Nguyên nhân khiến cát tại Đắk Lắk khan hiếm, tăng đột biến
(Dân trí) - Giá cát xây dựng tại Đắk Lắk gia tăng đột biến và khan hiếm nghiêm trọng. Lý do được xác định là do hầu hết các phương tiện khai thác đều không đủ điều kiện để khai thác cát.
Sở Xây dựng Đắk Lắk đã có báo cáo kiểm tra về tình hình niêm yết giá, giá bán vật liệu xây dựng thông thường và công tác đăng ký, đăng kiểm tàu thuyền khai thác cát trên sông.
Kết quả cho thấy nhiều bất cập, là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng khan hiếm và giá cát tăng cao bất thường trên địa bàn tỉnh.
Theo báo cáo, trong tổng số 24 phương tiện của 9 doanh nghiệp được cấp giấy chứng nhận đăng ký phương tiện thủy nội địa, chỉ có 4 phương tiện còn giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường có hiệu lực. Đáng chú ý, 20 phương tiện còn lại đã hết hạn kiểm định.

Cát xây dựng tại Đắk Lắk vừa khan hiếm, giá cả rất cao (Ảnh: Uy Nguyễn).
Sở Xây dựng Đắk Lắk nhận định, việc phần lớn các phương tiện không đủ điều kiện hoạt động đã buộc nhiều đơn vị phải tạm ngưng khai thác cát, dẫn đến nguồn cung cát xây dựng trên địa bàn tỉnh này trở nên khan hiếm nghiêm trọng.
Cơ quan chức năng cũng phát hiện nhiều đơn vị đã tự ý sửa chữa, làm thay đổi hiện trạng và thông số kỹ thuật của phương tiện, gây khó khăn cho quá trình kiểm định.
Về niêm yết và giá bán vật liệu xây dựng, Sở Xây dựng Đắk Lắk đã kiểm tra 9 doanh nghiệp khai thác, kinh doanh và 5 đại lý vật liệu trên địa bàn. Kết quả cho thấy 13/14 đơn vị đã thực hiện niêm yết giá tại cơ sở. Tuy nhiên, có trường hợp giá bán tại đại lý cao hơn đáng kể so với giá bán tại mỏ cát.
Đáng chú ý, một số hóa đơn đầu vào từ các cửa hàng ghi nhận thêm khoản phí vận chuyển nhưng không thể hiện cự ly vận chuyển cụ thể, khiến giá cát đầu vào bị đẩy lên cao.
Sở Xây dựng Đắk Lắk nhấn mạnh, việc giá cát biến động bất thường đang ảnh hưởng trực tiếp đến kinh tế - xã hội, hoạt động sản xuất kinh doanh và đời sống người dân, đồng thời tác động đến mặt bằng giá chung của thị trường.

Hầu hết tàu thuyền khai thác đều không đủ điều kiện hoạt động theo quy định (Ảnh: Uy Nguyễn).
Trước tình hình này, Sở Xây dựng đã kiến nghị UBND tỉnh Đắk Lắk chỉ đạo các doanh nghiệp khai thác, kinh doanh vật liệu xây dựng thông thường phải tuân thủ nghiêm pháp luật về niêm yết giá và bán đúng giá niêm yết.
Đồng thời, yêu cầu các doanh nghiệp nghiêm túc thực hiện việc đăng kiểm lại phương tiện theo quy định, không sử dụng các phương tiện không đăng ký, đăng kiểm hoặc đã hết hạn để khai thác, vận chuyển cát.
Sở Xây dựng cũng đề xuất UBND tỉnh giao đơn vị này tiếp tục phối hợp với đơn vị đăng kiểm phương tiện thủy nội địa để nghiên cứu giải pháp hỗ trợ, đẩy nhanh quá trình kiểm tra và cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường cho các phương tiện đã hết hạn đăng kiểm.
Một số doanh nghiệp phản ánh khó khăn do Đắk Lắk chưa có cơ sở đăng kiểm phương tiện thủy nội địa, buộc họ phải di chuyển sang các tỉnh khác để thực hiện.
Trong thời gian qua, giá cát xây dựng tại Đắk Lắk đã tăng phi mã, có thời điểm lên tới 600.000 đồng đến 1 triệu đồng/m3 (bao gồm cả chi phí vận chuyển), thậm chí khan hiếm đến mức không có cát để mua.
Tình trạng này đã gây khó khăn cho việc xây dựng nhiều công trình trọng điểm, khiến không ít doanh nghiệp xây dựng thua lỗ do giá vật liệu tăng đột biến so với dự toán ban đầu và nhiều công trình xây dựng của hộ dân bị gián đoạn.