1. Dòng sự kiện:
  2. Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV
  3. Đại hội đại biểu Đảng bộ TPHCM lần thứ I

Lộ trình làm công viên Bến Nhà Rồng và số 1 Lý Thái Tổ ở TPHCM

An Huy

(Dân trí) - Theo phương án của Sở Nông nghiệp và Môi trường TPHCM, việc mở rộng Bảo tàng Hồ Chí Minh tại khu Bến Nhà Rồng và xây dựng công viên tại số 1 Lý Thái Tổ có thể khởi công trong năm 2026.

Sở Nông nghiệp và Môi trường vừa có báo cáo gửi Bí thư Thành ủy TPHCM Trần Lưu Quang về dự án cải tạo, mở rộng Bảo tàng Hồ Chí Minh - Chi nhánh TPHCM tại khu Bến Nhà Rồng và công viên ở khu đất số 1 Lý Thái Tổ, phường Vườn Lài.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, dự án cải tạo, mở rộng Bảo tàng Hồ Chí Minh - Chi nhánh TPHCM chưa được chấp thuận chủ trương đầu tư nên chưa có vị trí chính xác. Báo cáo được lập trên cơ sở đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 tiểu khu cảng quận 4 (cũ) đã được UBND TPHCM phê duyệt tại Quyết định 6331.

Lộ trình làm công viên Bến Nhà Rồng và số 1 Lý Thái Tổ ở TPHCM  - 1

Hiện trạng khu đất tại Bến Nhà Rồng dự kiến được cải tạo, mở rộng Bảo tàng Hồ Chí Minh (Ảnh: Nam Anh).

Dự án có vị trí gồm 2 ô phố K1 và K2. Trong đó, ô phố K1 có diện tích hơn 15.000m2, hiện là khu Bảo tàng Hồ Chí Minh; ô phố K2 có diện tích hơn 14.200m2, được quy hoạch làm Công viên Bảo tàng Hồ Chí Minh, hiện là văn phòng của Công ty Cảng Sài Gòn.

TPHCM đang định hướng điều chỉnh, mở rộng quy mô dự án ra toàn bộ khu vực Nhà Rồng - Khánh Hội với tổng diện tích hơn 329.000m2 đã được phê duyệt trước đây.

Để có cơ sở triển khai theo quy mô mới, Sở Nông nghiệp và Môi trường đề xuất thực hiện dự án theo phương thức đầu tư công hoặc đối tác công - tư (hợp đồng BT không yêu cầu thanh toán).

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, dự án sẽ có 2 giai đoạn triển khai. Trong đó, bước đầu tiên ở giai đoạn 1 của dự án là Thường trực Thành ủy có ý kiến chỉ đạo Đảng ủy UBND TPHCM lãnh đạo, chỉ đạo về định hướng và việc thực hiện dự án theo quy mô mới.

Tiếp đến, UBND TPHCM sẽ chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tham mưu nội dung giải tỏa, kê biên quyền sử dụng đất căn cứ bản án liên quan Tập đoàn Vạn Thịnh Phát; thu hồi chủ trương đầu tư đã phê duyệt và điều chỉnh cục bộ quy hoạch khu vực.

Giai đoạn 2 của dự án nếu thực hiện theo phương thức đầu tư công sẽ gồm 7 bước, dự kiến khởi công vào tháng 9/2026; nếu theo phương thức đối tác công - tư, dự án có thể khởi công vào tháng 3/2026.

Lộ trình làm công viên Bến Nhà Rồng và số 1 Lý Thái Tổ ở TPHCM  - 2

Khu đất tại số 1 Lý Thái Tổ (phường Vườn Lài) được dự kiến làm công viên (Ảnh: Nam Anh).

Đối với việc xây dựng công viên tại khu đất số 1 Lý Thái Tổ (phường Vườn Lài), Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết, khu đất có diện tích hơn 44.000m2, diện tích sàn sử dụng hơn 7.000m2, do Bộ Ngoại giao quản lý.

Sau khi tiếp nhận khu đất, TPHCM dự kiến đầu tư xây dựng công trình công cộng phục vụ người dân. Sở Nông nghiệp và Môi trường đề xuất triển khai dự án theo hai phương thức tương tự là đầu tư công hoặc đối tác công - tư (hợp đồng BT không yêu cầu thanh toán).

Giai đoạn 1 của dự án này gồm 3 bước. Cụ thể, thành phố thực hiện sắp xếp, xử lý tài sản công khi Thủ tướng Chính phủ chấp thuận phương án Bộ Ngoại giao trình; thông qua chủ trương chung, Thường trực Thành ủy chỉ đạo Đảng ủy UBND TPHCM lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện dự án; điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung thành phố đối với khu vực số 1 Lý Thái Tổ.

Kế tiếp, UBND phường Vườn Lài sẽ lập hồ sơ điều chỉnh quy hoạch, sở chuyên ngành thực hiện thẩm định và UBND TPHCM phê duyệt theo thẩm quyền. Công việc này dự kiến hoàn thành trong tháng 11/2025.

Giai đoạn 2 của dự án sẽ gồm 7 bước nếu thực hiện theo phương thức đầu tư công và dự kiến khởi công tháng 7/2026. Trong trường hợp đầu tư với phương thức đối tác công tư, dự án sẽ gồm 6 bước và khởi công vào tháng 2/2026.

Lộ trình làm công viên Bến Nhà Rồng và số 1 Lý Thái Tổ ở TPHCM  - 3

Khu đất số 1 Lý Thái Tổ có 3 mặt tiền tại giao lộ Lý Thái Tổ - Hùng Vương - Trần Bình Trọng (Ảnh: Nam Anh).

Trước đó, tại hội nghị tổng kết 50 năm nền văn học - nghệ thuật TPHCM diễn ra ngày 18/10, Bí thư Thành ủy TPHCM Trần Lưu Quang cho biết, Thường trực Thành ủy đã có chủ trương dừng dự án nhà ở tại khu vực Bến Nhà Rồng.

Theo Bí thư Thành ủy TPHCM, địa phương sẽ mở rộng Không gian văn hóa Hồ Chí Minh ở Bến Nhà Rồng. Phần còn lại của khu đất sẽ được quy hoạch thành công viên, kết hợp mở rộng đường Nguyễn Tất Thành và phát triển các dịch vụ công cộng.

Bí thư Trần Lưu Quang cũng cho biết, khu đất số 1 Lý Thái Tổ có ba mặt tiền đường Lý Thái Tổ - Hùng Vương - Trần Bình Trọng, gần ngã sáu Cộng Hòa, sẽ được chuyển thành công viên. Thành phố cũng có ý tưởng xây dựng tượng đài tưởng niệm người dân mất vì Covid-19 tại đây.

Khu đất số 1 Lý Thái Tổ (phường Vườn Lài) có 3 mặt tiền tại giao lộ Lý Thái Tổ - Hùng Vương - Trần Bình Trọng, gần ngã sáu Cộng Hòa, từng là tài sản của gia đình ông Hứa Bổn Hòa, hay còn gọi là chú Hỏa, một trong những đại gia nổi tiếng của Sài Gòn cuối thế kỷ XIX. Ông Hòa, người Việt gốc Hoa, sinh năm 1845, được mệnh danh là "vua nhà đất" Sài Gòn xưa.

Trên khu đất rộng hơn 37.000m2 có 8 căn biệt thự được xây dựng trước năm 1975. Các biệt thự này mang kiến trúc riêng lẻ, tiêu biểu cho giai đoạn phát triển kiến trúc Sài Gòn trước năm 1975.

Theo ghi chép, một căn biệt thự đã bị hư hỏng, chỉ còn lại 7 căn. Sau năm 1975, các biệt thự này trở thành Nhà khách Chính phủ, do Bộ Ngoại giao quản lý, dùng để đón tiếp các đoàn khách cấp cao đến thăm và làm việc tại TPHCM.

Các biệt thự được xây dựng theo kiến trúc Pháp, một trệt hai lầu. Từ năm 2017, khu đất này bị bỏ hoang, nhiều công trình đã xuống cấp nghiêm trọng.