Trung Quốc xem xét trao giải cho Viện Virus Vũ Hán vì nghiên cứu Covid-19

Ngày 18/6, Viện Khoa học Trung Quốc đã công bố danh sách các ứng cử viên cho Giải thưởng Thành tựu Khoa học và Công nghệ Xuất sắc năm 2021, trong đó có phòng thí nghiệm tại Viện Virus học Vũ Hán.

Theo Thời báo Hoàn cầu, một tờ báo nhà nước của Trung Quốc, giải thưởng này thường được trao cho các nhà nghiên cứu có "những thành tựu đáng kể trong 5 năm qua".

Các lãnh đạo của Phòng thí nghiệm An toàn Sinh học Quốc gia Vũ Hán thuộc Viện Virus học Vũ Hán, gồm Shi Zhengli và Yuan Zhiming, cũng được lựa chọn là những người có đóng góp nổi bật trong số các thành viên của viện nghiên cứu.

Theo Viện Khoa học Trung Quốc, Viện Virus học Vũ Hán đã xác định được mầm bệnh Covid-19, đồng thời hoàn thành việc phân lập và giải trình tự gen của virus một cách kịp thời, cũng như xác định rằng virus này có điểm chung với virus SARS.

Viện Khoa học Trung Quốc cũng liệt kê một loạt các thành tựu nghiên cứu khác của các nhà khoa học tại Viện Virus học Vũ Hán, đồng thời khẳng định rằng "nhóm nghiên cứu đã hoàn thành cuộc nghiên cứu mang tính hệ thống và toàn diện nhất trong việc xác định mầm bệnh Covid-19".

Viện Virus học Vũ Hán là tâm điểm trong giả thuyết virus gây đại dịch Covid-19 rò rỉ từ phòng thí nghiệm. Giả thuyết này từng được đưa ra khi dịch Covid-19 mới bùng phát trên quy mô toàn cầu, nhưng đã bị bác bỏ và cho là thuyết âm mưu. Một trong những nhà lãnh đạo thúc đẩy giả thuyết này là cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Trung Quốc đã nhiều lần bác bỏ giả thuyết cho rằng virus bắt nguồn từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán, nơi ghi nhận những ca mắc Covid-19 đầu tiên từ cuối năm 2019. Hồi tháng 3, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã công bố báo cáo nghiên cứu của nhóm chuyên gia Trung Quốc - WHO, trong đó khẳng định Covid-19 rất khó bị rò rỉ từ phòng thí nghiệm.

Tuy nhiên, giả thuyết bất ngờ được lật lại trong thời gian gần đây và thu hút thêm sự chú ý của dư luận, sau khi xuất hiện thông tin 3 nhà nghiên cứu tại Viện Virus học Vũ Hán từng bị ốm và nhập viện vào năm 2019 sau khi đến thăm một hang dơi ở tỉnh Vân Nam, tây nam Trung Quốc. Vụ việc này được cho là đã xảy ra trước khi Trung Quốc công bố các ca mắc Covid-19 đầu tiên.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên tuần trước cho biết các nhà khoa học ở Vũ Hán là những người đầu tiên phát hiện trình tự gen của virus corona mới, nhưng điều đó không có nghĩa Vũ Hán là nguồn gốc của đại dịch, và cũng không thể suy luận rằng virus do các nhà khoa học Trung Quốc tạo ra.

Ông Triệu Lập Kiên cho rằng các nhà khoa học tại Viện Virus học Vũ Hán nên được trao giải Nobel y học vì nghiên cứu của họ về virus corona mới. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng chỉ trích Mỹ và các nước chính trị hóa việc truy tìm nguồn gốc Covid-19. 

Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan ngày 20/6 cảnh báo Trung Quốc có nguy cơ bị các nước khác cô lập nếu không cho phép tiến hành cuộc điều tra "thực sự" về nguồn gốc đại dịch Covid-19. Ông Sullivan khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục hợp tác với các đồng minh và đối tác để thúc đẩy cuộc điều tra, cho đến khi tìm hiểu rõ về cách thức virus này xâm nhập vào thế giới và ai phải chịu trách nhiệm về điều đó.