Thủ tướng chỉ đạo xem xét quá trình đưa thông tin về nước mắm của Vinastas

Cụ thể, xét đề nghị của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep) và một số hiệp hội, hội tại Bản kiến nghị ngày 20/10/2016 về việc xử lý, ngăn ngừa những hành động gây thiệt hại đến ngành sản xuất nước mắm truyền thống của Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã giao cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế để có ngay thông tin chính thức, công khai, rõ ràng, đầy đủ tới nhân dân về loại và hàm lượng arsen an toàn trong sản phẩm nước mắm cũng như các thông tin cần thiết khác liên quan, tránh gây hoang mang trong dư luận.

"Giao Bộ Công thương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan xem xét cụ thể việc chấp hành các quy định pháp luật trong quá trình đưa thông tin trên báo chí của Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (Vinastas), xử lý nghiêm các sai phạm (nếu có)", Văn bản của Văn phòng Chính phủ dẫn chỉ đạo của Thủ tướng yêu cầu.

Cũng theo Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng cũng đã giao Bộ Thông tin và Truyền thông kiểm tra và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định pháp luật về hoạt động báo chí đối với trường hợp nêu trên.

Các Bộ: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Y tế, Bộ Công thương, Bộ Thông tin và Truyền thông và các cơ quan liên quan được yêu cầu thực hiện; báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả xử lý trước ngày 10/11/2016.

Trước đó, sau khi có những phát hiện đầu tiên về những bất thường trong việc công bố thông tin về chất arsen trong nước mắm, đáng chú ý nhất là việc Vinastas công bố còn nhấn mạnh “các mẫu nước mắm có độ đạm càng cao, tỉ lệ mẫu có hàm lượng asen tổng vượt ngưỡng quy định càng tăng” nhằm ám chỉ sự độc hại của nước mắm truyền thống, trả lời báo chí, Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn cho rằng: "Đúng là một sự cố truyền thông không bình thường, tôi theo dõi rất kỹ. Trước hết cần chú ý nội dung mập mờ mà Vinastas công bố trong “thông cáo báo chí” của họ".

Theo Bộ trưởng Trương Minh Tuấn, các cơ quan nhà nước có liên quan cần điều tra làm rõ động cơ, truy ra sự câu kết, xác định mức độ sai phạm và hậu của của sai phạm để xử lý nghiêm minh và thông báo đồng loạt trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Trước đó, một số ý kiến bảo vệ cho quan điểm của Vinastas bằng cách dẫn Quy chuẩn Việt Nam về nước mắm Q QCVN 8-2:2011/BYT. Tuy nhiên, thực tế, Quy chuẩn Việt Nam về nước mắm QCVN 8-2:2011/BYT là “Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với giới hạn ô nhiễm kim loại nặng trong thực phẩm” chỉ có quy định giới hạn về asen vô cơ, không có quy định về asen hữu cơ hay “arsen tổng” như Vinastas tự đặt ra. Arsen vô cơ mới chính là thạch tín độc hại, còn arsen hữu cơ là chất tồn tại tự nhiên trong hải sản hay các nguyên liệu làm nước chấm, không độc hại gì đối với cơ thể con người, vì vậy mà không quy định giới hạn. Ngay cả những nước rất chặt chẽ về an toàn thực phẩm như châu Âu hay Mỹ cũng không quy định giới hạn asen hữu cơ.

Cho đến chiều 21-10, Vinastas vẫn chính thức tuyên bố kết quả khảo sát được công bố để thông tin, cảnh báo cho người tiêu dùng về hàng hóa và dịch vụ và chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc thông tin cảnh báo của mình; kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý vi phạm pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Nội dung này được quy định trong Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tại Điều 28 về “Nội dung tham gia bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng của tổ chức xã hội”.

Mạnh Quân