Những dấu hiệu bất thường của tài xế trong vụ xe tải đè chết 5 người

Ông Khuất Việt Hùng - Phó Chủ tịch Chuyên trách Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia - cho PV Dân trí biết như vậy khi trao đổi về vụ tai nạn giao thông (TNGT) đặc biệt nghiêm trọng vừa xảy ra trên quốc lộ 5, khiến 5 người thiệt mạng.

- Phóng viên: Ông đánh giá như thế nào về tình hình trật tự an toàn giao thông (ATGT) khi liên tiếp các vụ TNGT thương tâm xảy ra trong thời gian gần đây, đặc biệt ngày 23/7 chỉ trong vòng 2 tiếng đã xảy ra 3 vụ TNGT làm 7 người thiệt mạng trên quốc lộ 5 đoạn qua địa phận huyện Kim Thành, tỉnh Hải Dương?

- Ông Khuất Việt Hùng: Trong 6 tháng đầu năm 2019, tình hình trật tự ATGT rất tốt so với 4 năm trở lại đây. TNGT giảm sâu cả 3 tiêu chí về số vụ, số người chết và bị thương. Cũng trong 6 tháng qua, tốc độ tăng phương tiện cơ giới là nhanh nhất so với cùng kỳ 4 năm.

Tuy nhiên từ tháng 11/2018 đến tháng 1/2019, tình hình TNGT diễn biến cực kỳ phức tạp. Tổng hợp TNGT đặc biệt nghiêm trọng trong 6 tháng là 19 vụ, nhưng riêng trong ngày 23/7 đã xảy ra 3 vụ tại cùng một địa điểm.

Đặc điểm của TNGT đặc biệt nghiêm trọng trong 6 tháng đầu năm nay là tỷ lệ tử vong khá cao, trong đó đáng chú ý là tình trạng lái xe mất kiểm soát về thần kinh, sử dụng ma túy, uống rượu bia. Đơn cử như vụ TNGT ở Vĩnh Phúc tài xế đâm vào đám đông người đi đưa tang, TNGT ở Bình Định, TNGT tại Vĩnh Long, TNGT trong hầm Kim Liên - Hà Nội…

- Khác với những vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng từng xảy ra, tài xế trong vụ lật xe tải khiến 5 người tử vong được cho là có những dấu hiệu bất thường khi gây tai nạn thảm khốc. Ông có thể cung cấp những thông tin chi tiết về trường hợp tài xế này?

- Trong vụ TNGT này lái xe không vi phạm nồng độ cồn, không dương tính với ma túy, kết quả kiểm tra y tế ban đầu cũng xác định vấn đề thần kinh của tài xế bình thường. Tuy nhiên, tài xế không hề có phản ứng gì với tình hình giao thông cấp bách lúc đó.

Cụ thể, tài xế không có thao tác phanh xe, không thực hiện đánh lái tránh nguy hiểm mà mất kiểm soát hoàn toàn và gây ra TNGT đặc biệt nghiêm trọng. Thậm chí, sau khi xảy ra vụ việc tài xế vẫn khá bình tĩnh và gọi điện về nhà thông báo vừa gây ra TNGT.

- Liệu có những yếu tố khác như vấn đề về thời tiết, điều kiện hạ tầng giao thông không tốt đã tác động tới tài xế điều chiếc xe tải và gây tai nạn?

- Thời điểm xảy ra TNGT là 6h sáng, là mùa hè nên lúc đó trời đã rất sáng rõ. Nếu tài xế tập trung quan sát thì hoàn toàn có thể thấy phía trước đông người, trên đường có TNGT, lực lượng Cảnh sát giao thông đang khám nghiệm hiện trường và điều tiết giao thông, xe đặc chủng của cảnh sát cũng nháy đèn.

Tất cả các phương tiện đều đi rất chậm, nhưng riêng chiếc xe tải gây tai nạn lao tới với tốc độ 65 km/h và tài xế không có chút phản ứng nào về việc giảm tốc độ. Sau tai nạn, lái xe có nói rằng do phanh không ăn, nhưng thông tin từ thiết bị giám sát hành trình ghi lại cho thấy xe có dấu hiệu tăng tốc.

- Theo ghi nhận, tại hiện trường tổ chức giao thông là điểm mở dải phân cách trên quốc lộ 5, vì vậy người tham gia giao thông không có lựa chọn hướng di chuyển nào khác để tránh tuyệt đối rủi ro. Ông bình luận gì về việc này?

- Cả 3 vụ TNGT ở quốc lộ 5 ngày 23/7 đều có cùng đặc điểm là va chạm giữa xe đi thẳng trên quốc lộ với người tham gia giao thông đi ngang tại các điểm mở dải phân cách. Đây là vấn đề tồn tại từ lâu trên quốc lộ 5 cũng như các quốc lộ trọng điểm.

Chúng ta vẫn thấy có những vụ TNGT xảy ra trên quốc lộ khi người đi bộ vượt rào phân cách để sang đường, hoặc không tuân thủ quy định về làn đường… Đó là những vụ nhỏ lẻ và khiến 1-2 người thiệt mạng. Tuy nhiên, vụ xe tải gây TNGT trên quốc lộ 5 ngày 23/7 đã khiến nhiều người chết cùng lúc thì có lẽ là vụ việc lớn nhất từ trước tới nay trong tình huống giao thông tương tự, vụ việc đã tạo ra tâm lý hoang mang, lo sợ và bức xúc trong dự luận xã hội.  

Với sự việc vừa xảy ra, rõ ràng các nạn nhân hoàn toàn không vi phạm, họ đứng chờ sang đường tại điểm mở dải phân cách cho phép, nhưng lại xảy ra TNGT gây tử vong. Kể cả trường hợp người tham gia giao thông vi phạm thì cũng là do công tác quản lý và tổ chức giao thông.

- Như vậy trong vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng vừa xảy ra nguyên nhân không chỉ do riêng tài xế?

- Đối với lái xe, khi điều khiển phương tiện tới khu vực có nguy cơ xung đột giao thông thì phải giảm tốc độ và kiểm soát tốt phương tiện, nhưng trường hợp này tài xế mất tập trung hoàn toàn và gây ra TNGT. Đây không phải là do kỹ năng lái xe mà là ý thức, đạo đức của người tài xế.

Tôi cho rằng, cần phải nói sòng phẳng về công tác quản lý, sử dụng đất dọc các tuyến quốc lộ và phát triển các khu kinh tế - xã hội, các khu dân cư ven quốc lộ còn bất cập, rất ít chú ý tới an toàn giao thông. Nếu sống ven quốc lộ là 3-5 hộ thì không phải vấn đề lớn, nhưng hàng trăm hộ và khu công nghiệp mọc lên thì tình hình lại khác hoàn toàn. Việc đi lại, sinh hoạt, làm việc và ý thức tham gia giao thông có ảnh hưởng rất lớn.

Việc đảm bảo an toàn kết cấu hạ tầng còn những hạn chế, bởi khi dân cư ven quốc lộ tăng lên thì cơ quan có trách nhiệm phải rà soát, nâng cấp và có hình thức tổ chức giao thông phù hợp. Các điểm mở dải phân cách phải được thay thế bằng đường gom dân sinh, cần có cầu vượt và tổ chức đèn chỉ dẫn giao thông… để đảm bảo an toàn giao thông. Ở đây trách nhiệm tổ chức giao thông, đảm bảo an toàn kết cấu hạ tầng giao thông là chính quyền địa phương các cơ quan quản lý đường bộ, là Tổng cục đường bộ Việt Nam…

- Xin cảm ơn ông!

Châu Như Quỳnh