Ukraine đi nước cờ hiểm, "nung nóng" mặt trận Kursk

Khoảng 5 tháng kể từ khi Ukraine bất ngờ tấn công vào tỉnh Kursk ở biên giới Nga, cuối tuần trước, Kiev quyết định mở một đợt tấn công mới vào khu vực này. Câu hỏi mà các nhà sử học quân sự vẫn đang tranh luận trong thời gian qua là ván cược này có đáng để họ mạo hiểm như vậy hay không.

Đối với Ukraine, đã có một số dấu hiệu cho thấy họ có thể tiếp tục mạo hiểm với một cuộc tấn công mới.

Mặc dù phải trả giá phần nào, nhưng cuộc tấn công vào Kursk giúp Ukraine thoát khỏi thế phòng ngự và chuyển sang thế tấn công, cũng như buộc các nguồn lực của Nga phải chuyển hướng. Theo ông Mark Cancian, cố vấn cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, đây là những diễn biến tích cực đối với Kiev.

Cơ hội để thay đổi cục diện

Chiến dịch tấn công vào Kursk của Ukraine là động thái bất ngờ đối với những người theo dõi cuộc chiến, các đồng minh quốc tế của Ukraine, lực lượng Nga và thậm chí với nhiều binh sĩ Kiev.

Khi đó, Ukraine cho biết, họ đang cố gắng tạo ra một vùng đệm, gây căng thẳng cho các nguồn lực chiến đấu của Nga, đồng thời duy trì kiểm soát lãnh thổ Nga và con tin để đàm phán với Moscow. Ukraine cũng có thể muốn nâng cao tinh thần cho những binh sĩ đang mệt mỏi và thể hiện sự kiên cường trước các quốc gia phương Tây đang trì trệ trong việc viện trợ vũ khí.

Cuộc tấn công này cũng giúp họ có cơ hội phát triển các sáng kiến và mở rộng phạm vi tấn công vào lãnh thổ Nga. Đồng thời, Ukraine muốn chứng minh họ vẫn có nhiều quân bài để sử dụng trong cuộc xung đột hiện tại.

Đại tá Hamish de Bretton-Gordon, cựu chỉ huy Lực lượng Hóa học, Sinh học, Xạ học và Hạt nhân của Anh, từng nhấn mạnh việc Ukraine sử dụng UAV và triển khai hiệu quả các phương tiện bọc thép. Tất nhiên, những lần triển khai đó rất tốn kém.

Tuy nhiên, không có gì đảm bảo cho Ukraine có thể triển khai hiệu quả xe tăng trở lại khi UAV đang hoạt động dày đặc trên không phận nước này.

Giảm bớt áp lực ở tiền tuyến

Theo đánh giá của ông George Barros, chuyên gia tại Viện Nghiên cứu Chiến tranh, các bước đi gần đây của Ukraine về cơ bản đã phá vỡ kế hoạch tác chiến của Nga.

Tổng tư lệnh lực lượng vũ trang Ukraine hồi tháng 12 thừa nhận, ông không có lựa chọn nào khác ngoài việc tấn công Kursk, bởi Kiev cần giảm áp lực lên các mặt trận ở miền Đông và ngăn chặn Moscow mở một mặt trận mới ở khu vực Sumy của nước này.

Ông cho hay, đợt tấn công giúp giảm cường độ tác chiến của Nga trên khắp Ukraine, ngoại trừ ở Pokrovsk và Kurakhove, những khu vực mà lực lượng Moscow đang tiến quân.

Ông Bretton-Gordon nói: "Bất kỳ ai nắm giữ Kursk có lẽ sẽ có vị thế hơn trong bất kỳ cuộc đàm phán ngừng bắn nào vào năm mới".

Ngoài việc đóng vai trò là một quân bài mặc cả, Kursk còn giúp xua tan ý tưởng rằng cuộc chiến đã bế tắc một cách vô vọng với Kiev. Nó cũng cho thấy Ukraine có thể đạt được bất ngờ và lợi ích lớn.

Chiến dịch ở Kursk có đáng không?

Theo ông Matthew Savill, cựu chuyên gia phân tích tình báo tại Bộ Quốc phòng Anh, nói: "Lựa chọn thực hiện cuộc tấn công đó là rất táo bạo. Điều đó đã khiến người Nga phải lùi bước tạm thời. Đồng thời quyết định này cho thấy, lực lượng Ukraine vẫn có nhiều nguồn lực để tấn công nếu họ xác định được điểm yếu của Nga".

Tuy nhiên, ông cũng cho rằng, quyết định giữ lại phần lớn Kursk sau bước tiến lớn đầu tiên đó "có thể trở thành sai lầm".

Một tuần sau khi triển khai đợt tấn công mới vào Kursk, Ukraine chỉ đạt được những kết quả khá khiêm tốn ở một số khu vực. Trong khi đó, Nga vẫn tiến quân đều đặn dọc theo sườn trái. Nga đến nay đã giành lại khoảng một nửa số lãnh thổ bị Ukraine kiểm soát ở Kursk.

Một binh sĩ Ukraine chia sẻ: "Đó là những ngày khó khăn. Nga tấn công từ nhiều hướng cùng lúc. Một số cuộc tấn công của họ đã thành công. Họ cũng vượt biên giới vào Ukraine tại một vài điểm, nhưng chúng tôi đã giành lại được các vị trí".