Bộ trưởng Thăng: Trạm thu phí dày hơn 70km vì đầu tư lớn

Tại phiên họp báo Chính phủ thường kỳ chiều tối ngày 27/5, Bộ trưởng GTVT Đinh La Thăng nhận được nhiều câu hỏi của báo giới về vấn đề đang gây tranh luận thời gian qua là việc lập, thu phí trên các trạm kiểm soát tại nhiều dự án BOT giao thông.

Để thực hiện chủ trương của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ 11, Nghị quyết số 13 Hội nghị Trung ương 4 về đẩy mạnh hạ tầng giao thông, coi đây là 1 trong 3 bước đột phá để tháo gỡ điểm nghẽn này với nền kinh tế, chủ trương huy động mọi nguồn lực để phát triển hạ tầng giao thông, Chính phủ đã chỉ đạo sát sao với hoạt động của Bộ GTVT.

Chính vì sự chỉ đạo quyết liệt này của Đảng, Chính phủ, hạ tầng giao thông của Việt Nam đã thay đổi mạnh mẽ 4 năm qua, nhiều bến cảng, sân bay, cao tốc, nhiều cây cầu mới, đẹp liên tiếp được đưa vào khai thác sử dụng. Từ đó, đánh giá xếp hạng về hạ tầng giao thông của Việt Nam đã tăng 29 bậc trong ít năm, lên thứ 74 của thế giới.

Việc kết hợp các nguồn vốn ngân sách với các nguồn vốn huy động từ xã hội đã gióp phần giải quyết ách tắc về hạ tầng, góp phần tăng cường năng lực của nền kinh tế, hạ chi phí vận tải. Đề làm được việc này, cần có cơ chế chính sách trong huy động vốn và Bộ GTVT đã phối hợp cùng Bộ Tài chính, Bộ KH-ĐT… để triển khai.

Đầu tư, huy động vốn BOT, theo Bộ trưởng Thăng, dẫn tới việc lập các trạm thu phí để hoàn vốn đối với các dự án nhà đầu tư tham gia. Việc này được thực hiện Thông tư 159 của Bộ Tài chính. Thông tư này có nội dung quy định các trạm thu phí phải cách nhau tối thiếu 70km và nếu không đảm bảo khoảng cách này thì phải có sự thoả thuận với UBND các tỉnh thành.

“Như vậy, thực tế khoảng cách giữa các trạm thu phí đảm bảo khoảng cách này hay không vẫn không nằm ngoài quy định. Vấn đề là phải trao đổi, thoả thuận, đồng thuận trước khi đầu tư dự án. Không nên hiểu các trạm thu phí không cách nhau đủ 70km là vi phạm” – Bộ trưởng GTVT giải thích.

Về lý do các trạm BOT  trên nhiều tuyến đường dày hơn khoảng cách 70km, Bộ trưởng Thăng lấy ví dụ về việc làm cầu Đồng Nai, cầu Cổ Chiên. Những cây cầu này được kkhởi công trước 2010 nhưng bị đình lại thời gian dài sau đó vì thiếu vốn. Để tháo gỡ, dự án được Bộ GTVT tìm nguồn đầu tư, chuyển sang hình thức BOT thay vì dùng vốn ngân sách.

Vậy là trên những tuyến đường lớn vừa đầu tư lại thêm với việc làm cầu, không thể đảm bảo khoảng cách giữa trạm thu phí qua cầu với trạm thu phí để hoàn vốn đầu tư đường là 70km. Ví dụ, cầu Cổ Chiên mới thông xe, trạm thu phí qua cầu chỉ cách trạm thu phí gần nhất khoảng 50km. Vì các công trình đầu tư tập trung dày nên không thể làm khác.

Ngoài ra, một lý do khác là nhiều trạm thu phí đảm bảo khoảng cách 70km nhưng nếu làm “cứng” như thế, vị trí đặt trạm lại không phù hợp vì rơi vào giữa thành phố, thị xã. Việc “sân siu” đôi chút về khoảng cách, theo Bộ trưởng GTVT là để thuận lợi cho việc đi lại của người dân.

Đối với câu hỏi về tiến độ hoàn thành quy hoạch các trạm thu phí, Bộ trưởng Thăng cho biết, cùng với việc đẩy nhanh xã hội hoá, Chính phủ  đã chỉ đạo Bộ xây dựng quy hoạch trạm thu phí trên cả nước vì xã hội hoá là kế hoạch lâu dài. Bộ đã giao cho Viện nghiên cứu chiến lược GTVT xây dựng quy hoạch này. Đến nay, quy hoạch cơ bản xong đã xong, đang chờ lấy ý kiến các cơ quan, các địa phương. Sau khi hoàn thiện, Bộ GTVT sẽ trình Chính phủ phê duyệt để thực hiện.

“Tuy nhiên, Thông tư 159 của Bộ Tài chính cũng nêu rõ, quy hoạch không phải là điều kiện để đặt trạm thu phí mà là thực hiện theo chỉ đạo mới đây của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải mà bộ GTVT đang triển khai. Tôi khẳng định tất cả các trạm thu phí đang được đặt hiện nay là phù hợp, đúng với Thông tư 159” – người đứng đầu ngành GTVT chốt lại phần “trả lời chất vấn”.

P.Thảo