Thanh tra Chính phủ: Xử nghiêm các vi phạm của Công ty xi măng Hà Tiên 1
(Dân trí) - Tổng cục Địa chất và Khoáng sản theo thẩm quyền xem xét, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về khoáng sản của Công ty cổ phần xi măng Hà Tiên 1 và Công ty TNHH Siam City Cement (Việt Nam).
Như Dân trí đã phản ánh, Thanh tra Chính phủ vừa công khai Kết luận thanh tra về việc chấp hành pháp luật trong công tác quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai, quản lý và khai thác tài nguyên khoáng sản, bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh Kiên Giang (thời kỳ 2011-2017) .
Theo kết luận này, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về khoáng sản ở Kiên Giang chưa được quan tâm đúng mức; chậm ban hành quy định tỷ lệ quy đổi từ trọng lượng ra khối lượng để làm cơ sở tính thuế tài nguyên. Việc khoanh định khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản còn chưa chính xác, vi phạm Nghị định số 15/2012.
“UBND tỉnh Kiên Giang khoanh định mỏ đá vôi núi Cà Đa và mỏ đá vôi núi Nhà Vô thuộc xã Dương Hoà, huyện Kiên Lương vào diện tích không đấu giá khai thác khoáng sản là chưa phù hợp với quy định”- kết luận nêu rõ.
Công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát đối với hoạt động khai thác khoáng sản chưa được chú trọng, thiếu sự phối hợp đồng bộ giữa cơ quan tài nguyên môi trường và cơ quan thuế trong việc đối chiếu, xác nhận sản lượng tài nguyên khoáng sản tính thuế, dẫn đến một số tổ chức có hoạt động khai thác khoáng sản vi phạm pháp luật như: Khai thác vượt công suất theo giấy phép khai thác, khai thác khoáng sản khi giấy phép đã hết hạn, không kê khai hoặc kê khai thiếu sản lượng tài nguyên tính thuế… nhưng chậm được phát hiện, xử lý.
Qua thanh tra phát hiện Công ty Siam City Cement Việt Nam kê khai thiếu sản lượng tài nguyên thực tế khai thác, tương ứng với số tiền thuế tài nguyên phải truy thu về cho ngân sách nhà nước gần 2,3 tỷ đồng.
Công ty cổ phần xi măng Hà Tiên 1 khai thác đất sét tại mỏ đất sét Kiên Lương khi giấy phép khai thác khoáng sản đã hết hạn (khai thác trái phép) và khai thác đá vôi vượt công suất theo Giấy phép khai thác khoáng sản tại mỏ đá vôi núi Trầu- núi Còm, huyện Kiên Lương.
Công ty TNHH Siam City Cement (Việt Nam) khai thác đá vôi vượt công suất theo giấy phép tại mỏ đá Cây Xoài- Bãi Voi, huyện Kiên Lương.
“Cần phải tịch thu tang vật (khối lượng khoáng sản khai thác vượt công suất) theo đúng quy định của pháp luật. Các sai phạm này đã được Tổng cục Địa chất và Khoáng sản, Bộ Tài nguyên và Môi trường phát hiện, mặc dù có những lý do khách quan nhưng chưa được xử lý kịp thời theo đúng quy định của pháp luật”- kết luận thanh tra nhấn mạnh.
Trong khi đó, Sở Tài nguyên và Môi trường Kiên Giang thiếu đôn đốc, chưa có biện pháp cương quyết trong việc thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, thuế tài nguyên từ hoạt động khai thác khoáng sản, dẫn đến tình trạng nợ đọng kéo dài về tiền cấp quyền khai thác khoáng sản, thuế tài nguyên từ hoạt động khai thác nhưng chậm được xử lý theo quy định của pháp luật.
Kiến nghị Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường xử lý
Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang ban hành quyết định điều chỉnh Quyết định số 17/2018 về khoanh định khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản theo hướng loại bỏ mỏ đá vôi núi Cà Đa và mỏ đá vôi núi Nhà Vô (xã Dương Hoà, huyện Kiên Lương) ra khỏi khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản theo đúng quy định pháp luật.
“Thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản đã cấp cho Công ty TNHH MTV Nông lâm nghiệp Kiên Giang, Công ty TNHH MTV 622, doanh nghiệp tư nhân Quốc Thắng và Công ty TNHH KIm Dung do vi phạm các quy định của pháp luật về khoáng sản”- Thanh tra Chính phủ đề nghị.
Đồng thời, Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiêm túc kiểm điểm rút kinh nghiệm đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc chậm xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về khoáng sản của Công ty cổ phần xi măng Hà Tiên 1 và Công ty TNHH Siam City.
“Chỉ đạo Tổng cục Địa chất và Khoáng sản theo thẩm quyền xem xét, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về khoáng sản của Công ty cổ phần xi măng Hà Tiên 1 và Công ty TNHH Siam City Cement (Việt Nam)”- Thanh tra Chính phủ kiến nghị.
Khai thác vượt quá công suất được phép
Như Dân trí đã phản ánh, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cách đây không lâu đã có Kết luận thanh tra đối với hoạt động khai thác, sử dụng đá vôi tại mỏ đá vôi xi măng núi Trầu, núi Còm (xã Hoà Điền và xã Dương Hoà, huyện Kiên Lương, tỉnh Kiên Giang) của Công ty cổ phần xi măng Hà Tiên 1.
Qua đó phát hiện công ty này khai thác vượt quá công suất được phép khai thác hàng năm ghi trong giấy phép khai thác khoáng sản. Cụ thể, năm 2016 sản lượng khai thác vượt quá công suất được phép khai thác hàng năm ghi trong giấy phép gần 1,7 triệu tấn; năm khai thác vượt công suất được phép khai thác ghi trong giấy phép gần 1,7 triệu tấn; năm 2018 khai thác vượt quá công suất được phép trên 1,65 triệu tấn.
Ngoài ra, đoàn thanh tra còn phát hiện doanh nghiệp này đã khai thác khoáng sản có tổng diện tích vượt ra ngoài ranh giới khu vực được phép khai thác (theo bề mặt) đến dưới 10% tại khu vực Núi Còm về phía Nam và phía Đông của mỏ.
Thế Kha