Chủ tịch Đường sắt: "Tôi chưa được báo cáo việc mua tàu cũ của Trung Quốc" (!?)

Phóng viên: Việc Công ty TNHH MTV đường sắt Hà Nội chủ trương mua hơn 160 toa tàu cũ của Trung Quốc đã qua sử dụng 20 năm được biết là có sự chấp thuận của Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam, ông có ý kiến gì về việc này?

Ông Trần Ngọc Thành: Mua hay không mua thì tôi mới là người quyết định, nhưng tôi hoàn toàn chưa được báo cáo về việc mua tàu của Công ty TNHH MTV đường sắt Hà Nội. Mặc dù Tổng công ty Đường sắt Việt Nam là công ty mẹ song đến nay Công ty Đường sắt Hà Nội chưa xin chủ trương đầu tư về việc mua tàu cũ. Hội đồng thành viên Công ty này cũng chưa nhận được báo cáo đánh giá hay xin ý kiến từ ban điều hành công ty về việc mua tàu cũ.

Họ đã xúc tiến các hoạt động, không báo cáo lên Hội đồng quản trị của Công ty, không báo cáo Hội đồng thành viên Tổng Công ty và báo cáo “vượt cấp” lên Bộ Giao thông vận tải mà không qua Cục Đường sắt Việt Nam.

Quan điểm của tôi là đổi mới toàn diện ngành đường sắt, đóng mới hoàn toàn cả đầu máy toa xe nên không thể có chuyện Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam chấp thuận cho mua tàu cũ của Trung Quốc được. Tàu mới sử dụng 1 năm tôi cũng không mua chứ đừng nói tàu đã qua sử dụng 20 năm.

Nhưng các văn bản của Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam gửi Cục Đường sắt Côn Minh đã khẳng định việc mua tàu, thậm chí Tổng Công ty đã cử cán bộ tham gia đoàn hội đàm với phía Trung Quốc về việc mua tàu cũ từ tháng 3/2015, thưa ông?

Các văn bản này chỉ mang tính chất giới thiệu 2 đơn vị trực thuộc của Tổng Công ty, đại diện đi khảo sát, tìm hiểu. Thực tế là trong một cuộc họp về đường sắt giữa năm 2015, Công ty hữu hạn Tập đoàn Cục 6 đường sắt Trung Quốc thông tin phía Trung Quốc bỏ tuyến đường sắt khổ 1m để chuyển sang đường sắt khổ 1,435m. Phía Trung Quốc mời Công ty TNHH MTV đường sắt Hà Nội và Công ty Cổ phần Vận tải và Thương mại đường sắt mua một số đầu máy, toa xe đường sắt khổ 1m. Hai công ty này sang Trung Quốc khảo sát, tìm hiểu về các toa xe này. Họ có lời mời thì đi xem có sao đâu, nhưng xem xong rồi có mua hay không lại là việc khác.

Còn việc Tổng Công ty chỉ đạo 2 công ty con là Công ty TNHH MTV đường sắt Hà Nội và Công ty Cổ phần Vận tải và Thương mại đường sắt hoàn thiện các hồ sơ, thủ tục, trực tiếp thương thảo ký hợp đồng và đàm phán về giá cả, số lượng toa xe cũ sẽ mua?

Đó mới chỉ là chủ trương chứ chưa có gì cụ thể cả. Để đi đến quyết định mua tàu là cả một quá trình và cần rất nhiều trình tự thủ tục, cuối cùng nhất phải trình lên Hội đông thành viên Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam thông qua. Tôi là Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng Công ty nhưng chưa nhận được báo cáo nào về việc này, tôi là người quyết định cao nhất của Tổng Công ty và phải có ý kiến của tôi thì mới được mua tàu, vì thế nếu có nhận được báo cáo về việc này thì tôi cũng không bao giờ chấp nhận.

Mới đây, Công ty TNHH MTV đường sắt Hà Nội gửi văn bản tới Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Khoa học Công nghệ xin ý kiến mua tàu cũ. Trong văn bản này có cho biết Tổng công ty Đường sắt Việt Nam chấp nhận về chủ trương, việc này là không đúng.

Về vụ việc này, Bộ trưởng GTVT Đinh La Thăng đã chỉ đạo cách chức Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV đường sắt Hà Nội, ông có ý kiến gì?

Tôi đánh giá đây là sai phạm rất nghiêm trọng về quy trình đầu tư. Ban điều hành Công ty TNHH MTV đường sắt Hà Nội đã làm sai quy trình thực hiện đầu tư, không trình xin ý kiến chủ trương đầu tư tới các cấp chủ quản mà đã xin ý kiến các cơ quan khác. Chúng tôi đã họp Hội đồng thành viên Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam yêu cầu Ban điều hành Công ty Đường sắt Hà Nội báo cáo và kiểm điểm cá nhân.

Chỉ đạo xử lý của Bộ trưởng Đinh La Thăng là phù hợp. Chiều nay chúng tôi sẽ họp kiểm điểm, tiến hành kỷ luật lãnh đạo Công ty TNHH MTV đường sắt Hà Nội. Vì các sai phạm nêu trên, có thể lãnh đạo công ty này sẽ phải thay thế. Trong quá trình nghiên cứu về tàu cũ, một số Ban của Tổng công ty Đường sắt có cung cấp thông tin về các toa tàu cho Công ty TNHH MTV đường sắt Hà Nội. Với các cá nhân này, chúng tôi đã kiểm tra và kết luận không có sai phạm.

Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi!

Châu Như Quỳnh (thực hiện)