Quảng Trị: Thi công điện gió tiềm ẩn nguy cơ cao gây sạt lở đất

Đây là những nội dung được đề cập tại Hội nghị phòng, chống thiên tai, sạt lở đất ở khu vực miền núi Quảng Trị, trọng tâm là khu vực đang xây dựng các dự án điện gió ở huyện Hướng Hóa, do UBND tỉnh Quảng Trị tổ chức vào chiều 23/8. 

Nguy cơ sạt lở từ các bãi thải điện gió

Tỉnh Quảng Trị có 31 dự án điện gió được phê duyệt đầu tư xây dựng. Ngoài 2 dự án đã đi vào hoạt động, hiện có 26 dự án đang triển khai thi công tại địa bàn huyện Hướng Hóa, 3 dự án còn lại ở huyện Đakrông (chưa thi công).

Qua kiểm tra, rà soát hiện trạng, tình hình thi công các công trình điện gió trên địa bàn huyện Hướng Hóa cho thấy, các công trình phụ trợ như đường công vụ phục vụ thi công, vận chuyển máy móc thiết bị, nhà đầu tư thực hiện mở đường, bạt taluy dương, đắp nền đường tạo taluy âm, nhiều vị trí có nguy cơ làm mất ổn định mái dốc, thanh thải đất đá làm thay đổi địa hình,..

Đặc biệt, các bãi thải có nguy cơ sạt trượt cao gây tắc nghẽn, thay đổi dòng chảy có khả năng gây ra lũ ống, lũ quét, sạt lở đất ngoài dự kiến, ảnh hưởng đến an toàn tính mạng của người dân tại các khu vực lân cận, bồi lấp đất sản xuất của người dân, hư hỏng các công trình thủy lợi nhỏ, thủy lợi nội đồng, công trình nước sạch miền núi, đường giao thông,..

Ông Hồ Xuân Hòe - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) tỉnh Quảng Trị cho biết, Sở NN-PTNT đã phối hợp với các đơn vị, địa phương rà soát, đánh giá, nhận diện, khoanh vùng trong phạm vi các dự án điện gió đang thi công có nguy cơ cao bị ảnh hưởng sạt lở đất, lũ ống, lũ quét tại địa bàn 13 thôn, bản, khối phố/7 xã, thị trấn thuộc 2 huyện Hướng Hóa và Đakrông.

"Tổng số có 12 xã, thị trấn ở huyện Hướng Hóa có công trình điện gió đang triển khai thi công, trong đó có một thôn/7 xã với 147/670 nhân khẩu nằm trong vùng có nguy cơ rất cao chịu ảnh hưởng các dự án điện gió. Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Trị xây dựng kịch bản ứng phó với thiên tai, đưa ra phương án sơ tán, di dời các hộ dân nói trên", ông Hòe cho biết.

Trong khi đó, ông Nguyễn Trường Khoa - Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Quảng Trị cho hay, một số dự án điện gió làm tốt phương án chống sạt lở như gia cố taluy âm bằng vải địa kỹ thuật, trải lưới xơ dừa kết hợp trồng tràm và cỏ voi... Tuy nhiên, nhiều dự án như Tài Tâm, Hoàng Hải,... có các bãi thải quy mô lớn, chưa xử lý gây nguy cơ sạt lở cao.

Theo ông Đặng Trọng Vân - Chủ tịch UBND huyện Hướng Hóa, chính quyền địa phương cũng dự báo được tính cấp bách của việc bàn giải pháp chống sạt lở đất. 

Huyện Hướng Hóa đang triển khai hàng chục dự án điện gió, nguy cơ sạt lở rửa trôi trong quá trình làm đường, bãi thải, làm bồi lấp đất, ảnh hưởng dòng chảy là rất rõ ràng.

"Nhiều dự án điện gió chưa gia cố, lu lèn cẩn thận, có nguy cơ sạt taluy âm dương ở các con đường như tại các xã Tân Liên, Tân Lập, Húc, Hướng Tân... Huyện đã chỉ đạo chủ đầu tư điện gió cập nhật tình huống, ban hành kế hoạch công tác phòng, chống thiên tai, sạt lở đất", ông Vân nói.

Ông Võ Văn Hưng - Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị nhấn mạnh: Công tác phòng, chống thiên tai, sạt lở đất, đảm bảo tính mạng tài sản của người dân là nhiệm vụ hàng đầu khi mùa mưa bão đến gần. 

Lãnh đạo tỉnh Quảng Trị lưu ý các chủ đầu tư điện gió phải thực hiện nghiêm túc phương án tác động môi trường đã được phê duyệt, không ảnh hưởng đến đời sống người dân, đặc biệt là vào mùa mưa lũ. 

"UBND tỉnh giao các ngành NN-PTNT, Tài nguyên và Môi trường, Công thương và chính quyền thường xuyên kiểm tra lại việc thực hiện của các chủ đầu tư điện gió. Nếu các chủ đầu tư điện gió thực hiện không nghiêm túc tỉnh sẽ cảnh cáo, thậm chí đình chỉ thi công", ông Hưng nói.

Nhiều giải pháp hạn chế lũ quét, sạt lở

Trước diễn biến phức tạp, cực đoan của thiên tai, địa chất, địa hình ở khu vực miền núi, cùng với đó nguy cơ mất an toàn khi thiên tai xảy ra từ các dự án điện gió trên địa bàn, tỉnh Quảng Trị đưa ra một số giải pháp nhằm giảm thiểu tối đa những tổn thất về người và tài sản.

Trước mắt, xử lý, gia cố kịp thời các bãi thải đất đào đặt trụ tuabin, chống sạt lở đất của các dự án điện gió; xử lý những đoạn đường thi công có nguy cơ chia cắt trong mùa mưa bão, có giải pháp đảm bảo an toàn cho các công trình thủy lợi, cấp nước sinh hoạt, đất sản xuất và đời sống của người dân vùng dự án điện gió.

Về lâu dài, rà soát, xây dựng các khu tái định cư để di dời dân ở những vùng có nguy cơ cao đến nơi an toàn. Trong đó, đối với các hộ dân sống trong vùng có nguy cơ cao sạt lở đất, lũ ống, lũ quét do tác động của các dự án điện gió thì chủ đầu tư phải phối hợp với chính quyền địa phương xây dựng kế hoạch, phương án bố trí sắp xếp ổn định dân cư an toàn trước thiên tai, đồng thời hỗ trợ kinh phí bồi thường cho người dân đến nơi ở mới an toàn.

Ngoài ra, cần xây dựng các kịch bản ứng với các cấp độ rủi ro thiên tai theo quy định; triển khai phương án ứng phó thiên tai lũ ống, lũ quét, sạt lở đất khi có các tình huống, sự cố xảy ra.