Đảng viên sinh con thứ 3 có còn bị kỷ luật vì vi phạm chính sách dân số?

Trước kia, quy định về Đảng viên vi phạm chính sách dân số được quy định tại Điều 27 Quy định 102-QĐ/TW năm 2017 về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm do Ban Chấp hành Trung ương ban hành như sau:

"Điều 27. Vi phạm quy định về chính sách dân số, kế hoạch hóa gia đình

1- Đảng viên vi phạm một trong các trường hợp sau gây hậu quả ít nghiêm trọng hoặc vi phạm trong trường hợp sinh con thứ ba (trừ trường hợp pháp luật có quy định khác) thì kỷ luật bằng hình thức khiển trách:

a) Cản trở, cưỡng bức thực hiện kế hoạch hóa gia đình; tham gia các hoạt động xét nghiệm, chuẩn đoán để xác định giới tính thai nhi trái quy định. Khai báo hoặc xin xác nhận, giám định không trung thực về tình trạng sức khỏe của vợ (chồng), con để thực hiện không đúng quy định hoặc để trốn tránh không bị xử lý do vi phạm chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình.

2- Trường hợp vi phạm đã bị xử lý kỷ luật theo quy định tại Khoản 1 Điều này mà tái phạm hoặc vi phạm lần đầu gây hậu quả nghiêm trọng, hoặc vi phạm trong trường hợp sinh con thứ tư (trừ những trường hợp pháp luật có quy định khác) thì kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo hoặc cách chức (nếu có chức vụ).

3- Trường hợp vi phạm quy định tại Khoản 1, Khoản 2 Điều này gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc vi phạm trong trường hợp sinh con thứ năm trở lên hoặc vi phạm trường hợp sau thì kỷ luật bằng hình thức khai trừ:

Gian dối trong việc cho con đẻ hoặc nhận nuôi con nuôi mà thực chất là con đẻ nhằm cố tình sinh thêm con ngoài quy định."

Như vậy, theo quy định trước đó, Quy định 102-QĐ/TW năm 2017 về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm quy định cụ thể hành vi sinh con thứ 3 của Đảng viên là vi phạm chính sách dân số, kế hoạch hóa gia đình.

Theo quy định mới nhất, Đảng viên sinh con thứ 3 sẽ bị kỷ luật thế nào?

Ngày 06/7/2022, Bộ Chính trị ban hành Quy định 69-QĐ/TW thay thế cho Quy định 102 về kỷ luật Đảng viên vi phạm. Tuy nhiên, nhiều nội dung trong Quy định này vẫn chưa còn vướng mắc nên Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã ban hành Hướng dẫn 05 để hướng dẫn thực hiện một số điều trong Quy định 69 này.

Theo đó, về việc kỷ luật Đảng viên sinh con thứ 3, điểm b khoản 1 Điều 52 Quy định 69 nêu rõ:

Điều 52. Vi phạm quy định chính sách dân số

Đảng viên vi phạm một trong các trường hợp sau gây hậu quả ít nghiêm trọng thì kỷ luật bằng hình thức khiển trách:

[…]

b) Vi phạm chính sách dân số.

Để hướng dẫn quy định này, Điều 8 Mục III Hướng dẫn 05 quy định:

8.1. Vi phạm do nếu thực hiện các biện pháp kế hoạch hóa gia đình sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe thai sản (có xác nhận của bệnh viện cấp huyện và tương đương trở lên) thì được xem xét giảm nhẹ mức kỷ luật.

8.2. Vi phạm do cố ý hoặc cưỡng ép không thực hiện kế hoạch hóa gia đình thì xem xét tăng nặng mức kỷ luật.

Lý do để Ban Ủy ban Kiểm tra Trung ương đưa ra hướng dẫn này là tại khoản 9 Điều 2 Quy định số 05-QĐi/TW có đề cập đến những trường hợp sinh con không bị coi là vi phạm chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình:

Trường hợp sinh con thứ ba do mang thai ngoài ý muốn, nếu thực hiện các biện pháp kế hoạch hóa gia đình gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người mẹ (có xác nhận của bệnh viện cấp huyện và tương đương trở lên).

Như vậy:

Trước đây: Có 09 trường hợp không bị coi là vi phạm chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình theo Điều 2 Quy định số 05 năm 2018 nêu trên.

Hiện nay: Chỉ còn 08 trường hợp không bị coi là vi phạm chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình. Theo Hướng dẫn 05 nêu trên, trường hợp nếu sinh con thứ ba do thực hiện biện pháp kế hoạch hóa gia đình sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe thai sản thì vẫn sẽ bị kỷ luật, chỉ là mức độ kỷ luật sẽ được xem xét giảm nhẹ.

Khi sinh con thứ 3 bị coi là vi phạm chính sách dân số theo Quy định 69 thì Đảng viên sẽ phải chịu hình thức xử lý như sau:

- Hậu quả ít nghiêm trọng: Vi phạm làm ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức Đảng, cơ quan, đơn vị nơi Đảng viên vi phạm đang làm việc, cư trú; khiến nội bộ mất đoàn kết và gây ra dư luận không tốt. Hình thức kỷ luật sẽ là khiến trách.

- Hậu quả nghiêm trọng: Bao gồm các hành vi: Tái phạm; Vi phạm lần đầu gây hậu quả nghiêm trọng; Gian dối khi cho con đẻ/nhận con nuôi mà thực chất là con đẻ nhằm sinh con thứ 3. Vi phạm có thể khiến uy tín của tổ chức Đảng, cơ quan, đơn vị bị giảm sút; nội bộ mất đoàn kết; dư luận bức xúc, bất bình.

Hình thức kỷ luật khi gây hậu quả nghiêm trọng sẽ là Cảnh cáo/Cách chức (nếu có chức vụ).

- Hậu quả đặc biệt nghiêm trọng: Vi phạm làm tổ chức Đảng, cơ quan, đơn vị bị mất uy tín, mất vai trò lãnh đạo; nội bộ mất đoàn kết nghiêm trọng, kéo dài, dư luận phẫn nộ, mất niềm tin. Hình thức kỷ luật sẽ là khai trừ.