“Tại sao năm nào Thủ tướng cũng phải kêu gọi giải ngân vốn đầu tư công?”

Nội dung này được Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam Nguyễn Văn Thân đặt ra trong phiên thảo luận tại hội trường Quốc hội sáng 18/11, về Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Quản lý nợ công.

Liên quan tới vấn đề đầu tư của các tập đoàn, công ty nước ngoài và vay vốn ODA, đại biểu Nguyễn Văn Thân đề nghị công khai các thông tin vay bao nhiêu, kế hoạch vay như thế nào, lãi suất là bao nhiêu cũng như thời hạn nợ…

 “Tại sao năm nào Thủ tướng cũng phải kêu gọi giải ngân đầu tư công?”, là câu hỏi được Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam đặt ra. Theo ông, về mặt logic khoa học, trước khi đưa ra những dự án giải ngân trong năm đều phải có phương án. Vì vậy, vấn đề là trách nhiệm thực hiện của các cơ quan, đơn vị, địa phương.

“Chúng ta nên bàn về cái đó, chứ tôi chưa thấy năm nào Thủ tướng không kêu gọi giải ngân tối đa, nhưng cuối cùng vẫn không hoàn thành. Điều đó dẫn đến đọng vốn, lãi suất lại phải tăng thêm”, ông Thân nói.

Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (TPHCM) đề nghị bổ sung yêu cầu đánh giá năng lực quản trị dự án của các cơ quan đề xuất vay vốn ODA, nhất là UBND cấp tỉnh và doanh nghiệp Nhà nước.

Vị đại biểu cho biết thực tiễn ở nhiều địa phương đề xuất dự án vay ODA nhưng không đủ năng lực quản lý dẫn tới chậm giải ngân, đội vốn, kéo dài thời gian thực hiện.

Vì vậy, quy định đánh giá về năng lực quản trị dự án sẽ giúp sàng lọc dự án, bảo đảm hiệu quả sử dụng vốn vay và hạn chế rủi ro nợ công.

Cùng với đó, vị đại biểu đề nghị quy định cụ thể hơn thời điểm đối chiếu, khóa số liệu và phương thức báo cáo (trực tuyến hoặc văn bản) liên quan đến công bố thông tin nợ công. Bởi lẽ, sự chậm trễ trong báo cáo số liệu từ địa phương đang là nguyên nhân chính dẫn đến báo cáo nợ công toàn quốc bị kéo dài.

Giải trình các ý kiến này, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng thừa nhận thời gian vay vốn ODA kéo rất dài so với các dự án đầu tư công, và việc sửa luật nhằm tháo gỡ vướng mắc đại biểu nêu.

Nguyên nhân của việc kéo dài quy trình vay vốn ODA, theo Bộ trưởng, xuất phát từ cả hai phía: bên vay và bên nhà tài trợ. Theo đó, phía nhà tài trợ cũng có nhiều quy định không phù hợp với Việt Nam, còn với chúng ta, thời gian từ khi đặt vấn đề cho đến đàm phán, giải ngân các khoản vay ODA rất dài do quy trình rườm rà, phải qua nhiều bộ ngành.

Vì vậy, từ các thực tế bất cập này, ông Thắng cho biết Bộ Tài chính sẽ sửa đổi và trình các cấp có thẩm quyền để điều chỉnh tất cả vấn đề liên quan đến tài chính, đảm bảo một khoản vay ODA sẽ mất trung bình 12-15 tháng như ở các nước để cải thiện thời gian thực hiện khoản vay.

Ngoài vấn đề về thể chế, Bộ trưởng cũng nhấn mạnh cần chú trọng việc tổ chức thực hiện của các địa phương để tránh tình trạng nhiều dự án có tiền nhưng không giải ngân được.

Bộ trưởng Tài chính cũng lưu ý tất cả dự án phải đảm bảo hiệu quả tài chính vì đây là điều kiện tiên quyết để xem xét vay vốn, không phải vay bằng mọi giá.

Theo chương trình nghị sự, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Quản lý nợ công sẽ được Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 10.