Uy lực xuồng không người lái mới của Nga

Giữa bối cảnh chiến tranh điện tử đang bùng nổ ở Ukraine, các nguồn tin cho biết Nga gần đây đã tiến hành các vụ tấn công USV đầu tiên nhằm chống lại ưu thế của đối phương.

Trong khi đó, Hạm đội Biển Đen cũng đẩy nhanh việc thử nghiệm các USV hải quân mới nhất để tăng cường năng lực tác chiến trên biển. Hãng thông tấn nhà nước TASS đưa tin, Hạm đội Biển Đen đã tiếp nhận các USV để thử nghiệm, với kế hoạch thử nghiệm chiến đấu dự kiến ​​diễn ra vào tháng 9 này. 

Truyền thông nhà nước Nga gần đây đưa tin, Hạm đội Biển Đen đã nhận chiếc USV điều khiển bằng cáp quang đầu tiên. USV này do trung tâm nghiên cứu và sản xuất Ushkuynik phát triển và đã được công bố hình ảnh.

Chiếc USV này được quảng bá là một hệ thống đa năng có thể hoạt động như một USV cảm tử, một nền tảng mang theo UAV FPV, và thậm chí là có thể tấn công các hệ thống hải quân không người lái của Ukraine.  Cơ chế mang theo UAV đã khiến USV này hoạt động như một "tàu sân bay mini".

Theo các nguồn tin, dù có tầm hoạt động và khả năng mang tải hạn chế, các USV dùng cáp quang vẫn là một sự thích nghi công nghệ có thể được mở rộng theo thời gian.

Ông Alexey Chadayev, Tổng giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Sản xuất Ushkuynik, công ty phát triển những USV mới này, cho biết các hệ thống này có thể được sử dụng cho các cuộc tấn công một chiều, làm tàu ​​sân bay cho UAV trên không, và để chống lại các USV của Ukraine, theo truyền thông Nga.

Theo ông, USV mới có một cáp quang được bảo vệ, quay từ một bánh xe có thể được gia cố. "Cáp này rất nặng và chìm xuống đáy khi cuộn dây được tháo ra", ông nói.

Cả Nga và Ukraine đều đang thử nghiệm USV có điều khiển bằng cáp quang, vốn miễn nhiễm với các chiến thuật tác chiến điện tử. Hai nước đang chạy đua để mở rộng đội tàu không người lái này.

Công nghệ không người lái đã được sử dụng trong chiến tranh Ukraine nhiều hơn bất kỳ cuộc xung đột nào khác trong lịch sử, với cả hai bên đều sử dụng một loạt các thiết bị không người lái như máy bay bốn cánh quạt, máy bay tám cánh quạt, máy bay không người lái cánh cố định cỡ lớn, robot mặt đất, tàu không người lái hải quân...

Ukraine từng thể hiện ưu thế với USV. Không thể chiến đấu với lực lượng hải quân hùng mạnh của Nga, những thiết bị không người lái này đã giúp Ukraine tạo ra một phương thức bất đối xứng để đối đầu với Hạm đội Biển Đen của Nga. Ukraine nhiều lần tuyên bố USV của họ đã gây ra thiệt hại cho Hạm đội Biển Đen của Nga.

Ukraine đã thành lập Lữ đoàn Phương tiện Mặt nước Không người lái 385 (USV) vào tháng 8/2023, đây là đơn vị quân đội đầu tiên trên thế giới chuyên trách vận hành USV. Đơn vị này hoạt động dưới sự chỉ đạo của Bộ Tư lệnh Các hệ thống không người lái của Ukraine. 

Hồi tháng trước, một phó đô đốc Ukraine cho biết Nga cũng đã bắt đầu tự sản xuất nhiều loại USV sau khi tận mắt chứng kiến ​​hiệu quả của chúng trong chiến đấu.

Nga lần đầu tiên đánh chìm thành công một tàu trinh sát của hải quân Ukraine tại cửa sông Danube bằng USV, vốn là vũ khí mà Ukraine thường triển khai và gây ám ảnh cho hải quân Nga.

"Tàu trinh sát hạng trung Simferopol của Hải quân Ukraine đã bị một USV tốc độ cao đánh chìm tại cửa sông Danube. Cuộc tấn công đã dẫn đến việc tàu Ukraine bị đánh chìm", Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố.

Trong cuộc tập trận Storm hồi đầu tháng 7, Nga đã thử nghiệm ​​USV chống lại các mục tiêu trên biển.

Trong bối cảnh phát triển USV, một cuộc chạy đua công nghệ khác đã diễn ra với UAV và các biện pháp đối phó tác chiến điện tử. Những tiến bộ trong lĩnh vực này đã khiến hoạt động của UAV trở nên phức tạp hơn, gây nhiễu và vô hiệu hóa các hệ thống không người lái.

UAV sợi quang nổi lên như một giải pháp đối phó với tác chiến điện tử. Nó được kết nối với người điều khiển bằng cáp thay vì tần số vô tuyến dễ bị nhiễu điện tử. Cả Nga và Ukraine hiện đang sử dụng chúng và tiếp tục cải tiến.

Một công ty Ukraine cho biết đang phát triển một loại UAV có tầm hoạt động lên tới 100km, gấp hơn 2 lần tầm hoạt động của các mẫu hiện tại.

Trong khi đó, trên mặt đất, các UAV cáp quang của Nga đã gây ra thách thức cho Ukraine vì nó miễn nhiễm với các biện pháp gây nhiễu. Nga được xem đang đi tiên phong trong công nghệ sử dụng cáp quang để ngăn Ukraine đánh chặn thành công vũ khí.

Tuy nhiên, vẫn có những yếu tố có thể gây thách thức cho hoạt động của vũ khí này.

Dây cáp quang được sử dụng có lớp vỏ bảo vệ, khiến nó nặng hơn đáng kể so với sợi cáp quang trần dùng trong UAV FPV. Mặc dù trọng lượng không quá quan trọng với các nền tảng trên biển, nhưng tổng chiều dài cáp mà USV có thể mang theo vẫn bị giới hạn.