Bộ trưởng GTVT: Xây dựng đường sắt tốc độ cao để cạnh tranh với hàng không

Chiều nay (1/11), Bộ Giao thông vận tải (GTVT) tổ chức công bố quy hoạch đường sắt giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050.

Ông Nguyễn Ngọc Đông - Thứ trưởng Bộ GTVT - thông tin, quy hoạch đặt mục tiêu xác định tới năm 2030 sẽ cải tạo các tuyến đường sắt hiện có và làm mới 9 tuyến. Trong đó, ưu tiên triển khai 2 đoạn đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, gồm đoạn Hà Nội - Vinh và Nha Trang - TPHCM.

Cùng đó, ưu tiên xây dựng một số tuyến đường sắt mới nối cảng biển cửa ngõ quốc tế, đặc biệt khu vực Hải Phòng, Bà Rịa - Vũng Tàu, kết nối TPHCM với Cần Thơ, kết nối quốc tế với Trung Quốc, Lào, Campuchia.

"Tới năm 2050 phấn đấu hoàn thành đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, đồng thời duy trì và nâng cấp tuyến đường sắt hiện có để vận tải hàng hóa và hành khách" - Thứ trưởng Nguyễn  Ngọc Đông cho biết.

Cũng theo Thứ trưởng GTVT, đây là lần đầu tiên 5 quy hoạch vận tải (hàng không, đường bộ, đường sắt, đường thủy nội địa, hàng hải) được thực hiện đồng thời, trong đó đánh giá vai trò, lợi thế của từng ngành vận tải. Riêng đường sắt có kết nối với cảng biển lớn, cửa ngõ quốc tế, khu kinh tế, khu công nghiệp, trung tâm logistics, kết nối cửa khẩu...

Trao đổi về 5 quy hoạch của ngành, Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể cho biết Chính phủ đã phê duyệt 3 quy hoạch đường bộ, đường sắt và hàng hải. Riêng quy hoạch đường thủy nội địa đã báo cáo Thường trực Chính phủ, Bộ GTVT đã tiếp thu ý kiến hoàn chỉnh dự thảo trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Riêng với quy hoạch hàng không, hiện đã thông qua hội đồng thẩm định, tiếp thu và báo cáo Chính phủ. Hiện Văn phòng chính phủ đang thu xếp để Thường trực Chính phủ họp nghe báo cáo.

"Việt Nam có bờ biển dài, đường sắt chạy song song với bờ biển. Do đó, đối với vận tải hàng hóa Bắc - Nam, vận tải biển ven bờ sẽ được ưu tiên nhất vì có thể vận chuyển được khối lượng lớn, hàng siêu trường, siêu trọng, chi phí thấp. Cùng đó, nâng cấp tuyến đường sắt hiện có, đầu tư các tuyến đường sắt kết nối cảng biển lớn để vận tải hàng hóa. Đặc biệt, với quy hoạch đường sắt, Bộ GTVT sẽ tham mưu Chính phủ xây dựng đường sắt tốc độ cao để cạnh tranh hàng không" - Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nhấn mạnh.

Người đứng đầu ngành GTVT cho biết, đường sắt tốc độ cao là điểm mới hoàn toàn so với quy hoạch trước đây. Trong nhiệm kỳ này Bộ GTVT sẽ phấn đấu trình Chính phủ báo cáo dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam, để báo cáo lên Bộ Chính trị, báo cáo Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư, để kỳ tới sẽ tập trung thiết kế, giải phóng mặt bằng.

"Quy hoạch đường sắt xác định, từ nay đến năm 2030 sẽ triển khai hai đoạn ưu tiên là Hà Nội - Vinh và Nha Trang - TP.HCM. Mục tiêu tới năm 2028-2029 sẽ khởi công một số gói thầu đầu tiên" - ông Thể thông tin.

Về nguồn vốn, quy hoạch xác định nhu cầu vốn là 240.000 tỷ đồng để cải tạo 7 tuyến đường sắt hiện hữu, nghiên cứu, xây mới 9 dự án mới đã quy hoạch, trong đó có tuyến đường sắt cao tốc Bắc - Nam và TPHCM - Cần Thơ. Tới năm 2050, ngành GTVT sẽ nâng cấp xây dựng mới và đưa vào khai thác 25 tuyến đường sắt.

Bộ trưởng GTVT cũng cho biết, quy hoạch đề ra sẽ đầu tư đường sắt kết nối quốc tế với Trung Quốc, Lào, Campuchia, trong đó trước tiên sẽ đầu tư đường sắt kết nối ga Lào Cai với ga Hà Khẩu Bắc - Trung Quốc, tạo thuận lợi cho hàng hóa từ Việt Nam đi thẳng châu Âu. Cùng đó, đầu tư đường sắt kết nối cảng biển, cảng hàng không...

"Trách nhiệm sắp tới của Bộ GTVT là phối hợp với các Bộ ngành, địa phương tiếp tục xây dựng kế hoạch thực hiện quy hoạch. Trong đó, xây dựng quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành, chi tiết hơn, lộ trình cụ thể hơn, đồng thời đề xuất với Chính phủ cơ chế huy động các nguồn vốn khác ngoài ngân sách Nhà nước như vốn ODA, vốn các nhà đầu tư, vốn xã hội để thực hiện quy hoạch" - Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết thêm.