Tổng thống Philippines nói sẽ hủy gặp Chủ tịch Trung Quốc nếu “bị cấm” nêu phán quyết về Biển Đông

Phát biểu tại một sự kiện ở tỉnh Romblom ở miền trung Philippines ngày 21/8, ông Duterte cho biết: “Họ nói rằng điều đó (phán quyết về Biển Đông) sẽ không được nhắc tới. Tôi nói là không. Nếu tôi không được phép nói về bất cứ điều gì tôi muốn nói như là tổng thống của một nước có chủ quyền, thì thà chúng tôi không trao đổi gì với nhau còn hơn. Đừng kiểm soát miệng của tôi vì đó là món quà từ ông trời”.

Tuy nhiên, ông Duterte không nêu chi tiết về từ “họ” mà ông nhắc tới là ai. Ông dự kiến sẽ thăm Trung Quốc lần thứ 5 vào ngày 28/8 tới đây.

Theo SCMP, ông Duterte dường như đang ám chỉ một ai đó có liên quan tới chính phủ Trung Quốc: “Vì vậy, dù quý vị có muốn hay không, hay điều này khiến quý vị hạnh phúc, tức giận hay không, thì tôi xin lỗi”.  

Hồi đầu tháng, ông Duterte cho biết ông sẽ bàn về phán quyết của tòa quốc tế về Biển Đông trong cuộc gặp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Vào tháng 7/2016, Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) tại La Hay, Hà Lan ra phán quyết về vụ Philippines kiện Trung Quốc, bác bỏ các yêu sách chủ quyền phi pháp của Bắc Kinh đối với Biển Đông. Phán quyết này trong luật pháp quốc tế đã vô hiệu hóa yêu sách đơn phương của Trung Quốc dựa trên cái gọi là “đường chín đoạn” đối với hầu hết vùng biển bận rộn của thế giới.

Tuy nhiên, ông Duterte đang bị chỉ trích vì cách tiếp cận có phần mềm mỏng với Trung Quốc trong suốt 3 năm qua nhằm đổi lại lợi ích về mặt kinh tế. Các ý kiến chỉ trích cho rằng ông Duterte đã không sử dụng lợi thế Philippines có được từ phán quyết của tòa quốc tế về Biển Đông.

Trong bài phát biểu ngày 21/8, ông Duterte đề cập tới việc hợp tác với Trung Quốc trong việc khai thác dầu khí tại vùng đặc quyền kinh tế của Manila ở khu vực.

Trước đó, Bắc Kinh từng đề xuất mô hình hợp tác chia sẻ 60-40 với Philippines nhưng Trung Quốc chưa bao giờ giải thích rõ con số trên ám chỉ về cổ phần, chi phí hay lợi nhuận.

Ông Duterte cho rằng lời đề nghị 60-40 theo hướng có lợi cho Philippines sẽ là “khởi đầu tốt”, dù ông cũng không nói rõ các con số ám chỉ điều gì. Tổng thống Philippines kỳ vọng phán quyết của tòa quốc tế sẽ được giải quyết một cách hòa bình.

Theo SCMP, ông Duterte có sự thay đổi trong quan điểm về phán quyết của tòa quốc tế về Biển Đông chỉ trong 1 tháng qua. Trước đó, ông cho rằng việc thực thi phán quyết trên có thể dẫn tới chiến tranh và ông muốn các cuộc đàm phán ngoại giao hơn.

Đức Hoàng

Theo SCMP