Ukraine và phương Tây đổ lỗi lẫn nhau vì phản công thất bại

"Một cuộc phản công sinh ra từ sự lạc quan đã không tạo ra được cú đấm như mong đợi, tạo ra xích mích và nghi ngờ giữa Washington và Kiev", báo Washington Post của Mỹ kết luận trong bài viết ngày 4/12, sau khi phỏng vấn "hơn 30 quan chức cấp cao" từ Ukraine, Mỹ và EU.

Theo Washington Post, Ukraine và các đồng minh phương Tây được cho là đã thực hiện 8 lần đánh trận giả trên sa bàn tại căn cứ Mỹ ở Wiesbaden (Đức), từ đó cho ra kế hoạch phản công "chi tiết, khả thi". Lầu Năm Góc muốn cuộc phản công bắt đầu từ giữa tháng 4, tập trung vào việc tiến tới Melitopol, cắt đứt "cây cầu đất liền" nối bán đảo Crimea với Nga.

Cuộc phản công dự kiến được dẫn đầu bởi Lữ đoàn 47 của Ukraine do NATO đào tạo và trang bị, với 70% thành viên chưa có kinh nghiệm chiến đấu.

Nhưng theo Washington Post, Washington và Kiev "có những lúc bất đồng gay gắt về chiến lược, chiến thuật và thời điểm". Thay vì tập trung tấn công vào Melitopol, giới lãnh đạo Ukraine nhất quyết tấn công theo cả hướng Berdyansk và Bakhmut/Artyomovsk.

Kiev ban đầu yêu cầu hơn 1.000 xe bọc thép nhưng Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin nói điều này là "gần như không thể". Cuối cùng, Ukraine nhận được 1.500 chiếc.

Tuy nhiên, một số phương tiện được cho là "không phù hợp cho chiến đấu" do gặp các vấn đề như mất bánh xích và công tác bảo dưỡng không đầy đủ được cho là do lỗi của quân đội Ukraine.

Vì không thể tự đáp ứng đủ, Mỹ được cho là đã lấy nguồn dự trữ đạn pháo 155mm từ Hàn Quốc cho Ukraine. Washington từ chối yêu cầu của Ukraine về chiến đấu cơ F-16 do lo ngại về chi phí và rủi ro trước phòng không Nga. Mỹ cũng huấn luyện và trang bị chiến thuật NATO cho 9 lữ đoàn Ukraine.

Dựa vào kết quả những lần đánh trận mô phỏng dựa trên tình báo Ukraine và phương Tây, các lữ đoàn Ukraine được kỳ vọng sẽ chạm đến Biển Azov trong 60-90 ngày, với tỷ lệ thương vong lên tới 30-40%.

"Kế hoạch mà họ thực hiện hoàn toàn khả thi với lực lượng mà họ có, đúng tiến độ mà chúng tôi đã hoạch định", một quan chức cấp cao của Mỹ nói với Washington Post và nhấn mạnh, "họ đã nhận được mọi thứ đã hứa, đúng thời hạn".

Cuộc tấn công dự kiến diễn ra vào giữa tháng 4 cuối cùng đã "bắt đầu chuyển động" vào đầu tháng 6. Quân đội Ukraine ngay lập tức sa lầy trong các bãi mìn và hứng chịu những cơn mưa hỏa lực dữ dội của pháo binh Nga.

Chỉ sau 4 ngày, Tổng Tham mưu trưởng Ukraine, tướng Valery Zaluzhny, đã gạt học thuyết và kế hoạch của Mỹ sang một bên để chuyển sang tấn công bằng bộ binh ở quy mô nhỏ hơn.

Theo Washington Post, cuộc họp ngày 15/6 tại trụ sở NATO ở Brussels diễn ra "nặng nề trong bầu không khí chán nản". Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Aleksey Reznikov - người mất chức 3 tháng sau đó - thông báo với Bộ trưởng Austin rằng, hơn 50% thiết bị rà phá mìn do Mỹ cung cấp đã bị phá hủy.

Trong khi đó, một quan chức quốc phòng cấp cao của Ukraine cho rằng sự phụ thuộc của phương Tây vào xe bọc thép và kỳ vọng vào một đột phá là "không hiệu quả".

Một người khác của phía Ukraine cũng không đánh giá cao phương pháp đánh trận giả bằng sa bàn trong lập kế hoạch tác chiến vì nó không tính đến máy bay không người lái và các công nghệ khác.

"Tất cả những phương pháp này… bạn có thể vứt chúng đi được rồi. Vì bây giờ tình hình không còn như vậy nữa", người này nói.

Lữ đoàn 47 của Ukraine dự kiến giành quyền kiểm soát làng Robotine trong vòng 2 ngày sau khi phát động phản công, nhưng phải tới ngày 28/8 mới thực hiện được mục tiêu ấy.

Từ đó, đơn vị này đã được rút khỏi khu vực để gấp rút củng cố các tuyến phòng thủ của Avdiivka ở phía đông.

"Ở hầu hết mọi điểm trên mặt trận, kỳ vọng và kết quả đều khác nhau", Washington Post viết và bổ sung rằng tinh thần ở Ukraine đang "đi xuống".

Một quan chức Anh cho biết mục tiêu khôi phục lại đường biên giới năm 1991 của Kiev sẽ "mất nhiều năm và đổ rất nhiều máu", nếu thật sự điều đó là khả thi.