Ukraine sẵn sàng đàm phán hòa bình, nhưng không nhượng bộ lãnh thổ

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 28/10 tuyên bố ông hoan nghênh các cuộc đàm phán được tổ chức ở bất kỳ đâu, ngoại trừ trên chính lãnh thổ Nga hoặc trên lãnh thổ đồng minh thân cận của Nga như Belarus.

"Nếu được, hãy để các cuộc đàm phán diễn ra ở bất cứ đâu. Điều đó gần như không quan trọng, tất nhiên là không phải ở Nga, và chắc chắn không phải ở Belarus”, ông Zelensky cho biết.

Theo hãng tin Reuters, kế hoạch tổ chức hội nghị thượng đỉnh tại Budapest, Hungary trong tháng này giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã bị hoãn lại sau khi Moscow kiên quyết giữ nguyên các yêu cầu, bao gồm việc Ukraine phải công nhận quyền kiểm soát của Nga tại một số vùng lãnh thổ như một điều kiện cho lệnh ngừng bắn.

Tổng thống Trump đã ủng hộ lời kêu gọi của Ukraine về lệnh ngừng bắn ngay lập tức dọc theo chiến tuyến hiện tại.

"Một điều rõ ràng là chúng tôi đang tiếp cận ngoại giao từ vị trí hiện tại. Chúng tôi sẽ không nhượng bộ và rút khỏi bất kỳ vùng lãnh thổ nào trên đất nước mình. Kết quả quan trọng là phía Mỹ cuối cùng đã công khai đưa ra tín hiệu này: Tổng thống Trump đã đưa ra thông điệp như vậy”, ông Zelensky tuyên bố.

Tổng thống Zelensky cho biết ông sẵn sàng tham dự các cuộc đàm phán, có thể ở Hungary, bất chấp những nghi ngại về một số lập trường của Thủ tướng Hungary Viktor Orban, nhà lãnh đạo mà ông Zelensky cho là "cản trở mọi thứ cho Ukraine".

Tổng thống Ukraine cũng kêu gọi các nhà lập pháp Mỹ thông qua các biện pháp hạn chế cứng rắn hơn đối với Nga sau khi Tổng thống Trump áp đặt lệnh trừng phạt đối với 2 tập đoàn dầu khí lớn nhất của Moscow.

Ukraine cần sự hỗ trợ của châu Âu trong 2-3 năm

Tổng thống Zelensky khẳng định Ukraine cần sự hỗ trợ tài chính từ châu Âu để tiếp tục cuộc chiến với Nga trong 2 hoặc 3 năm tới.

"Tôi đã nhấn mạnh điều này với tất cả các nhà lãnh đạo châu Âu. Tôi đã nói với họ rằng chúng tôi sẽ không chiến đấu trong nhiều thập niên, nhưng họ phải chứng tỏ rằng trong một khoảng thời gian nào đó, họ có thể cung cấp hỗ trợ tài chính ổn định cho Ukraine", ông Zelensky nêu rõ.

"Và đó là lý do họ nghĩ đến chương trình này trong 2-3 năm", ông Zelensky nói, ngụ ý kế hoạch của Liên minh châu Âu (EU) nhằm sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để hỗ trợ Ukraine.

Tuần trước, các nhà lãnh đạo EU đã giao nhiệm vụ cho Ủy ban châu Âu xúc tiến các phương án viện trợ cho Ukraine thêm 2 năm, “bật đèn xanh” cho một khoản vay khổng lồ sử dụng hàng chục tỷ euro tài sản của Nga mà EU đã đóng băng.

"Nếu chiến tranh kết thúc trong một tháng, chúng tôi sẽ chi số tiền này cho việc phục hồi. Nhưng nếu chiến tranh không kết thúc trong một tháng, thì sau một khoảng thời gian, chúng tôi sẽ chi cho vũ khí. Chúng tôi đơn giản là không còn lựa chọn nào khác", ông Zelensky nói thêm.

Trước đó, tại cuộc họp báo trong chuyến thăm Thụy Điển vào ngày 22/10, Tổng thống Zelensky tuyên bố Ukraine sẵn sàng ngừng bắn và thực hiện các bước đi ngoại giao để chấm dứt xung đột với Nga. Tuy nhiên, ông Zelensky bác bỏ việc trao đổi lãnh thổ với Nga.

Tuyên bố của Tổng thống Zelensky được đưa ra sau khi Tổng thống Trump kêu gọi Nga và Ukraine đóng băng tiền tuyến hiện tại ở vùng Donbass, miền Đông Ukraine trong bối cảnh Moscow đang kiểm soát gần như toàn bộ khu vực này.

Tổng thống Trump đề xuất vùng Donbass nên được “cắt ra”, với Nga kiểm soát phần lớn diện tích khu vực này, để chấm dứt xung đột. Theo Tổng thống Trump, Ukraine và Nga “có thể đàm phán về sau”, nhưng hai nước nên "dừng lại ở chiến tuyến hiện nay".

Về phần mình, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho rằng Ukraine và phương Tây tìm cách “câu giờ” khi đề xuất ngừng bắn, đồng thời kêu gọi giải quyết nguyên nhân gốc rễ của cuộc xung đột.

Tổng thống Nga Putin từng tuyên bố, để lệnh ngừng bắn có hiệu lực, quân đội Ukraine phải rút khỏi toàn bộ vùng Donbass. Ông cũng nêu rõ việc công nhận biên giới mới của Nga sau khi sáp nhập là một trong những điều kiện cho một nền hòa bình lâu dài.

Theo dự án DeepState, Nga hiện kiểm soát khoảng 19% diện tích Ukraine.

Năm 2022, Moscow đã tuyên bố sáp nhập và yêu cầu Ukraine nhượng lại các tỉnh Donetsk, Lugansk (hay còn gọi là Donbass), Kherson và Zaporizhia, mặc dù Nga chưa kiểm soát được hoàn toàn các vùng lãnh thổ này. Nga cũng sáp nhập bán đảo Crimea vào năm 2014 sau một cuộc trưng cầu dân ý.