Nhiều địa phương báo cáo "vống" kết quả phòng chống tham nhũng

Bộ Tư pháp đang tiến hành thẩm định Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 59/2019 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng, chống tham nhũng.

Dự thảo do Thanh tra Chính phủ xây dựng chỉ đề xuất sửa đổi một số điều, trong đó quan trọng nhất là việc sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 21 Nghị định số 59 như sau: "Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Chủ tịch UBND cấp tỉnh chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ về kết quả đánh giá của ngành, cấp mình và gửi kết quả đánh giá để Thanh tra Chính phủ thẩm định, tổng hợp".

Cơ quan soạn thảo cho biết, quy định này xuất phát từ thực tiễn từ 2016 đến nay, được sự đồng ý của Thủ tướng, Thanh tra Chính phủ đã phối hợp với các cơ quan liên quan tiến hành thí điểm đánh giá công tác phòng, chống tham nhũng của các bộ, cơ quan ngang bộ, UBND cấp tỉnh.

Thanh tra Chính phủ đã ban hành bộ chỉ số đánh giá, tài liệu hướng dẫn. Các địa phương đều đã triển khai thực hiện, xây dựng hồ sơ và có báo cáo tự đánh giá.

"Thực tế triển khai những năm qua cho thấy, tình trạng tự đánh giá của các địa phương còn thiếu chính xác, thiếu căn cứ, vượt quá kết quả đạt được thực tế diễn ra khá phổ biến"- Thanh tra Chính phủ cho hay.

Hàng năm, Thanh tra Chính phủ đều phải thẩm định lại kết quả đánh giá của các địa phương, rà soát hồ sơ, đối chiếu những căn cứ, bằng chứng cụ thể để bảo đảm tính chính xác, khách quan, thực chất của kết quả công tác phòng, chống tham nhũng của các địa phương. Cách làm này, vừa đề cao trách nhiệm của các địa phương, vừa đề cao vai trò, trách nhiệm của Thanh tra Chính phủ trong công quản lý nhà nước về công tác phòng, chống tham nhũng.

Thanh tra Chính phủ cho biết, kết quả công tác phòng, chống tham nhũng cấp tỉnh hàng năm đã được báo cáo Thủ tướng Chính phủ và thông báo cho các địa phương, có tác dụng tốt đối với công tác phòng, chống tham nhũng.

Sau khi được Thanh tra Chính phủ thẩm định lại kết quả đánh giá, chỉ ra những sai sót trong việc đánh giá, các địa phương đều tiếp thu và chấp thuận kết quả đánh giá của Thanh tra Chính phủ kể cả những trường hợp có sự thay đổi lớn so với kết quả tự đánh giá của địa phương.

Tuy nhiên, Điều 21 Nghị định số 59/2019 quy định các bộ, ngành, địa phương gửi kết quả đánh giá cho Thanh tra Chính phủ để tổng hợp mà không quy định việc Thanh tra Chính phủ thẩm định kết quả đánh giá sẽ dẫn đến việc chấm điểm mang tính hình thức. Từ đó sẽ có những địa phương vì thành tích mà tự đánh giá không chính xác, khách quan, ảnh hưởng đến hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng nói chung.

Để khắc phục vấn đề này, năm 2020 và 2021, Thanh tra Chính phủ báo cáo đề xuất Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo việc thẩm định nêu trên. Nhưng việc chỉ đạo công tác thẩm định của Thủ tướng trong năm 2020 và 2021 chỉ mang tính cá biệt, chưa thống nhất với quy định của Chính phủ và chưa bảo đảm đầy đủ yếu tố pháp lý để Thanh tra Chính phủ thực hiện thường xuyên, lâu dài.

Do vậy, cần sửa đổi quy định tại khoản 3 Điều 21 Nghị định số 59/2019/NĐ-CP theo hướng quy định rõ trách nhiệm của Thanh tra Chính phủ trong việc thẩm định lại kết quả tự đánh giá công tác phòng, chống tham nhũng của các bộ ngành, địa phương trước khi tổng hợp, báo cáo Chính phủ, Quốc hội. Việc này nhằm đáp ứng yêu cầu của công tác quản lý nhà nước, phù hợp với thực tiễn và đề cao trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương trong việc tự đánh giá công tác phòng, chống tham nhũng.

Ngoài ra, dự thảo nghị định còn đề xuất bổ sung quy định: "Người bị tạm đình chỉ công tác, tạm thời chuyển vị trí công tác khác được trở lại vị trí công tác ban đầu sau khi cơ quan, tổ chức có thẩm quyền kết luận người đó không có hành vi tham nhũng; được xin lỗi, cải chính công khai và được bồi thường thiệt hại do hành vi trái pháp luật trong việc ra quyết định tạm đình chỉ công tác, tạm thời chuyển vị trí công tác khác theo quy định của pháp luật".

Nội dung sửa đổi này cũng nhằm tiếp thu ý kiến góp ý của Bộ Tư pháp và Bộ Công an; đồng thời, cơ quan chủ trì soạn thảo cũng lược bỏ cụm từ "hoặc kể từ ngày hết thời hạn tạm đình chỉ công tác, tạm thời chuyển vị trí công tác khác mà không có kết luận về hành vi tham nhũng" tại khoản 1 Điều 48 Nghị định số 59/2019 để bảo đảm thống nhất giữa các điều luật có điều chỉnh về cùng một nội dung.