Trung Quốc nói khoảng 300 sinh viên bị thẩm vấn trước khi rời Mỹ

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên ngày 21/10 cáo buộc Mỹ đã dùng quyền tư pháp để “quấy rối và thẩm vấn” hàng trăm sinh viên trao đổi Trung Quốc ở các sân bay khi họ hồi hương. Ông Triệu cũng cáo buộc, trong một số trường hợp, Mỹ đã bắt giữ và truy tố sinh viên Trung Quốc bằng những “cáo buộc sai trái”.

Theo ông Triệu, từ tháng 5 tới tháng 9, gần 300 sinh viên Trung Quốc “đã trải nghiệm việc bị quấy rối và thẩm vấn”. Quan chức Trung Quốc nói rằng vài người trong số họ đã “bị kiểm tra tùy tiện và bị thu giữ” điện thoại, máy tính xách tay và các vật dụng cá nhân khác.

Ông Triệu không nêu từng trường hợp cụ thể hay cho biết con số 300 được thống kê từ đâu. Phát ngôn của ông Triệu được đưa ra trong bối cảnh quan hệ Mỹ - Trung đang leo thang căng thẳng trên hàng loạt lĩnh vực. Điều này dẫn tới việc các sinh viên Trung Quốc tới học hay tới viếng thăm Mỹ bị giám sát chặt chẽ hơn.

Trước đó, nhiều quan chức cấp cao của Mỹ, bao gồm cả Tổng thống Donald Trump và Ngoại trưởng Mike Pompeo, từng cảnh báo về mối đe dọa rằng các sinh viên và học giả Trung Quốc có thể là gián điệp cho Bắc Kinh.

Hồi tháng 7, Mỹ bắt 4 học giả Trung Quốc vì cáo buộc che giấu quan hệ của họ với quân đội Trung Quốc khi nộp đơn xin thị thực. Ba sinh viên Trung Quốc vào tháng 6 phải ra hầu tòa vì chụp ảnh một căn cứ hải quân Mỹ ở Florida.

Năm 2018, Bộ Tư pháp Mỹ thưc hiện chương trình chuyên giam sát các hoạt động phi pháp của công dân Trung Quốc trên đất Mỹ. Kết quả thu được cho thấy 60% các vụ việc liên quan tới đánh cắp bí mật thương mại có liên hệ tới Trung Quốc, theo SCMP.

Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Robert O’Brien tuần này tuyên bố rằng Mỹ đang hợp tác với các đại học để bảo vệ quyền của các sinh viên trao đổi Trung Quốc, nhưng cũng chống lại nỗ lực gây ảnh hưởng của Trung Quốc tại các cơ sở đào tạo của Mỹ.

“Những sinh viên Trung Quốc tới đây để học chứ không phải đánh cắp, luôn luôn được chào đón”, ông O’Brien cho biết.