Ô nhiễm không khí ở Hà Nội: Truy nguồn bụi mịn tận Quảng Ninh, Hải Phòng

Sáng 11/10, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội tổ chức hội thảo “Hiểu đúng về ô nhiễm không khí tại Hà Nội – Hành động của chính quyền và người dân”. Phát biểu tại đây, các nhà khoa học cho biết, nguyên nhân gây ô nhiễm không khí trên địa bàn TP Hà Nội còn đến từ nguồn phát thải ở các tỉnh thành trong khu vực.

Là người phát biểu đầu tiên tại hội thảo, Tiến sĩ Lý Bích Thủy – đại diện Viện Khoa học Công nghệ môi trường (Đại học Bách khoa Hà Nội) cho biết, trong 20 năm qua (từ năm 1999-2019), nồng độ bụi mịn PM10 và PM2.5 trên địa bàn TP Hà Nội đều cao hơn mức khuyến nghị của WHO và quy chuẩn của Việt Nam.

Theo bà Thủy, nồng độ bụi mịn trên địa bàn TP Hà Nội thay đổi theo mùa trong năm. “Khi có các đợt không khí lạnh tràn về, bụi mịn PM2.5 tăng lên. Nguyên nhân là do không khí lạnh làm cho bụi mịn PM2.5 không khuếch tán đi nơi khác được”, Tiến sĩ Thủy nói.

Đề cập đến tình trạng ô nhiễm không khí trên địa bàn TP Hà Nội vào cuối tháng 9 vừa qua, Tiến sĩ Thủy đánh giá về cơ bản thì vẫn là do yếu tố khí tượng. Còn muốn biết cụ thể phải lấy mẫu phân tích đánh giá thành phần hóa học của bụi mịn PM2.5, từ đó xác định nguồn phát thải.

“Nồng độ bụi PM2.5 tăng trong điều kiện thời tiết bất lợi, nhưng chúng ta không thể đổ tại trời mà không làm gì được. Để giải quyết việc này, không còn cách nào khác là phải giảm nguồn phát thải từ con người”, Tiến sĩ Thủy nêu quan điểm.

Giáo sư Hoàng Xuân Cơ - nguyên Giảng viên trường ĐH Tự nhiên Hà Nội cho biết, nguồn nội tại gây ra bụi mịn PM2.5 của TP Hà Nội chỉ chiến hơn 30%. Số còn lại gây ô nhiễm bụi mịn PM2.5 cho TP Hà Nội đến từ các nhà máy, các tỉnh thành trong khu vực và đến từ tự nhiên.

Theo Giáo sư Cơ, nếu như thời tiết bất lợi thì nồng độ bụi mịn PM2.5 gia tăng. Một trong những giải pháp hạn chế ô nhiễm không khí trên địa bàn TP Hà Nội được Giáo sư Hoàng Xuân Cơ đưa ra đó là phun nước rửa đường. Tuy nhiên, Giáo sư Cơ cho rằng, chúng ta cũng có thể phải chấp nhận trong năm có một vài ngày bị ô nhiễm.

Phát biểu tại đây, bà Nguyễn Thị Lệ Thu – đại diện của Ngân hàng thế giới cho biết, tổ chức này đang tài trợ cho TP Hà Nội cùng các chuyên gia kiểm kê nguồn thải, phân tích thành phần hóa học trong bụi PM2.5 để xác định nguồn gây bụi. Theo bà Thu, quá trình phân tích này đến tháng 5 năm 2020 mới có kết quả.

“Các loại bụi gây ô nhiễm không khí cho TP Hà Nội đi theo hướng gió. Do vậy, các nhà khoa học cũng phải xác định nguồn thải đến từ các tỉnh Quảng Ninh, Hải Phòng hay các tỉnh phía Bắc”, bà Thủy nói và cho biết nếu xác định nguồn thải ở tỉnh nào thì TP Hà Nội sẽ phối hợp với tỉnh đó để đưa ra giải pháp để kiểm soát.

Bà Lưu Thanh Chi – Chi Cục phó Chi cục Bảo vệ môi trường Hà Nội (Sở TN-MT) cho biết, thời gian qua TP Hà Nội đã thực hiện nhiều giải pháp làm giảm ô nhiễm môi trường trên địa bàn. Đặc biệt trong đó là đang phối hợp với các nhà khoa học phân tích thành phần hóa học bụi PM2.5.

“Chúng tôi đang nỗ lực xác định cụ thể nguồn gây bụi PM2.5 đến từ đâu. Từ đó, TP sẽ đưa ra các giải pháp “chiến đấu” lại tình trạng ô nhiễm không khí, đặc biệt là việc kiểm soát nguồn gây bụi mịn PM2.5”, bà Chi nói.

Quang Phong