Trung Quốc lần đầu phái đô đốc đến Đối thoại Shangri-La

Báo SCMP của Hồng Kông đưa tin Đô đốc Tôn Kiến Quốc, Phó tổng tham mưu trưởng Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) sẽ dẫn đầu phái đoàn gồm 29 quan chức và quan sát viên đến dự Đối thoại Shangri-La, Diễn đàn an ninh châu Á - Thái Bình Dương tại Singapore từ ngày 29-31/5 tới. Hồi năm ngoái, Bắc Kinh cử một phái đoàn 25 đại biểu tới tham dự Đối thoại Shangri-La.

William Choong, chuyên gia phân tích cấp cao của Diễn đàn an ninh châu Á - Thái Bình Dương nhận định, Biển Đông sẽ là "chủ đề mang tính bùng nổ nhất" trong 3 vấn đề được thảo luận năm nay, gồm khủng bố, thương mại và lãnh thổ. SCMP cho biết, trong hội nghị năm ngoái, Mỹ và Trung Quốc cũng từng tranh cãi gay gắt về những tuyên bố của Bắc Kinh trong vấn đề Biển Đông.

"Chúng ta đã chứng kiến chuyện gì xảy ra năm ngoái khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ lúc đó là ông Chuck Hagel chỉ trích sự hiếu chiến của Trung Quốc ở Biển Đông và cho rằng những hành động đơn phương của nước này đã gây bất ổn cho khu vực," chuyên gia Choong cho biết.

SCMP bình luận rằng mới hôm qua, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter cũng đưa ra các chỉ trích tương tự. Ông Carter tuyên bố rằng các nỗ lực xây đảo nhân tạo của Trung Quốc là "lạc nhịp" với sự nhất trí trong khu vực và rằng các tàu chiến và máy bay quân sự Mỹ sẽ tiếp tục hoạt động tại khu vực theo luật pháp quốc tế.

Trong vài tuần gần đây, căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc liên tục gia tăng, sau khi đài truyền hình Mỹ CNN phát sóng đoạn video hải quân Trung Quốc phát đi cảnh báo xua đuổi máy bay trinh sát Mỹ khi các phi cơ này hoạt động trong không phận quốc tế ở Biển Đông.

"Quân đội Trung Quốc đã chuẩn bị rất kỹ càng (cho Đối thoại Shangri-La). Ông Tôn Kiến Quốc từng được tôi luyện trong Học viện tàu ngầm của Hải quân Trung Quốc," Li Jie, một chuyên gia hải quân người Bắc Kinh cho hay.

"Đô đốc Tôn nắm chắc các quy định của luật biển quốc tế và chiến lược hàng hải dài hạn của Trung Quốc. Điều này giúp ông ta có thể biện hộ về kế hoạch xây đắp đảo nhân tạo của Trung Quốc ở Biển Đông, cũng như giúp ông ta giải trình tốt về nhiệm vụ trong tương lai của hải quân Trung Quốc trên vùng biển quan trọng này trước mặt các đối tác nước ngoài", ông Li bình luận.

SCMP cho hay Thượng tướng Tôn Kiến Quốc năm nay 63 tuổi, người tỉnh Hà Bắc và từng là thuyền trưởng tàu ngầm Trường Chinh 3 của PLA. Vào năm 1985, ông Tôn đã lập kỷ lục thế giới khi điều khiển tàu ngầm hạt nhân Trường Chinh lặn dưới nước tới 90 ngày.

Cũng theo báo trên, Bắc Kinh đã cử đại diện quân sự dự Đối thoại an ninh Shangri-La từ năm 2007, nhưng mới có một lần duy nhất cử Bộ trưởng Quốc phòng tham dự vào năm 2011. Hồi năm ngoái, Trung Quốc cử Trung tướng Vương Quán Trung, Phó tổng tham mưu trưởng PLA, xuất thân từ Quân đoàn Pháo binh số 2, đơn vị tên lửa chiến lược của PLA.

SCMP cũng dẫn lời một chuyên gia phân tích cấp cao khác của Đối thoại Shangri-La cho biết phái đoàn Trung Quốc năm ngoái đã không đưa ra được luận điểm biện minh cho hành động ngang ngược đưa giàn khoan Hải Dương 981 vào vùng biển của Việt Nam. Dù vậy, chuyên gia này cũng cho rằng Bắc Kinh đã chuẩn bị rất kỹ càng để có thể biện minh trong hội nghị thượng đỉnh năm nay.

Bình luận về mối quan hệ Mỹ - Trung, chuyên gia Choong cho biết, cách tiếp cận của phái đoàn Mỹ luôn đánh giá cao mối quan hệ hợp tác với Trung Quốc, bởi vậy, ông dự đoán hai phía sẽ “tranh luận rất cẩn thận” trong Đối thoại Shangri-La tới đây.

Năm nay, Bộ trưởng Quốc phòng của 30 nước sẽ tới Singapore tham dự Đối thoại Shangri-La, Hội nghị thượng đỉnh an ninh châu Á - Thái Bình Dương bắt đầu được tổ chức từ năm 2002.