Ghi nhận 34 kỷ lục về mưa trong tháng 10

Theo Cục Khí tượng Thủy văn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trong tháng 10 trên Biển Đông đã xuất hiện 2 cơn bão và 1 áp thấp nhiệt đới. Trong đó, cả hai cơn bão là bão số 11 (bão Matmo) và bão số 12 (bão Fensheng) đều ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta.

Cụ thể, chiều 3/10, bão Matmo đi vào vùng biển phía Đông của khu vực Bắc Biển Đông và trở thành cơn bão số 11 trong năm; sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão mạnh cấp 10, giật cấp 13, di chuyển chủ yếu theo hướng Tây Tây Bắc, tốc độ khoảng 25km/h.

Sáng sớm ngày 6/10, bão đi vào đất liền khu vực Phòng Thành của tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc), cường độ giảm xuống cấp 8, giật cấp 10, sau đó bão đi sâu vào đất liền và suy yếu thành áp thấp nhiệt đới, đến trưa cùng ngày suy yếu thành một vùng áp thấp trên khu vực biên giới Lạng Sơn (Việt Nam) và Trung Quốc.

Chiều 19/10, bão số 12 (Fengshen) đi vào vùng biển phía Đông của khu vực Bắc Biển Đông, trở thành cơn bão số 12 trên Biển Đông trong năm 2025 với cường độ mạnh cấp 9, giật cấp 11, di chuyển theo hướng Tây Bắc.

Ba ngày sau, đến chiều 22/10, cường độ bão giảm dần, đến tối cùng ngày, sau khi đi vào vùng biển Quảng Trị - Quảng Ngãi đã suy yếu thành ATNĐ. Sáng sớm 23/10, sau khi đi vào vùng biển ven bờ khu vực Huế - Đà Nẵng, áp thấp nhiệt đới suy yếu thành một vùng áp thấp.

Về diễn biến mưa, tại khu vực Bắc Bộ và Thanh Hóa đến Bắc Nghệ An xuất hiện nhiều ngày có mưa, trong đó xảy ra 2 đợt mưa diện rộng.

Cụ thể, mưa diễn ra vào các ngày 6-8/10 và từ ngày 13 đến 16/10, tập trung ở Đông Bắc Bộ và Thanh Hóa - Bắc Nghệ An.

Do ảnh hưởng của bão số 11, sau đó chịu ảnh hưởng hoàn lưu của vùng áp thấp suy yếu từ cơn bão nên từ ngày 6 đến 8/10, khu vực Đông Bắc của Bắc Bộ, phía Nam Tuyên Quang (Tuyên Quang cũ), Thái Nguyên và Hà Nội có mưa to đến rất to với tổng lượng mưa (TLM) phổ biến 150-250mm, có nơi trên 300mm.

Riêng khu vực Thái Nguyên lượng mưa 250-350mm, có nơi trên 450mm; các nơi khác ở Bắc Bộ và Thanh Hóa - Nghệ An có mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to với lượng mưa phổ biến 70-120mm, có nơi trên 150mm.

Khu vực từ Nam Nghệ An đến Quảng Ngãi và phía Đông các tỉnh Gia Lai - Đắk Lắk liên tục có mưa từ sau ngày 9/10, chủ yếu do chịu ảnh hưởng của nhiễu động trong đới gió Đông trên cao và vào cuối tháng còn kết hợp với ảnh hưởng của không khí lạnh.

Đáng lưu ý, tại các địa phương này từ ngày 23 đến 31/10, đã có mưa rất to, riêng ngày 31/10, vùng mưa lớn tập trung tại các tỉnh từ Nam Nghệ An đến Quảng Trị. 

Tổng lượng mưa cả đợt phổ biến 150-450mm, có nơi trên 550mm, đặc biệt tại Huế và Đà Nẵng có tổng lượng mưa trên 1.000mm như tại Nam Đông (Huế) 1.772mm, Trà My (Đà Nẵng) 1.545mm, A Lưới (Huế) 1.236mm.

Khu vực cao nguyên Trung Bộ và Nam Bộ trong tháng có nhiều ngày có mưa dông diện rộng, có ngày xảy ra mưa vừa đến mưa to.

Trong các đợt mưa lớn đề cập ở trên, tại nhiều nơi đã ghi nhận được giá trị lượng mưa ngày và tổng lượng mưa tháng vượt giá trị lịch sử (GTLS) cùng thời kỳ.

Đặc biệt, đỉnh Bạch Mã ghi nhận lượng mưa một ngày từ 19h ngày 26 đến 19h ngày 27/10 là 1.739mm, gần bằng lượng mưa trung bình năm trên toàn lãnh thổ Việt Nam (1.400-2.400mm).

Đây cũng là lượng mưa này lớn nhất từ trước đến nay ở Việt Nam và lớn thứ hai thế giới, chỉ sau lượng mưa 1.825mm ở một trạm quan trắc của Pháp tại Ấn Độ Dương vào tháng 1/1966.

Tổng lượng mưa trên cả nước phổ biến cao hơn so với trung bình nhiều năm (TBNN) từ 20 đến 90%; đặc biệt tại khu vực Đông Bắc Bộ và Quảng Trị - Huế cao hơn gấp 3-5 lần so với TBNN cùng thời kỳ. 

Đáng chú ý, trong tháng 10, Cục Khí tượng Thủy văn ghi nhận 20 kỷ lục mưa ngày.

Đơn cử như tại trạm Bắc Kạn, lượng mưa trong 24 giờ ngày 17/10, là 201mm, gần gấp đôi mức 106m năm 1964. Trung tâm Thái Nguyên mưa 491mm, gấp gần 2,5 lần năm 1978. 

Cục Khí tượng Thủy văn cũng ghi nhận lượng mưa cả tháng 10 xác lập 14 kỷ lục, chủ yếu ở các tỉnh phía Bắc.

Trong đó, tổng lượng mưa tại trạm Thái Nguyên 573mm, cao hơn năm 1964 với 363mm; trạm Bắc Giang (Bắc Ninh) 566mm, cao hơn năm 1981 là 274mm; Đình Lập (Lạng Sơn) 441mm, cao hơn năm 2011 khoảng 180mm; Hoành Sơn (Hà Tĩnh) là 1.159mm cao hơn năm 2020 khoảng 74mm.