Giảm “tội” cho người vị thành niên, sẽ thêm nhiều Lê Văn Luyện?

Đại biểu Nguyễn Anh Sơn góp ý kiến trong phiên thảo luận về dự thảo Bộ luật hình sự (sửa đổi), tại hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách chiều 25/8. Nội dung này liên quan đến quy định người chưa thành niên phải chịu trách nhiệm hình sự.

Báo cáo giải trình về vấn đề này, UB Tư pháp của Quốc hội thể hiện quan điểm cho rằng, hiện nay, tình trạng người chưa thành niên phạm tội gia tăng cả về số lượng và tính chất, mức độ nghiêm trọng. Nếu thu hẹp hơn phạm vi chịu trách nhiệm hình sự của người chưa thành niên theo 16 nhóm tội như phương án 1 trong dự thảo sẽ bỏ lọt nhiều tội phạm, khó bảo đảm yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm hiện nay.

Đại biểu Nguyễn Anh Sơn không giấu bức xúc: “Với tội phạm vị thành niên, chúng ta cứ nương nhẹ vì quyền trẻ em, nhưng hiện nay vị thành niên khác xa ngày xưa. Xưa ở tuổi 18, con trai vẫn không dám cầm tay bạn gái, hái trộm ngọn rau của hàng xóm cũng rất sợ. Giờ vị thành niên đã rất khác, thiếu mấy đồng tiền chơi game sẵn sàng bóp cổ giết người, thiếu tiền bao bạn sẵn sàng cầm dao giết hàng loạt người… Tình hình rất khác vậy mà vẫn giữ quan điểm nương nhẹ thì có giảm được phạm tội không, có giảm được bức xúc của xã hội không?”.

“Khi vụ Lê Văn Luyện hay một số vụ án khác diễn ra, trên Facebook có những bình luận rất đau xót: “Em yên tâm đi, em mới 16 tuổi, em có giết thêm vài người nữa cũng chỉ mười mấy năm tù là em ra thôi” - ông Sơn đề nghị cân nhắc lại vấn đề này.

Chia sẻ lo ngại của ông Sơn, đại biểu Trần Ngọc Vinh (Hải Phòng) nêu thực tế, dù tuyên truyền rất nhiều, gia đình và xã hội giáo dục nhưng thực tế số vụ người chưa thành niên phạm tội hiện nay không những giảm mà gia tăng, có nhiều vụ cực kỳ nguy hiểm.

Nếu không quy trách nhiệm hình sự, ông Vinh lo cảnh báo, sẽ không đủ sức răn đe đối với tội phạm. Đại biểu đề nghị tổng kết các loại tội phạm có tính chất phổ biến ở nhóm đối tượng người chưa thành niên trong thời gian qua, để lường trước tội phạm mới do phát triển công nghệ thông tin, hội nhập, phát sinh xã hội... Quy định người chưa thành niên cũng phải chịu trách nhiệm hình sự, theo ông Vinh là mục đích răn đe.

Ngược lại, đại biểu Trần Văn Độ (An Giang) đồng tình với dự thảo luật, chỉ giới hạn việc chịu trách nhiệm hình sự của người chưa thành niên ở 16 tội danh đặc biệt nghiêm trọng. Theo ông Độ, có những tội dù nghiêm trọng nhưng không phù hợp với lứa tuổi của trẻ em nên các em không phải chịu trách nhiệm hình sự, mà cần giáo dục để những vị thành niên này sống có ích cho xã hội.

Đề nghị bỏ tội danh đánh bạc

Đại biểu Phạm Xuân Thường (Thái Bình) là người đầu tiên lên tiếng đề nghị bỏ tội danh đánh bạc.

Lý do đầu tiên được ông Thường nêu ra là do xử lý tội này rất yếu, trong khi chỗ nào cũng thấy có, từ cơ quan nhà nước đến đền chùa miếu mạo. Nhưng chỉ bắt được một số vụ, tính giáo dục không hiệu quả.

Xổ số cũng là đánh bạc, tại sao không tổ chức cho dân chơi cho hợp lý và quản lý được, ông Thường đặt vấn đề.

Theo ông Thường, chính vì xử lý không nghiêm nên hiệu quả không tốt. Có vụ đầu tư rất nhiều công sức mới bắt được nhưng xử án treo hết, kể cả tên đứng đầu cũng án treo nên có ý kiến của dân cho là đang thích bắt đánh bạc.

“Nên bỏ tội đánh bạc vì để thì mất nhiều hơn được” - đại biểu Lê Đình Khanh (Hải Dương) tỏ ý đồng tình.

Đại biểu Đỗ Văn Đương (TPHCM) cũng góp ý, nên bỏ tội đánh bạc, đánh bạc có từ lâu đời rồi, người ta tự nguyện, có tiền thì đánh, không nên tư duy là sợ đánh bạc dẫn đến tội phạm khác mà phải quản lý cho chặt.

Về một số tội danh khác cũng được đề xuất bỏ, đại biểu Lê Đình Khanh nhận xét, tội đưa hối lộ không nên đua vào luật hình sự mà phải xử nghiêm người nhận vì không có người nhận thì làm gì có ai đưa. Đại biểu Trần Văn Độ cho rằng nên nghiên cứu bỏ tội đầu cơ, vì mua bán thế nào có lãi là quyền của người kinh doanh và phù hợp với kinh tế thị trường và quyền tự do kinh doanh đã được hiến định.

Chủ nhiệm UB Tư pháp Nguyễn Văn Hiện cho biết, một số vị đại biểu đề nghị cân nhắc bỏ một số tội danh khác, như tội lây truyền HIV cho người khác vì HIV đang tiến tới chữa được, trong khi các dịch bệnh khác rất nguy hiểm lại không quy định (ví dụ như virut Ebola).

Các tội danh được đề nghị bỏ còn có tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng,  tội tổ chức tảo hôn, tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự và tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

P.Thảo