Ukraine vạch "lằn ranh đỏ" trong đàm phán hòa bình với Nga

Trong cuộc họp báo với Tổng thống Phần Lan hôm 19/3, trả lời câu hỏi về lằn ranh đỏ đối với Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết ông không thể nêu ra tất cả lằn ranh đỏ, nhưng đã lưu ý một số điểm chính.

"Không để mất độc lập và chủ quyền của nhà nước chúng tôi, và đảm bảo rằng Nga không bao giờ có bất kỳ ảnh hưởng nào đến nền độc lập của người dân Ukraine", tổng thống Ukraine nhấn mạnh.

Ông Zelensky nói thêm rằng ông không muốn thảo luận với Nga về "quân đội Ukraine nên như thế nào" hoặc "thảo luận về các đảm bảo an ninh kinh tế".

Tổng thống Zelensky cũng đề cập đến hàng nghìn tù nhân bị Nga giam giữ, bao gồm không chỉ quân nhân mà còn cả nhà báo, tù nhân chính trị và dân thường.

"Tất cả họ đều phải ở với gia đình Ukraine của họ. Chúng tôi phải đưa họ về với gia đình của họ. Ngay cả những người đã chết. Đây là những vấn đề vô điều kiện. Và những vùng lãnh thổ tạm thời bị kiểm soát sẽ không bao giờ trở thành của Nga", ông Zelensky nhấn mạnh.

Trả lời câu hỏi về việc điều gì sẽ xảy ra nếu Mỹ chấp thuận bán đảo Crimea và các vùng lãnh thổ khác mà Nga đang kiểm soát là một phần của Moscow, Tổng thống Zelensky cho biết: "Về các vùng lãnh thổ, đây có lẽ sẽ là một trong những vấn đề nhạy cảm và khó khăn nhất trong các cuộc đàm phán sắp tới".

"Đối với chúng tôi, lằn ranh đỏ là việc công nhận các vùng lãnh thổ của Ukraine, những khu vực đang bị Nga kiểm soát tạm thời, là của Nga. Chúng tôi sẽ không chấp nhận điều đó", nhà lãnh đạo Ukraine nói.

Ông Zelensky nhấn mạnh bước đầu tiên hướng tới một giải pháp hòa bình vẫn phải là lệnh ngừng bắn vô điều kiện, "ngay cả khi cần phải có một số hành động để đạt được điều này, chẳng hạn ngừng bắn trên không hoặc trên biển".

"Nhưng vẫn cần phải có lệnh ngừng bắn trên tiền tuyến. Đây là những bước đi đúng đắn nếu chúng ta thực sự muốn chấm dứt chiến tranh bằng một nền hòa bình công bằng", tổng thống Ukraine tuyên bố.

Trước đó, Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha hôm 17/3 đã nêu các điều kiện then chốt cho các cuộc đàm phán trong tương lai.

Ông khẳng định toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền của Ukraine là điều không thể thương lượng. Ông cũng tái khẳng định Kiev sẽ không bao giờ công nhận các vùng lãnh thổ do Nga kiểm soát là một phần của Nga.

Nga hiện kiểm soát gần 20% lãnh thổ Ukraine. Nga đã tuyên bố sáp nhập bán đảo Crimea năm 2014 và 4 tỉnh của Ukraine gồm Lugansk, Donetsk, Kherson, Zaporizhia vào năm 2022. 

Trong các tuyên bố gần đây, Nga liên tục khẳng định lập trường rằng thỏa thuận hòa bình chỉ có thể đạt được với điều kiện Ukraine đảm bảo các yêu cầu như cam kết trung lập, công nhận chủ quyền của Moscow đối với các vùng lãnh thổ mà Nga đã giành quyền kiểm soát.

Trong cuộc phỏng vấn với kênh ABC News vào ngày 16/3, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Mike Waltz cho biết một giải pháp tiềm năng cho cuộc xung đột Ukraine "sẽ là một hình thức lãnh thổ nào đó để đảm bảo an ninh trong tương lai" cho Kiev.

Ông Waltz tin rằng những nỗ lực "đẩy lùi toàn bộ người Nga khỏi từng tấc đất của Ukraine, bao gồm Crimea" sẽ không thực tế vào thời điểm này. Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ cho rằng những nỗ lực ngoại giao đang diễn ra do Washington dẫn đầu nên tập trung vào "tình hình thực tế trên thực địa".

Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio xác nhận các quan chức từ Washington và Kiev đã "có cuộc trao đổi" về vấn đề nhượng bộ lãnh thổ trong các cuộc đàm phán tại thành phố Jeddah của Ả rập Xê út.

Ngoại trưởng Rubio cũng cho rằng, Ukraine sẽ phải nhượng bộ lãnh thổ để chấm dứt chiến sự với Nga, khẳng định đây là điều kiện tiên quyết cho bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào giữa hai bên.

Lãnh thổ mà ông Rubio đề cập là những vùng đất mà Nga đã tuyên bố sáp nhập từ năm 2014. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh, cần có các cuộc đàm phán trong tương lai với Nga để xác định Moscow sẵn sàng từ bỏ điều gì cho việc chấm dứt chiến tranh.

Chính quyền Mỹ nhiều lần khẳng định cả Kiev và Moscow đều phải nhượng bộ để có được thỏa thuận hòa bình, đồng thời nhấn mạnh hy vọng của Ukraine khôi phục đường biên giới về hiện trạng trước năm 2014 là "không thực tế".