Công nghệ săn “khủng long” Hồ Tây

Chuyện này thật khó tin, nhưng ông Nguyễn Viến Bân (Nguyên giám đốc Trung tâm cá giống Nhật Tân, Công ty khai thác Hồ Tây, Hà Nội), là người từng phụ trách khai thác cá ở Hồ Tây khẳng định như vậy. Ông Bân lấy vợ người làng Bưởi và sống ở làng Bưởi mấy chục năm, nên ông rõ mặt tất cả những người cả đời “ngủ ngày cày đêm” ở Hồ Tây. Đêm là thời điểm “khủng long Hồ Tây” vào bờ kiếm ăn.

Trong số hàng chục tay câu nổi tiếng ở làng Võng Thị và Trích Sài (phường Bưởi), thì Nguyễn Trọng Tuấn được mệnh danh là “sát thủ” của trắm đen Hồ Tây. Anh được giới câu cá ở Hồ Tây gọi là Tuấn “ba tiêu”, bởi với chiếc lưỡi ba tiêu, mỗi ngày anh ta có thể kéo lên từ Hồ Tây vài chục kg cá.

Người dân sống dọc con đường tuyệt đẹp ven Hồ Tây thuộc phường Bưởi đã quá quen với hình ảnh một gã đàn ông nhỏ thó, đen cháy, đội mũ, hàng ngày bất kể nắng mưa, đứng trên giá đỡ giữa hồ, liên tục quăng lưỡi ra xa rồi kéo giật vào bờ. Thật khó có thể tin, chỉ với chiếc cần trúc dài độ 2m, chiếc bát quấn cước và chiếc lưỡi ba tiêu, anh ta lại nuôi được cả nhà với 5 miệng ăn.

Theo Tuấn, làng Võng Thị xưa kia chỉ gồm vài nóc nhà giữa lau lách ven hồ. Một số ít dân làm nghề trồng sen, làm ruộng, còn hầu hết sống bằng nghề đánh cá, mò ốc, mò trai. Năm 1958, Quốc doanh nuôi cá Hồ Tây thành lập để quản lý, thì người dân Võng Thị lại sống bằng nghề kéo cá thuê cho Nhà nước. Tuấn lý giải để tôi hiểu vì sao ở Võng Thị có nhiều cao thủ săn cá như vậy!

10h đêm, tôi theo Tuấn “ba tiêu” thả mồi săn “khủng long” ven bờ Hồ Tây, khu vực có nghĩa địa chìm dưới đáy Hồ. Lúc này, tôi mới biết cái biệt danh Tuấn “ba tiêu” chỉ phản ánh được… bề nổi. Câu quăng bằng lưỡi ba tiêu chỉ là cách câu đơn giản để săn những con mè, chép, trôi, còn để săn được trắm đen, trình độ câu phải đạt đến độ cao thủ. Theo Tuấn, làng Võng Thị hiện có hai chục cao thủ săn “khủng long” như Tuấn.

Theo Tuấn, có nhiều cách để săn “khủng long Hồ Tây”, nhưng hai cách được dân câu dùng nhiều là câu lăng xê và câu lục.

Câu lăng xê rất đơn giản, chỉ cần một bát quấn cước, 100m cước và chiếc lưỡi lò xo. Tuấn thường có 10 điểm thả lưỡi lăng xê. Đây là cách câu vô cùng tinh vi và điệu nghệ, mà có lẽ chỉ Việt Nam mới có.

Hàng ngày, Tuấn bơi ra giữa Hồ, cách bờ vài chục mét, rồi thả mồi ăn dụ trắm đen vào. Riêng về công đoạn chế biến mồi dụ trắm đen, Tuấn nói cả ngày không hết, nhưng vì đó là bí quyết của dân câu, nên chả dại gì mà họ kể.

Bao nhiêu năm săn trắm đen, Tuấn quá hiểu tập tính của loài này. Nhưng có một điều anh không thể hiểu được, đó là thời điểm đi kiếm ăn của chúng. Với mỗi hồ nước, trắm đen thường đi ăn vào một thời gian nhất định. Theo giới săn “khủng long”, ở Đầm Trị (gần Hồ Tây) trắm đen kiếm mồi lúc chiều tối, còn ở Hồ Tây thường bắt đầu lúc 9h đêm. Nhiều hồ nước khác, người ta câu được trắm đen cả sáng, trưa, chiều, tối.

Trắm đen là loài rất tinh khôn, thấy động là nằm im, bất kể mồi ăn hấp dẫn thế nào. Món ăn khoái khẩu của chúng là ốc tươi sống, còn ốc thối chỉ có tác dụng tạo mùi dẫn dụ chúng đến. Do đó, để tạo thói quen cho trắm đen tìm đến ổ ăn mồi, mỗi ngày, Tuấn phải mua cả yến ốc sống, rồi đổ vào những điểm nhất định.

Khi phát hiện ổ mồi, chúng tiến đến, ngậm hàng chục con ốc trong miệng, rồi bơi ra chỗ khác nhả ốc ra, sau đó mới dùng bộ hàm cứng nghiền từng nát con một để nhâm nhi thưởng thức. Do đó, điều quan trọng là cần thủ phải biết lúc nào trắm đen đến chén mồi để chớp thời cơ.

Nhưng làm thế nào để bọn ốc sống nằm im trong ổ mồi, đó là một bí quyết mà dân săn “khủng long Hồ Tây” không bao giờ tiết lộ. Có ý kiến cho rằng, các cần thủ lọc lõi dùng da trâu nghiền thành bột, trộn với mỡ bò rồi bôi vào ốc để chúng ăn hợp chất này trên người nhau, không bò đi chỗ khác. Lại có ý kiến cho rằng, chỉ cần thả bột gạo, bột ngô, bột khoai… cùng với ốc, bọn ốc sẽ ở lại chén no say, không bò lung tung nữa. Một số ý kiến thì cho rằng, ngâm ốc với… nước pha rượu để chúng say tá lả, rồi ngủ vùi ở ổ câu cả ngày (?!).

Sau khi những chiếc lưỡi lò xo được đắp kín bởi cục mồi to bằng quả trứng gà, Tuấn ném mồi trúng ổ thính cách bờ 40-50m, rồi treo bát quấn cước cùng với chiếc chuông nhỏ ven bờ. Khi nào chuông reo, nghĩa là cá đã dính lưỡi. Khi trắm đen đớp phải mồi, lập tức 6 chiếc lưỡi sẽ cắm phập vào xung quanh miệng. Càng giãy mạnh, càng chạy khỏe, lưỡi càng cắm sâu. Với cách câu này, cùng với nghệ thuật của tay câu những sợi cước rất mảnh cũng có thể kéo được “khủng long” nặng vài chục kg vào bờ.

Hiện tại, cách câu này rất phổ biến ở Hồ Tây và được hàng trăm tay câu sử dụng. Đây là một công nghệ săn cá trộm rất nhàn nhã mà hiệu quả. Đám câu trộm chỉ cần thả thính, rải lưỡi đóng mồi, rồi rung đùi ngồi uống nước, hút thuốc, hoặc đánh cờ bên bờ hồ. Nhiều người mắc võng ngủ dưới gốc cây cả ngày lẫn đêm và những tiếng “reng reng” chả khác gì chuông báo thức gọi họ dậy để kéo cá lên bờ.

30 năm câu trộm cá ở Hồ Tây, Tuấn “ba tiêu” không nhớ nổi mình đã trục lên khỏi lòng hồ bao nhiêu tấn cá. Chỉ riêng trắm đen, loài “khủng long” của Hồ Tây, Tuấn đã câu được tới cả trăm con có lẻ.

Theo Phạm Ngọc Dương

VTCNews