Tổ chức Hợp tác Thượng Hải: Không phải là liên minh quân sự

Thứ năm, 07/06/2012 - 07:20

(Dân trí) - Từ ngày 5/6 tại Bắc Kinh đã diễn ra hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (OCS), quy tụ các nước Nga, Trung Quốc và bốn quốc gia Trung Á. Vấn đề an ninh khu vực cũng như hợp tác kinh tế là các chủ đề chính trong hội nghị.

Thượng đỉnh Hợp tác Thượng Hải tập trung kinh tế và an ninh

Tham dự hội nghị có Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào Tổng thống Nga Vladimir Putin, người đứng đầu 4 nước Kazachstan, Kyrgyzstan, Tajikistan và Uzbekista cũng như nhiều nguyên thủ các quốc gia quan sát viên như Iran, Pakistan, Ấn Độ, và Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai cũng được mời. Được thành lập vào năm 2001 sau khi Liên Xô sụp đổ, Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (OCS) có tham vọng làm đối trọng với Mỹ tại Trung Á, tuy nhiên hiện chủ yếu vẫn được cho là nhằm gây ảnh hưởng ngoại giao cho Trung Quốc và Nga. Có đến 900 nhà báo đến đưa tin về hội nghị lần này.

Sáu nước thành viên thường xuyên tổ chức các cuộc tập trận quân sự chung, và ngày 8/6 tới dự kiến sẽ có một cuộc tập trận tại Khujand, ở miền bắc Tajikistan, với hai ngàn quân nhân tham gia. Nhưng Mátxcơva và Bắc Kinh còn muốn vượt ra ngoài biên giới Trung Á.

Tổng thống Pakistan Asif Ali Zardari đến Bắc Kinh sáng nay qua lại đưa ra yêu cầu gia nhập tổ chức, và Ngoại trưởng Ấn Độ cũng có đề nghị tương tự. Riêng đề nghị tham gia của Afghanistan với tư cách quan sát viên lại là một thử thách đối với OCS. Việc lấp đầy khoảng trống do Hoa Kỳ để lại sau thời hạn rút quân 2014 không phải là không có rủi ro, và Nga đã có kinh nghiệm về điều này.

Trung Quốc tỏ ra hết sức thận trọng, trước mắt chỉ muốn tham gia tái thiết, vì đầu tư vào các mỏ và công trường xây dựng cần phải trong điều kiện an ninh.

Thượng đỉnh Bắc Kinh cũng cho thấy sức hút của kinh tế Trung Quốc trong bối cảnh thế giới đang khủng hoảng, và trên thực tế OCS nghiêng về kinh tế nhiều hơn là một liên minh chiến lược. Các trao đổi giữa sáu nước thành viên đã tăng gấp sáu lần trong mười năm qua, đạt 84 tỉ đô la vào năm ngoái.

Trọng tâm của năm nay là phát triển giao thông, với dự án Nga-Trung nhằm sản xuất một loại phi cơ vận tải lớn. Trung Quốc và Kirgyzstan cũng thỏa thuận xây dựng một tuyến đường sắt và một đường cao tốc nối liền Kachgar của Tân Cương với thành phố Osch của Kirgyzstan. Năng lượng cũng là một ưu tiên của Bắc Kinh, với 38,5 tỉ đô la cho các nước OCS vay, trong đó 28,6 tỉ đô la dành cho các dự án tại Nga.

Không phải là liên minh quân sự chính trị

Theo Tân Hoa xã, người Phát ngôn Bộ ngoại giao Trung Quốc Lưu Vi Dân ngày 6/6 cho biết, " Hiến chương Tổ chức Hợp tác Thượng Hải" đã quy định, tổ chức này không liên kết, không đối đầu không nhằm vào quốc gia và tổ chức nào cũng như tính chất mở cửa đối ngoại, không tồn tại khả năng diễn biến thành tổ chức quân sự chính trị.

Trước thông tin cho rằng Tổ chức Hợp tác Thượng Hải là "NATO của phương Đông". Ông Lưu Vi Dân nói, trong tình hình hiện nay, sở dĩ Tổ chức Hợp tác Thượng Hải thể hiện được sức sống bừng bừng, là vì tổ chức này đã tìm tòi và đi con đường hợp tác tổ chức khu vực kiểu mới, thuận theo trào lưu thời đại hoà bình và phát triển, phù hợp với nguyện vọng chung mưu cầu hoà bình, phát triển và thúc đẩy hợp tác của nhân dân các nước thành viên, đã kiến tạo "Tinh thần Thượng Hải": "Tin cậy lẫn nhau, cùng có lợi, bình đẳng, hiệp thương, tôn trọng văn minh đa dạng, mưu cầu cùng phát triển".

Vũ Quý

Theo AFP, Xinhua