Thuỷ điện “đua” nhau xả lũ đã làm nước lên quá nhanh!

Tại rốn lũ của Quảng Nam là huyện Đại Lộc, thiệt hại ước tính đợt mưa lũ vừa qua gần 45 tỉ đồng. Phần lớn huyện Đại Lộc bị chìm trong lũ. Đại Lộc cũng là huyện nằm ngay ngã 3 hệ thống sông Vu Gia – Thu Bồn gặp nhau nên người dân đã “sống chung với lũ” từ bao năm nay.

Tuy nhiên, điều người dân bức xúc nhất là lũ ngày càng hung dữ, lũ về nhanh và bất ngờ làm người dân trở tay không kịp. Ông Nguyễn Chiếu, Trưởng thôn Thạnh Đại (xã Đại Hưng) cho rằng trong đợt mưa vừa qua không quá lớn nhưng mưa dai, cộng với các thủy điện lớn ở thượng nguồn xả lũ ồ ạt nên lũ lên rất nhanh.

Ông Chiếu cho biết, khoảng 17h ngày 15/11 nước đã bắt đầu lên nhanh, đến 22h thì đạt đỉnh và 24h thì lũ dừng rồi bắt đầu rút nhưng rất chậm. Tính ra trong khoảng thời gian 5 giờ, lượng nước dâng cao đến khoảng 7-8m. “Do rừng đầu nguồn bị tàn phá nhiều cộng với các thủy điện tập trung xả lũ cùng một lúc nên lũ lớn rất nhanh”, ông Chiếu cho biết.

Một trong những điều làm ông Chiếu lo nhất là việc thông báo xả lũ của các thủy điện. Ông cho biết, lúc 16h chiều ngày 15/11 ông có nghe đài truyền thanh của xã thông báo lũ, nhưng đó là đối với những người ở gần xã, gần đài truyền thanh. Còn hầu hết người dân đều không nghe thông tin báo lũ nên có những gia đình trở tay không kịp.

Theo ông Chiểu, người dân ở đây quen với cảnh lũ hàng năm rồi nên khi thấy mưa to là họ chủ động dọn dẹp đồ đạc, đưa cả nhà và gia súc gia cầm đi tránh lũ, nếu không thiệt hại sẽ lớn hơn nhiều.

Tại thị trấn Ái Nghĩa (huyện Đại Lộc), khi được hỏi người dân cũng cho rằng do trời mưa lớn cộng với việc các thủy điện xả lũ cùng một lúc nên lũ lên nhanh làm nhiều người dân trở tay không kịp. Một người dân ở đây cho biết, lũ thì năm nào cũng có nhưng tốc độ lũ càng ngày càng mạnh hơn, nguyên nhân cũng do các thủy điện xả lũ đồng loạt.

Theo ông Hứa Văn Hùng – Phó Chủ tịch thị trấn Ái Nghĩa, lượng mưa vừa qua không lớn so với năm 2009 nhưng lũ lại xấp xỉ, còn khoảng gần nửa mét nữa là bằng đỉnh lũ lịch sử của năm 2009. “Thủy điện Sông Tranh 2, A Vương và Đắk Mi 4 tất cả đều xả cùng lúc nên lũ dồn về rất nhanh”, ông Hứa Văn Hùng cho biết.

Còn Phó Chủ tịch huyện Đại Lộc, ông Phan Đức Tính cho rằng, lũ lớn lên nhanh là do mưa lớn và một phần cũng do “cộng hưởng” các thủy điện ở thượng nguồn “đua” nhau xả lũ.

Để “củng cố” lời người dân cũng như lãnh đạo các địa phương ở hạ du lũ là do mưa và thủy điện “cộng hưởng”, theo báo cáo của Ban chỉ huy PCLB Quảng Nam, mực nước các hồ lúc 14h ngày 15/11/2013 cụ thể như sau: Hồ thủy điện Sông Tranh 2 ở cao trình 165,2m/161m (cao trình ngưỡng tràn); lưu lượng nước về hồ 5.242,87 m³/s, lưu lượng tự tràn qua ngưỡng tràn và qua các tổ máy là 2.789,53 m³/s.

Tại hồ thủy điện A Vương mực nước hồ 379,35m/380m, lưu lượng nước về hồ 200 m³/s, phát điện 78m³/s. Hồ thủy điện Đak Mi 4 ở cao trình 258,28m/258m; lưu lượng nước về hồ 4360 m³/s, lưu lượng xả tràn là 3.900 m³/s.

Lúc 7h ngày 16/11/2013, mức nước cụ thể ở các hồ như sau: Hồ thủy điện Sông Tranh 2 ở cao trình 164,61/161m (cao trình ngưỡng tràn); lưu lượng nước về hồ 1.995,13 m³/s, lưu lượng tự tràn qua ngưỡng tràn và qua các tổ máy là 2.498,19m³/s.

Hồ thủy điện A Vương ở cao trình 380,29m/380m; lưu lượng nước về hồ 286 m³/s, phát điện 78m³/s, lưu lượng xả tràn 208m³/s. Hồ thủy điện Đak Mi 4 ở cao trình 258,03m/258m; lưu lượng nước về hồ 362,26 m³/s, lưu lượng xả tràn là 350m³/s, phát điện 98,56m³/s.

Lúc 19h ngày 16/11/2013, mức nước cụ thể ở các hồ như sau: Hồ thủy điện Sông Tranh 2 ở cao trình 164,53/161m (cao trình ngưỡng tràn); lưu lượng nước về hồ 3.269,66m³/s, lưu lượng tự tràn qua ngưỡng tràn và qua các tổ máy là 2.355,22m³/s.

Hồ thủy điện A Vương ở cao trình 380,28m/380m; lưu lượng nước về hồ 242,4m³/s, phát điện 78m³/s, lưu lượng xả tràn 165,5m³/s. Hồ thủy điện Đak Mi 4 ở cao trình 258,12m/258m; lưu lượng nước về hồ 778,91m³/s, lưu lượng xả tràn là 564m³/s, phát điện 99m³/s.

Công Bính