Thủ tướng: "Đi vay phải làm dự án xoay chuyển tình thế, không làm lặt vặt"

Hoài Thu

(Dân trí) - Nhắc đến định hướng lập dự án lớn ứng phó với sạt lở, sụt lún ở ĐBSCL, Thủ tướng Phạm Minh Chính lưu ý đầu tư tránh dàn trải, manh mún. "Đã đi vay phải làm những dự án xoay chuyển tình thế", ông nói.

Thủ tướng Phạm Minh Chính trong phiên thảo luận tổ về tình hình kinh tế - xã hội sáng 24/10 đã dành nhiều thời gian chia sẻ về nỗi trăn trở của nhiều thế hệ lãnh đạo với vùng ĐBSCL.

Người đứng đầu Chính phủ nêu quan điểm về việc này ngay sau khi nghe những đề xuất, kiến nghị của nữ đại biểu Quốc hội cùng tổ thảo luận về những vấn đề cấp thiết ở ĐBSCL.

Chi 4.000 tỷ giúp ĐBSCL ứng phó sụt lún, sạt lở

Trước đó, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long Nguyễn Thị Quyên Thanh cho biết vùng ĐSCL có 13 tỉnh, thành với dân số khoảng 18 triệu người, cùng nhiều lợi thế cạnh tranh nổi trội.

Nữ đại biểu đánh giá cao việc Chính phủ, Thủ tướng rất quan tâm tới sự phát triển bền vững của ĐBSCL để nơi đây trở thành vùng kinh tế trọng điểm của khu vực và cả nước.

Tuy nhiên, bà Thanh mong Chính phủ có định hướng rõ hơn để giúp ĐBSCL ứng phó với những tác động tiêu cực từ hạn mặn, sụt lún đang diễn ra ngày càng khó lường.

Thủ tướng: Đi vay phải làm dự án xoay chuyển tình thế, không làm lặt vặt - 1

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long Nguyễn Thị Quyên Thanh (Ảnh: Hồng Phong).

Lãnh đạo tỉnh Vĩnh Long dẫn dự báo của Viện Tài nguyên thế giới, rằng nếu mực nước biển dâng cao thêm 1m, 40% diện tích ĐBSCL sẽ bị ngập lụt, vì vậy cần sớm có ứng phó để chia sẻ về nỗi lo này.

Thủ tướng Phạm Minh Chính ngay sau đó cho biết với ĐBSCL, Chính phủ đã chi hàng nghìn tỷ từ nguồn dự phòng ngân sách Trung ương để hỗ trợ các địa phương thực hiện phòng, chống sạt lở khu vực ĐBSCL.

Trao đổi thêm với phóng viên Dân trí bên hành lang Quốc hội về việc này, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết ông đã trực tiếp đi khảo sát một số tỉnh ở ĐBSCL, nhận thấy tình trạng sụt lún, sạt lở là có thật, đặc biệt ở các tỉnh Bạc Liêu, Cà Mau, Kiên Giang… Vì vậy, ông đã giao các bộ ngành đề xuất nguồn vốn chi hỗ trợ ứng phó thực trạng này.

Theo Thủ tướng, trên cơ sở đề xuất của Bộ KH&ĐT và Bộ NN&PTNT, Chính phủ đã quyết định chi 4.000 tỷ đồng giúp các tỉnh ĐBSCL ứng phó với sạt lở, sụt lún.

Nêu ý kiến thảo luận tại tổ, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết nguồn vốn này là để giải quyết những vấn đề cấp bách, trước mắt, còn về lâu dài cần các dự án lớn mang tính căn cơ để chống sạt lở, sụt lún trị giá hàng tỷ USD.

Nhắc tới các vấn đề của ĐBSCL, người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh trước mắt cần khắc phục sạt lở, sụt lún, ngập mặn. Bên cạnh ứng phó với biến đổi khí hậu cực đoan, phải góp phần cùng thế giới ngăn sự nóng lên của Trái Đất, đưa phát thải ròng bằng 0 vào 2050.

Thủ tướng: Đi vay phải làm dự án xoay chuyển tình thế, không làm lặt vặt - 2

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại phiên thảo luận tổ sáng 24/10 (Ảnh: Đoàn Bắc).

"Việt Nam là nước hạ lưu, chịu ảnh hưởng lớn nhất so với các nước trong khu vực từ việc biến đổi dòng chảy sông Mekong. Vấn đề này chúng ta đã thấy từ năm 1990 và khi đó đã đề xuất các nước kiểm soát việc xây dựng đập thủy điện trên dòng Mekong và Lan Thương. Các nước có trách nhiệm nhưng cần nỗ lực hợp tác hơn mới giải quyết được", theo lời Thủ tướng Phạm Minh Chính.

Bên cạnh hợp tác với các nước tiểu vùng sông Mekong và trong khu vực, Thủ tướng nhấn mạnh phải kêu gọi các tổ chức quốc tế và những nước có điều kiện kinh tế, khoa học để hợp tác trong ứng phó với biến đổi khí hậu, như Mỹ, Nhật Bản…

Không làm lặt vặt, manh mún và dàn trải

Cho biết trong chuyến công tác Ả-rập Xê-út vừa qua đã gặp với Tổng thống Philippines và Tổng thống Indonesia để bàn về hợp tác xuất khẩu gạo, Thủ tướng gợi mở định hướng sắp tới phải làm khác trước đây, theo hướng "sản xuất xanh tiêu thụ xanh". Vì vậy, cần có quy hoạch và những dự án lớn.

"Xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái, không manh mún, nhỏ lẻ" là định hướng quan trọng được người đứng đầu Chính phủ nhắc tới.

Ông nhắc lại sạt lở, sụt lún ĐBSCL là vấn đề lớn nên cần có dự án lớn về lâu dài. Vì vậy phải tính đến đẩy mạnh hợp tác quốc tế và huy động nguồn lực.

Trong việc vay vốn thực hiện các dự án, Thủ tướng lưu ý cải thiện thủ tục đơn giản, thông thoáng, tránh kéo dài gây lãng phí nguồn lực.

Thủ tướng: Đi vay phải làm dự án xoay chuyển tình thế, không làm lặt vặt - 3

Thủ tướng thị sát tình hình sạt lở ven biển các tỉnh Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau bằng máy bay trực thăng hồi tháng 8 (Ảnh: Quốc Chính).

Bên cạnh đó, theo Thủ tướng, đã đi vay mà làm lặt vặt sẽ không có hiệu quả. Dẫn chứng ngay câu chuyện ở ĐBSCL, ông cho rằng nếu thực hiện dự án cần tập trung vào 4 vấn đề lớn: Chống sụt lún, chống sạt lở, chống ngập mặn và chống hạn hán.

"Chỉ tập trung 4 dự án này chứ không làm nhiều, những chuyện nhỏ khác ta tự lo. Nếu đã đi vay, phải làm những dự án lớn xoay chuyển tình thế chứ không làm lặt vặt, manh mún, dàn trải như hiện nay", Thủ tướng quán triệt.

Ông chia sẻ ĐBSCL là trăn trở của Đảng và Nhà nước, cũng là nỗi lo toan của bà con ở đó. Vì vậy, với nguồn vốn Chính phủ vừa bổ sung, ông đề nghị đoàn ĐBQH giám sát đầu ra để việc đầu tư có hiệu quả.

Bên cạnh đó, Thủ tướng góp ý với ĐBSCL, cần giải quyết thêm 2 vấn đề ưu tiên là đào tạo nguồn lực và giải quyết hạ tầng giao, để giúp khu vực phát triển nhanh và bền vững.

Ngoài khai thác tối đa nguồn lợi từ đường thủy, Thủ tướng nhắc Bộ trưởng GTVT tập trung nhiệm vụ xây dựng các tuyến cao tốc vùng ĐBSCL theo cả trục Bắc - Nam và Đông - Tây; quan tâm nâng cấp hạ tầng giao thông, điển hình như sân bay Cà Mau.

"Mặc dù còn khó khăn vẫn cần nâng cấp để thay đổi diện mạo địa phương. Như với Cà Mau, cao tốc chưa xong, đường bộ khó khăn mà không có hàng không hỗ trợ thì rất khó phát triển", Thủ tướng nói.

Lãnh đạo Chính phủ cho rằng chỉ cần quyết tâm là làm được, vấn đề là huy động nguồn lực, làm có trọng tâm trọng điểm và làm đến đâu dứt điểm đến đó.