Thu hồi tài sản vẫn là hạn chế trong công tác phòng chống tham nhũng

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong vừa trả lời ý kiến của cử tri TPHCM, Tiền Giang, Sóc Trăng xung quanh các biện pháp về thu hồi tài sản tham nhũng, phong tỏa kịp thời tài sản có liên quan để tránh bị tẩu tán gây thất thoát tài sản.

Ông Phong cho biết, những năm qua nhiều biện pháp tăng cường thu hồi tài sản do tham nhũng đã được áp dụng. Cùng với việc phát hiện, xử lý nghiêm các vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế, các cơ quan chức năng đã chú trọng xác minh, áp dụng các biện pháp kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản của các đối tượng phạm tội tham nhũng ngay từ giai đoạn điều tra, không để tẩu tán, hợp pháp hóa tài sản tham nhũng.

Luật Phòng chống tham nhũng năm 2018 quy định rõ tài sản tham nhũng phải được thu hồi, tịch thu cho Nhà nước hoặc trả lại cho chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp. VKSND Tối cao là cơ quan trung ương về hợp tác quốc tế thu hồi tài sản tham nhũng trong tố tụng hình sự; tiếp nhận, xử lý yêu cầu tương trợ tư pháp hình sự của nước ngoài về thu hồi tài sản tham nhũng và đề nghị nước ngoài thực hiện yêu cầu tương trợ tư pháp hình sự về thu hồi tài sản tham nhũng của Việt Nam.

"Mặc dù kết quả thu hồi tài sản đạt năm sau cao hơn năm trước, song thu hồi tài sản do tham nhũng vẫn là một trong những hạn chế trong công tác phòng, chống tham nhũng của nước ta hiện nay"- ông Đoàn Hồng Phong thừa nhận.

Nguyên nhân được lãnh đạo Thanh tra Chính phủ chỉ ra gồm: số tiền phải thu hồi rất lớn, nhưng người phải thi hành án không có tài sản hoặc tài sản bảo đảm giá trị thấp; thời gian giải quyết các vụ án, vụ việc dài, tài sản đã bị tẩu tán, che giấu… hoặc tình trạng pháp lý của tài sản chưa rõ ràng.

Bên cạnh đó còn vướng mắc về cơ chế, thể chế trong việc xử lý tài sản, ảnh hưởng đến quá trình thi hành án. Một số vụ án vẫn xảy ra trường hợp đối tượng bỏ trốn, việc tương trợ tư pháp hình sự còn gặp nhiều khó khăn.

Nếu có dấu hiệu vi phạm phải xử lý nghiêm

Để khắc phục thực trạng trên, Tổng Thanh tra Chính phủ cho rằng cơ quan chức năng cần chỉ đạo tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, giải quyết khiếu nại, tố cáo trong phòng chống tham nhũng nói chung, công tác thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án hình sự về tham nhũng kinh tế nói riêng để phát hiện, chấn chỉnh, xử lý nghiêm.

Chủ động hơn nữa trong công tác thu hồi tài sản, thu hồi tối đa tài sản công bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án tham nhũng, kinh tế. Tăng cường hợp tác quốc tế để thu hồi tài sản tham nhũng trong tố tụng hình sự; tiếp nhận, xử lý yêu cầu tương trợ tư pháp hình sự của nước ngoài về thu hồi tài sản tham nhũng.

"Phải xử lý dứt điểm thu hồi tài sản bị chiếm đoạt thất thoát trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế còn tồn đọng, kéo dài. Kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của các cá nhân trong việc chậm thi hành một số bản án có điều kiện thi hành; việc tổ chức bán đấu giá nhiều tài sản bị mất giá (so với thị trường). Nếu có dấu hiệu vi phạm phải xử lý nghiêm theo quy định pháp luật"- Tổng Thanh tra nhấn mạnh.

Để thu hồi tài sản theo bản án, quyết định của tòa án đạt hiệu quả, tránh tình trạng tẩu tán tài sản, các cấp ngành cần phối hợp và thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp khác như: Nâng cao tính trách nhiệm, trung thực trong việc kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức; có hình thức xử lý nghiêm các vi phạm trong việc kê khai; có cơ chế đẩy mạnh giao dịch không dùng tiền mặt, hạn chế sử dụng tiền mặt trong việc giao dịch, mua bán các tài sản có giá trị lớn để thuận tiện trong việc kiểm soát thu nhập cũng như truy tìm tài sản đã bị tẩu tán.

Hiện Thanh tra Chính phủ đang tiếp tục hoàn thiện Đề án Cơ sở dữ liệu quốc gia về kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn để làm cơ sở cho việc xây dựng Nghị định của Chính phủ về cơ sở dữ liệu quốc gia về kiểm soát tài sản, thu nhập; dự kiến tháng 12/2021 trình Chính phủ. "Đây là cơ sở dữ liệu có vai trò quan trọng trong phòng chống tham nhũng nói chung và việc thu hồi tài sản tham nhũng nói riêng"- ông Đoàn Hồng Phong thông tin.