“Trung Quốc vi phạm thoả thuận về Biển Đông năm 2002”

Phát biểu với báo giới hôm qua, Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario cho rằng vụ đối đầu gần đây nhất giữa Philippines và Trung Quốc là thách thức nghiêm trọng nhất cho nỗ lực giải quyết tranh chấp bằng biện pháp ôn hòa kể từ năm 1995, khi Trung Quốc dùng vũ lực kiểm soát đảo Vành Khăn (Mischief Reef).

“Luật pháp quốc tế được đưa ra nhằm đem lại tiếng nói công bằng về chính trị, kinh tế và quân sự đối với các nước; tuyệt đối không chấp nhận việc sử dụng vũ lực bất hợp pháp”, ông Rosario nói.

Ngoại trưởng Philippines cũng thúc giục các quốc gia trong vùng đang tranh chấp gia nhập bộ luật quốc tế ngăn ngừa xung đột vũ trang và thúc đẩy các giải pháp giải quyết tranh chấp.

Theo ông Rosario, Trung Quốc và 10 thành viên của ASEAN, trong đó có Philippines đã ký kết một thỏa thuận chấm dứt các hoạt động chiếm đóng những khu vực mới trên Biển Đông (Tuyên bố về ứng xử tại Biển Đông của các bên năm 2002). Tuy nhiên, ông khẳng định: “Thỏa thuận này đang bị Trung Quốc vi phạm một cách thô bạo”.

Chính phủ Manila khẳng định họ có đủ tài liệu cho thấy từ tháng hai đến nay, Trung Quốc “đã 6 lần xâm nhập vào vùng chủ quyền của Philippines”. Vụ nghiêm trọng nhất xảy ra vào ngày 25/2, khi một hải thuyền Trung Quốc rượt đuổi ngư dân Philippines ra khỏi vùng đảo san hô Jackson.

Trong những ngày qua, Việt Nam và Philippines liên tục phản đối tàu thuyền Trung Quốc xâm nhập vùng biển đảo có nhiều quốc gia tranh chấp chủ quyền. Vừa qua, Tổng thống Aquino lên tiếng tuyên bố sẽ đưa vấn đề này ra trước LHQ.

Diễn đàn An ninh khu vực - Đối thoại Shangri-La, diễn ra ở Singapore từ ngày 3-5/6, cũng nóng lên vì vấn đề Biển Đông. Hà Nội và Manila đã lên tiếng mạnh mẽ về các hành động của Trung Quốc ở Biển Đông. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates kêu gọi cách tiếp cận đa phương về vấn đề này.