"Luyện tuyệt chiêu xà quyền phải như nước chảy mây trôi"

Đất võ Bình Định từ lâu đã được biết đến như một trong những cái nôi của võ học chân truyền lâu đời của Việt Nam. Trải qua hàng thế kỷ, môn võ này đã phát triển và được truyền bá qua các thời kỳ khác nhau, trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa võ thuật của đất nước.

Trong số những bài quyền nổi tiếng của võ học Việt Nam, có 8 bài quyền được xem là tinh hoa, bao gồm: long quyền, hổ quyền, phụng quyền, kê quyền, xà quyền, hạc quyền, hầu quyền và nhạn quyền. Những bài quyền này được các võ tướng thời Tây Sơn đúc kết và chép vào quyển "Lục lăng bạo chúa".

Xà quyền không chỉ là một trong 8 bài quyền nổi tiếng của tinh hoa võ học Việt Nam mà còn là một trong tứ hình quyền của võ cổ truyền Bình Định, bao gồm: hổ quyền, xà quyền, hạc quyền và hầu quyền.

Võ sư Nguyễn Thanh Vũ, Phó chủ tịch Liên đoàn Võ thuật cổ truyền Bình Định, đang truyền dạy bài xà quyền trên đất võ Bình Định.

Theo võ sư Vũ, xà quyền là một trong những bài quyền thuộc hàng công phu, khó học nhất, đòi hỏi võ sinh phải đạt đến độ tinh thông. Bài quyền này được sáng tạo từ các nguyên tắc âm dương ngũ hành và sự quan sát tập tính tự nhiên của loài rắn để hình thành, mô phỏng đòn thế chiến đấu.

Võ sư Vũ chia sẻ: "Rắn là loài vật không có tay chân nên bài xà quyền không tận dụng đòn đấm mà sử dụng lực bàn tay và đầu ngón tay. Xà quyền chú trọng nội lực để tung đòn hạ thủ vào yếu huyệt của đối phương. Kỹ thuật xà quyền hoàn hảo, công thủ toàn diện, đòn công cũng là đòn thủ và ngược lại".

Bài xà quyền thuộc bộ võ cao cấp nên rất ít võ sinh lĩnh ngộ được. Nếu người học chưa đủ trình độ, tư cách sẽ rất nguy hiểm cho mình và cho người khác. Người giỏi và có cơ duyên đôi khi phải mất 4-5 năm mới luyện thành bài xà quyền.

"Bài xà quyền giúp cơ thể con người có sức khỏe dẻo dai, bền bỉ, điều hòa khí huyết, tu luyện nội tâm trở nên nhẹ nhàng, tinh tế. Sắc thái trên gương mặt cũng như tâm thế phải tĩnh tâm, tập trung cao độ, vì nếu không tĩnh tâm, tâm trạng ức chế, nôn nóng thì không thể luyện được bài xà quyền thành công", Võ sư Vũ chia sẻ thêm.

Võ sư Hồ Xuân Ảnh, thuộc võ phái An Vinh, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định, đúc kết: "Quan trọng nhất là người học thả được hồn vào bộ quyền để nó phát huy hết được tinh túy. Người thực hành quyền phải vận dụng được khí huyết, hơi thở và động tác như "nước chảy mây trôi" thấy được cái khí chất, tinh thần và sự quyết đoán".