Chồng ép vợ quan hệ tình dục có phải hành vi hiếp dâm không?

Vợ chồng tôi cưới nhau được 20 năm và có với nhau được 2 người con. Vài năm gần đây, tôi bị bệnh nặng, sức khỏe giảm sút nghiêm trọng, không còn đáp ứng được nhu cầu trong đời sống vợ chồng. Dẫu vậy, chồng vẫn ép tôi quan hệ tình dục, thậm chí sử dụng bạo lực để bắt tôi quan hệ.

Sự việc diễn ra triền miên, kéo dài khiến tôi rơi vào trạng thái sợ hãi, hoảng loạn. Trong trường hợp này, việc chồng tôi ép tôi quan hệ tình dục có phải hành vi vi phạm pháp luật hay không?

Trả lời:

Luật sư Quách Thành Lực - Giám đốc Công ty Luật Pháp trị, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, Điều 19 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định vợ chồng có nghĩa vụ thương yêu, chung thủy, tôn trọng, quan tâm, chăm sóc, giúp đỡ nhau; cùng nhau chia sẻ, thực hiện các công việc trong gia đình. Trừ những trường hợp có thỏa thuận khác hoặc do yêu cầu của nghề nghiệp, công tác, học tập… thì còn lại, vợ chồng có nghĩa vụ chung sống với nhau.

Như vậy, vợ chồng có nghĩa vụ chung sống và phải tôn trọng, quan tâm, chăm sóc nhau. Trong trường hợp chị bị bệnh nặng, sức khỏe giảm sút, chồng chị có nghĩa vụ phải lo lắng, chăm sóc, quan tâm cho chị trong thời gian chung sống với nhau.

Dưới góc độ hình sự, Điều 141 Bộ luật Hình sự 2015 quy định người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc bằng thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân thì bị xử lý hình sự về tội Hiếp dâm. Khung hình phạt áp dụng là 2-7 năm tù.

Điều 155 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định chỉ khởi tố vụ án hình sự đối với tội danh quy định tại khoản 1 các Điều 134, 135, 136, 138, 141… Bộ luật Hình sự 2015 khi có yêu cầu của bị hại hoặc người đại diện của bị hại trong trường hợp dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất, hoặc đã chết.

Thông thường, trong đời sống vợ chồng, việc quan hệ tình dục có thể coi là một trong những yếu tố quan trọng để duy trì mối quan hệ mặn nồng. Tuy nhiên, pháp luật hiện hành không có quy định đặc biệt nào về chủ thể trong tội Hiếp dâm và không ngoại trừ việc người thực hiện hành vi có mối quan hệ vợ chồng với nạn nhân.

Do đó, nếu vợ hoặc chồng dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực để ép người còn lại phải giao cấu trái với ý muốn của họ thì đây là hành vi có dấu hiệu của tội Hiếp dâm. Tuy nhiên, để có cơ sở xử lý hình sự, cần có đơn yêu cầu của phía bị hại, căn cứ Điều 155 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015.

Trên thực tế, việc chồng ép vợ quan hệ tình dục không phải hiếm. Tuy nhiên, do suy nghĩ, nhận thức hạn chế, lo ngại và định kiến cho rằng đây là việc cá nhân, tế nhị của vợ chồng nên trên thực tế, ít người dám đứng ra tố giác hoặc thậm chí không ý thức được đây là hành vi vi phạm pháp luật.

Hoàng Diệu