FicaHai vụ trọng án bằng dao trong một ngày: Có thể xử lý tội Giết người?
(Dân trí) - Theo hướng dẫn của TAND Tối cao, hành vi dùng dao tấn công vào vùng trọng yếu của người khác nếu thể hiện sự quyết liệt, côn đồ, hung hãn thì có thể bị xử lý về tội Giết người.
Như Dân trí thông tin, trong cùng ngày 17/8, dư luận rúng động trước liên tiếp hai vụ án có tính chất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng liên quan tới vụ việc sử dụng hung khí.
Đầu tiên là vụ việc Hà Thị Lai Hạ (23 tuổi, ở Phú Thọ) dùng dao nhọn đâm vào mạn sườn trái, trúng cuống tim khiến chồng tử vong vào khoảng 0h20. Ở một vụ án khác, Đỗ Anh Tú (29 tuổi, ở Hải Phòng) dùng dao chém liên tiếp vào phần đầu và mặt khiến 3 đồng nghiệp cũ bị thương nặng tại khu vực phường Hồng Bàng, TP Hải Phòng.
Dù hậu quả 2 vụ việc khác nhau song có một điểm chung được nhiều người chỉ ra, đó là hành vi của Hạ và Tú đều hết sức nguy hiểm khi sử dụng hung khí tấn công vào vị trí trọng yếu trên cơ thể nạn nhân. Nhiều ý kiến cho rằng hành vi dã man này cần bị xử lý về tội Giết người.
Vậy theo quy định của pháp luật, những trường hợp nào việc sử dụng hung khí tấn công người khác có thể bị xử lý về tội Giết người?
Hà Thị Lai Hạ (Ảnh: Công an Phú Thọ).
Luật sư Lưu Thị Kiều Trang (Giám đốc Công ty Luật Khải Hoàn Tâm, Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết theo hướng dẫn tại Án lệ số 47/2021/AL của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao, người có hành vi sử dụng dao là hung khí nguy hiểm tấn công vào vùng trọng yếu trên cơ thể người khác (VD: Đầu, ngực, bụng...), bất kể hậu quả có tước đoạt tính mạng người khác hay không, đều có thể bị xử lý hình sự về tội Giết người theo Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015.
Hướng dẫn thi hành Án lệ trên, ngày 13/6/2023, TAND Tối cao tiếp tục ban hành Công văn số 100/TANDTC-PC hướng dẫn về việc áp dụng Án lệ số 47. Theo đó, đối với tình huống bị cáo dùng dao tấn công vào vùng trọng yếu trên cơ thể người khác, trước tiên cần xác định vùng trọng yếu trên cơ thể người là những vùng có các cơ quan quan trọng, quyết định đến sự sống của con người (VD: tim, gan, thận, não, động mạch chủ...), nếu bị xâm hại mà người bị xâm hại không được cấp cứu kịp thời sẽ chết.
Ngoài việc chứng minh bị cáo dùng hung khí nguy hiểm tấn công vào vùng trọng yếu trên cơ thể của bị hại, cần phải xem xét, đánh giá toàn diện các tài liệu, chứng cứ của vụ án, các tình tiết thể hiện tính chất, mức độ của hành vi, cơ chế hình thành vết thương, sự quyết liệt trong thực hiện hành vi, vị trí cơ thể bị hại mà bị cáo có ý định tấn công để chứng minh ý thức chủ quan của bị cáo là cố ý thực hiện hành vi gây nguy hiểm cho tính mạng của bị hại; hành vi của bị cáo thể hiện sự côn đồ, hung hãn, quyết liệt, coi thường tính mạng người khác; bị hại không chết là ngoài ý thức, mong muốn chủ quan của bị cáo.
Theo TAND Tối cao, không phải trường hợp nào bị cáo dùng hung khí nguy hiểm tấn công vào vùng trọng yếu trên cơ thể của bị hại cũng áp dụng Án lệ số 47, mà chỉ xem xét áp dụng trong trường hợp hành vi của bị cáo có đầy đủ các yếu tố nêu trên để xác định bị cáo phạm tội Giết người thuộc trường hợp phạm tội chưa đạt.
"Như vậy, không phải trong mọi trường hợp, hành vi sử dụng hung khí tấn công vào vùng trọng yếu trên cơ thể người khác đều bị xử lý về tội Giết người. Quá trình xác minh, cơ quan điều tra sẽ làm rõ những yếu tố cấu thành như cơ chế hình thành vết thương của bị hại, sự quyết liệt, cường độ, tần suất tấn công của người phạm tội, ý thức chủ quan khi thực hiện hành vi hay vị trí bị tác động có thuộc vùng nguy hiểm, có thể dẫn tới bị tước đoạt tính mạng ngay lập tức nếu không cấp cứu kịp thời hay không", luật sư phân tích.
Camera ghi lại cảnh Đỗ Anh Tú xông vào nhà, dùng dao chém 3 đồng nghiệp cũ (Ảnh cắt từ clip).
Đối với 2 vụ án xảy ra hôm 17/8 vừa qua, luật sư Trang đánh giá đối với trường hợp của Hạ, kết quả xác minh cho thấy Hạ dùng dao đâm vào ngực trái, trúng cuống tim dẫn tới chồng tử vong. Đây được coi là vị trí trọng yếu trên cơ thể, gần cơ quan quan trọng là tim, có thể lập tức dẫn tới tước đoạt tính mạng nạn nhân. Bởi vậy, việc công an tạm giữ người vợ này để điều tra hành vi Giết người là hoàn toàn phù hợp.
Với trường hợp đối tượng Đỗ Anh Tú, dữ liệu camera cho thấy Tú đã xông vào nhà, dùng dao chém gục 3 người bằng nhiều nhát dao liên tiếp, chém từ trên xuống theo phương thẳng đứng, tác động vào vùng đầu và mặt của các nạn nhân. Hành vi của đối tượng thể hiện sự quyết liệt, hung bạo, tác động vào vùng trọng yếu trên cơ thể, có thể dẫn tới tước đoạt ngay lập tức tính mạng nạn nhân.
Bởi vậy, có thể xem xét dấu hiệu hình sự về tội Giết người theo Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015.
Trong trường hợp hậu quả chết người chưa xảy ra, hành vi thuộc trường hợp phạm tội chưa đạt theo Điều 57 Bộ luật Hình sự 2015. Khi đó, nếu điều luật được áp dụng có quy định hình phạt cao nhất là tù chung thân hoặc tử hình thì áp dụng hình phạt tù không quá 20 năm; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt không quá 3/4 mức phạt tù mà điều luật quy định.
