Vũ khí đặc biệt trong vụ tập kích sâu nhất của Ukraine vào lãnh thổ Nga

Truyền thông Nga đưa tin, 2 chiếc UAV đã tấn công vào Đặc khu kinh tế Alabuga của Nga, cách biên giới Ukraine khoảng 1.300km. Đây là vụ tập kích sâu nhất của Ukraine vào lãnh thổ Nga kể từ khi xung đột nổ ra. Vụ tập kích khiến 13 người bị thương.

Một nguồn tin tình báo ở Kiev cho biết lực lượng Ukraine đã nhằm vào địa điểm chuyên sản xuất UAV phục vụ cho chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine hơn 2 năm qua. Hình ảnh được ghi lại cho thấy máy bay phát nổ sau khi xảy ra va chạm.

Reuters xác nhận bối cảnh trong đoạn phim trùng khớp với hình ảnh từ vệ tinh, song không thể xác định ngày ghi video.

Công ty tình báo quốc phòng Janes có trụ sở tại Anh tạm xác định được chiếc UAV được sử dụng là A-22, một dòng máy bay siêu nhẹ 2 chỗ ngồi do hãng Aeroprakt tại Ukraine phát triển và sản xuất.

Nhà sáng lập kiêm nhà thiết kế trưởng Aeroprakt, ông Yury Ykovlyev, cũng cho biết hình dáng của UAV trong đoạn video tương tự chiếc A-22. Tuy nhiên, công ty của ông không tham gia sản xuất UAV và họ không có kinh nghiệm sản xuất hệ thống điều khiển hay dẫn đường cho loại vũ khí này.

Ông nói rằng, có thể đã có người cải biến 1 trong gần 1.600 máy bay do Aeroprakt sản xuất,  bao gồm 100 máy bay được bán ở Nga từ trước khi xung đột nổ ra, thành một phương tiện không người lái.

Một chuyên gia giấu tên khác nhận định, về mặt công nghệ, việc điều chỉnh một máy bay hạng nhẹ thành UAV không khó đối với một công ty sản xuất UAV.

"Không có gì đặc biệt về mặt kỹ thuật. Bạn có thể tạo ra một chiếc máy bay có chế độ lái tự động và hệ thống định vị từ một UAV nhỏ hơn và kết nối chúng với nhau. Điều này không quá khó khăn", nhà phát triển UAV giải thích.

Ông cũng lưu ý rằng không phận Ukraine đã bị đóng cửa vì xung đột, vậy nên họ có thể mua máy bay hạng nhẹ đã qua sử dụng dễ dàng hơn.

Samuel Bendett, một thành viên cấp cao tại Trung tâm An ninh Mỹ mới (CNAS) cho biết dòng A-22 có thể được sử dụng cho nhiệm vụ tấn công, chúng có tầm bắn tương đối xa nếu được trang bị và cải tạo đúng cách.

Trong những tháng vừa qua, Ukraine đã tăng cường các cuộc tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, tập trung vào các cơ sở sản xuất dầu nhằm làm gián đoạn nguồn thu của Nga.

Đầu năm nay, một quan chức cấp cao của Kiev cho biết Ukraine sẽ sản xuất hàng nghìn  UAV tầm xa vào năm 2024. Đây là một phần của chương trình quốc phòng ưu tiên.

Một nguyên nhân khác khiến Kiev buộc phải phát triển các vũ khí tầm xa và phương tiện không người lái là việc gấp rút sản xuất tên lửa tầm xa tương đối khó khăn với Ukraine. Hơn nữa, Kiev đang gặp khó khăn khi vận động phương Tây tăng cường viện trợ tên lửa.

Công nghệ đơn giản

Chuyên gia Bendett nói: "Cũng có những câu hỏi tại sao một mục tiêu quan trọng như Alabuga lại không được (Nga) bảo vệ nghiêm ngặt hơn".

Ông đưa ra giả thiết rằng, Nga coi địa điểm này nằm ngoài tầm hoạt động của vũ khí Ukraine. Ông nói thêm, không rõ tại sao các nhân viên kiểm soát không lưu ở Nga lại bỏ lỡ một máy bay đi vào không phận của nước này.

"Có vẻ như việc sử dụng một máy bay dân sự hạng nhẹ được chuyển đổi thành UAV đã cho phép máy bay này bay tương đối yên tĩnh trong không phận Nga. Nó có thể trông như nhiều máy bay dân sự hạng nhẹ khác bay qua Nga", ông giải thích.

Rob Lee, một thành viên cao cấp tại Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại, lưu ý rằng vẫn chưa rõ máy bay đã được phóng từ đâu và không loại trừ khả năng từ đâu đó bên trong nước Nga.

Ông cho biết một lý do để sử dụng máy bay thay vì UAV là nó có thể mang theo một lượng lớn đạn dược hoặc chất nổ.

"Tôi nghĩ Ukraine sẽ tiếp tục tìm kiếm các giải pháp giá rẻ. Điều đó có nghĩa là họ có thể tìm thấy các máy bay hiện có, có thể là các máy bay không người lái mà họ đã sử dụng trước đây có thể thích ứng với loại nhiệm vụ này. Và tất nhiên, họ cũng đang phát triển các phương án riêng biệt," ông nói.

Ông Lee nhận định, Nga có thể sẽ cố gắng bảo vệ các cơ sở tốt hơn, buộc Ukraine phải thay đổi chiến thuật.