trường hợp này, chủ phương tiện có được yêu cầu chủ nhà chung cư và cơ quan bảo hiểm hỗ trợ khắc phục hậu quả thiệt hại hay không là thắc mắc của nhiều độc giả?. 

Luật sư Nguyễn Trung Hiếu (Giám đốc Công ty Luật Chân Thiện Mỹ, Đoàn Luật sư TPHCM) cho biết theo khoản 1 Điều 101 Luật Nhà ở 2014, chỗ để xe trong chung cư được quy định như sau: Chỗ để xe đạp, xe máy thuộc quyền sở hữu chung, sử dụng chung của các chủ căn hộ chung cư còn Chỗ để xe ô tô, chủ sở hữu căn hộ chung cư được quyết định mua hoặc thuê; nếu không mua hoặc thuê chỗ để xe ô tô thì sẽ thuộc quyền quản lý của chủ đầu tư.

Như vậy, để xác định trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi xe hỏng do hầm ngập nước, cần xác định có hay không mối quan hệ gửi - giữ xe giữa chủ sở hữu tài sản với chủ đầu tư, ban quản lý tòa nhà hoặc tổ chức, cá nhân khác. Từ đó, các vấn đề có thể đặt ra như sau: 

Nếu chủ xe mua chỗ để xe, đây sẽ được xác định là phần diện tích thuộc quyền sở hữu của người đó. Khi họ để xe trong hầm chung cư và bị ngập nước do mưa mà không có các biện pháp bảo vệ dẫn đến xe bị hư hỏng thì trách nhiệm hoàn toàn thuộc về chủ xe.

Tuy nhiên, nếu chủ xe có mua bảo hiểm xe và trong hợp đồng bảo hiểm có nêu rõ quy định về bồi thường thiệt hại trong trường hợp này thì sẽ thực hiện theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm. Do đó, công ty bảo hiểm có thể sẽ phải hỗ trợ chi trả trong trường hợp này.

Nếu chủ xe chỉ gửi xe tại hầm chung cư, trường hợp này, chỗ để xe trong hầm thuộc sở hữu của chủ đầu tư. Khi đó, nếu người dân gửi xe trong hầm thì có phát sinh hợp đồng gửi giữ với chủ đầu tư hoặc người được chủ đầu tư thuê để thực hiện nhiệm vụ trông, giữ xe trong hầm của chung cư.

Theo khoản 1, Điều 555 Bộ luật Dân sự 2015, bên trông giữ xe sẽ là bên nhận gửi tài sản và chủ xe sẽ là bên gửi tài sản. Trường hợp bên giữ làm mất, hư hỏng tài sản gửi giữ thì theo khoản 2, Điều 556 Bộ luật Dân sự 2015, chủ xe có quyền yêu cầu bên trông xe phải bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp bất khả kháng.

Trường hợp bất khả kháng trong tình huống này được hiểu là việc hầm bị ngập là do yếu tố bất ngờ, không thể lường trước được như trời bất chợt đổ mưa to, không báo trước; hệ thống thoát nước của hầm chung cư vẫn hoạt động bình thường nhưng vì nhiều nguyên nhân khách quan, hầm vẫn bị ngập khiến xe bị hư hỏng. Nếu thuộc trường hợp bất khả kháng, bên trông giữ xe sẽ không phải chịu trách nhiệm bồi thường.