Đề nghị không đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng và điều hòa

Hoài Thu

(Dân trí) - Cho rằng thuế tiêu thụ đặc biệt bản chất áp dụng cho mặt hàng xa xỉ, không khuyến khích sử dụng, nhiều ý kiến đề nghị bỏ quy định áp thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng thiết yếu như xăng, điều hòa.

Chiều 10/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt.

Dự thảo luật quy định điều hòa nhiệt độ có công suất từ 90.000 BTU trở xuống, trừ loại theo thiết kế của nhà sản xuất chỉ để lắp trên phương tiện vận tải bao gồm ô tô, toa xe lửa, tàu, thuyền, máy bay, là đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Trường hợp tổ chức, cá nhân sản xuất bán hoặc tổ chức, cá nhân nhập khẩu tách riêng từng bộ phận điều hòa nhiệt độ công suất từ 90.000 BTU trở xuống là cục nóng hoặc cục lạnh thì hàng hóa bán ra hoặc nhập khẩu (cục nóng, cục lạnh) vẫn thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt như đối với sản phẩm hoàn chỉnh (máy điều hòa nhiệt độ hoàn chỉnh).

Ngoài ra, dự thảo luật cũng quy định đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng xăng các loại.

Đề nghị không đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng và điều hòa - 1

Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát phát biểu tại phiên họp (Ảnh: Hồng Phong).

Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Lê Thị Nga cho rằng thuế tiêu thụ đặc biệt bản chất là đánh vào mặt hàng xa xỉ và không khuyến khích tiêu dùng, trong khi xăng là mặt hàng tiêu dùng không thể thiếu. Vì thế, đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng, theo bà Nga, là không hợp lý.

Tương tự, với điều hòa công suất bình thường, trước đây được coi là mặt hàng xa xỉ nhưng nay cũng là mặt hàng thiết yếu. Bà Nga vì vậy đề nghị bỏ quy định áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng này.

Theo Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát, cần bỏ quy định áp thuế tiêu thụ đặc biệt với hai mặt hàng là xăng và điều hòa nhiệt độ. Nếu không bỏ, đề nghị lý giải rõ vì sao đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với hai mặt hàng là xăng và điều hòa, theo lời bà Nga.

Thống nhất với ý kiến này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng khẳng định đây cũng là quan điểm Ủy ban đưa ra từ đầu. Với xăng, ông Tùng nhấn mạnh đây là mặt hàng thiết yếu, là hàng hóa đầu vào của nền kinh tế, không phải mặt hàng xa xỉ để đánh thuế đặc biệt. Hơn nữa, xăng còn chịu thuế bảo vệ môi trường.

Đề nghị không đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng và điều hòa - 2

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng (Ảnh: Hồng Phong).

Tương tự với điều hòa nhiệt độ, theo ông Tùng, cũng cần xem xét lại. Ông cho biết tại kỳ họp thứ 8, nhiều đại biểu Quốc hội khi thảo luận dự án luật này cũng nêu kiến nghị không đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng điều hòa nhiệt độ, vì từ nông thôn đến đô thị nhà nào cũng có điều hòa, đây không phải mặt hàng xa xỉ.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho rằng các cơ quan cần có giải trình thuyết phục về nội dung này.

Giải trình sau đó về việc đề xuất tiếp tục thu thuế tiêu thụ đặc biệt với điều hòa nhiệt độ, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho hay trong những năm qua nhu cầu về các thiết bị lạnh, điều hòa không khí ở nước ta tăng cao.

Đề nghị không đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng và điều hòa - 3

Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn (Ảnh: Hồng Phong).

Mặc dù một số điều hòa không khí đã thay đổi công nghệ để giảm sử dụng dung môi chất lạnh gây tác hại đến môi trường, áp dụng công nghệ tiết kiệm điện, nhưng vẫn sử dụng dung môi chất lạnh khác nhau, trong đó, nhiều chất tác hại đến môi trường, tầng ozone và tiềm ẩn khả năng gây nóng lên toàn cầu, gây tác hại đến môi trường.

Nhìn sang thế giới, ông Tuấn cho biết một số nước như Hàn Quốc, Ấn Độ, Na Uy đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với HFC dùng trong điều hòa. Tại châu Âu để tiết kiệm năng lượng, nhiều nước quy định hạn chế sử dụng điều hòa.

Ví dụ, Tây Ban Nha cấm để điều hòa dưới 27 độ C, ở Anh lắp đặt điều hòa, chủ nhà phải xin giấy phép, sau khi lắp đặt điều hòa phải thường xuyên kiểm tra về mức độ tiết kiệm năng lượng, khả năng vận hành. Ở Thụy Sỹ, để xin giấy phép lắp đặt điều hòa không hề đơn giản.

"Do vậy, cần tiếp tục thu thuế tiêu thụ đặc biệt với điều hòa nhiệt độ công suất từ 90.000 BTU trở xuống để nâng cao nhận thức hạn chế tiêu dùng và tiêu dùng tiết kiệm điện, bảo vệ môi trường", ông Tuấn nêu.

Đối với xăng, theo ông Tuấn, có nhiều nhiên liệu hóa thạch, không tái tạo, cần phải sử dụng năng lượng tiết kiệm nên hầu hết các nước đều thu thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng xăng.

Tại Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết việc thu thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng được áp dụng từ năm 1995, đến nay trên 20 năm, rất ổn định.

"Để khuyến khích doanh nghiệp, người dân sử dụng xăng sinh học thân thiện với môi trường và chúng ta cũng đã thu ổn định nên không nên đặt vấn đề đưa xăng khỏi đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt", ông Tuấn nói thêm.

Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi gồm 4 chương, 11 điều, dự kiến được Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp thứ 9, diễn ra tháng 5 tới.