Kiến trúc sư hiến kế biến nhà kỳ dị thành điểm đến độc đáo

Trước thực trạng nhà "chẳng giống ai" ở Thủ đô Hà Nội còn nhiều nan giải, trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Nguyễn Viết Chức, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội đưa ra kiến nghị, những người làm công tác quản lý phải có tầm nhìn xa trông rộng, thấy trước các vấn đề cần phải giải quyết chứ không phải để "hỏng" rồi mới xử lý.

Theo ông Chức, vấn đề quản lý đô thị của Hà Nội gặp rất nhiều khó khăn và có những khuyết điểm tồn tại lâu dài. 

Lãnh đạo thành phố từng phát biểu quyết tâm "dẹp" nhà siêu mỏng

Các lãnh đạo của thành phố từng phát biểu rất quyết tâm giải quyết tình trạng nhà siêu mỏng, siêu méo, nhưng đến nay thực trạng này vẫn tồn tại; chỗ này dẹp được lại xuất hiện ở nơi khác.

Để giải quyết triệt để tình trạng nhà trông "chẳng giống ai" phải có những biện pháp cụ thể; trong đó, ngay khi giải phóng mặt bằng phải tính đến việc xuất hiện các căn nhà kỳ dị. Sau khi thu hồi cũng phải tính đến việc sử dụng như thế nào cho phù hợp, nếu "bỏ hoang" sẽ tốn kinh phí và dễ dẫn đến việc bị lấn chiếm gây tốn kém.

Đối với các trường hợp không đủ điều kiện xây dựng nhưng lại để xảy ra tình trạng "làm trộm", phải truy trách nhiệm cụ thể của từng cá nhân, tập thể.

"Nếu không có những biện pháp cụ thể, phân công trách nhiệm, quy trách nhiệm cho từng cá nhân thì nhà siêu mỏng, siêu méo vẫn tồn tại và dù có đập chỗ này thì nó lại "đẻ" ra chỗ khác bởi việc mở rộng thành phố, hệ thống giao thông là yêu cầu tất yếu của sự phát triển...", ông Chức nói.

Đối với các hộ dân có nhà siêu mỏng, siêu méo ông Thức cho rằng người dân cần hợp tác với chính quyền và hiểu những căn nhà kỳ dị như vậy làm xấu bộ mặt của Thủ đô, không đem lại lợi ích tập thể, đừng "ép" thành phố, "ép" người xung quanh chấp nhận việc này.

Bên cạnh đó, tiền giải phóng mặt bằng nên ở mức "chấp nhận được" để đôi bên có thể tìm tiếng nói chung.

Nhà "chẳng giống ai" không phải lỗi của dân

Kiến trúc sư (KTS) Phạm Thanh Tùng, Chánh văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam, nhấn mạnh, hiện tượng nhà kỳ dị "chẳng giống ai" đã xuất hiện từ nhiều năm nay nhưng không phải do lỗi của dân.

Ông Tùng cho biết, sai lầm của Thủ đô là thiếu thiết kế đô thị. Với các nước phát triển, khi mở đường giải phóng mặt bằng vào sâu bên trong khoảng 50 - 100 mét, sau đó phần diện tích này sẽ được đấu thầu để xây dựng các công trình theo quy hoạch nên không có tình trạng nhà kỳ dị.

Giải pháp trong thời gian tới là chúng ta phải sửa luật, khi mở đường sẽ giải phóng mặt bằng vào sâu khoảng 50 mét, khoảng đất này sẽ có thiết kế đô thị, đấu thầu để xây dựng phù hợp với quy hoạch và Thủ đô sẽ có bộ mặt kiến trúc khang trang. 

Vị kiến trúc sư này khẳng định, việc tốt nhất là phải làm đồng bộ từ khi giải phóng mặt bằng và có mức giá chung trong việc "hợp thửa, hợp khối". 

Còn khi làm đường xong thì việc "hợp thửa, hợp khối" là rất khó bởi vì khi chưa mở đường giá đất thấp nhưng khi mở đường giá đất lại cao.

Đưa ra giải pháp để xử lý những căn nhà trông "chẳng giống ai" còn tồn tại nhưng chủ nhân có giấy phép, KTS Phạm Thanh Tùng cho biết, chính quyền phải thương thảo, đền bù hợp lý.

Phương án tối ưu để chỉnh trang mặt phố có nhà siêu mỏng, siêu méo là phải thiết kế đô thị, nếu qua thiết kế có thể biến những căn nhà kỳ dị thành kiến trúc đẹp.

KTS Tùng đưa ra ví dụ tại một số nước phát triển như Nhật Bản cũng có nhà mỏng, méo ở mặt phố nhưng do có kiến trúc nên trở thành độc đáo, thu hút khách du lịch; còn ở ta lại gây cảnh nhếch nhác đô thị.

Cũng liên quan đến những căn nhà trông "chẳng giống ai", ông Trần Ngọc Vinh - đại biểu Quốc hội khóa XIII, cho biết, Thủ đô là bộ mặt của cả nước nên cần phải chỉnh trang đô thị vừa hiện đại, khoa học và mang tính thẩm mỹ.

Nếu để xảy ra tình trạng xây dựng nhà siêu mỏng, siêu méo không đúng quy định của pháp luật thì phải truy trách nhiệm của chính quyền địa phương.

Ông Vinh cho rằng, phương án để chỉnh trang đô thị đối với những căn nhà đã tồn tại từ lâu nếu đủ pháp lý thì phải "uốn nắn" lại và chính quyền hỗ trợ người dân.

Còn những nhà không có giấy phép phải nghiêm túc xử lý, phá dỡ, địa phương hỗ trợ kinh phí để dân có thể di chuyển tới nơi khác; bên cạnh đó, phải căn cứ vào điều kiện cụ thể, thực tế để xem xét từng hộ dân và đưa ra quyết định.

"Việc chỉnh trang đô thị văn minh là điều rất đúng nhưng phải tính toán quy hoạch không chỉ ở trên không mà cả đất ngầm về sau có công trình nào đi qua không, khống chế số tầng từng khu phố, mặt tiền, độ sâu như thế nào, cây xanh ra sao; khi xây dựng, quy hoạch khu vực nào phải đồng bộ có tầm nhìn xa để tránh dẫn đến mất mỹ quan đô thị", ông Vinh chia sẻ.