Timor Leste chính thức là thành viên thứ 11 của ASEAN

Thông báo từ Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47 và các cuộc họp liên quan được tổ chức tại Trung tâm Hội nghị Kuala Lumpur, Malaysia đã xác nhận thông tin trên.

Việc kết nạp Timor Leste được chính thức hóa ngay sau lễ khai mạc hội nghị, đánh dấu một cột mốc quan trọng đối với cả đảo quốc có 1,3 triệu dân này và với ASEAN.

Timor Leste là quốc gia mới nhất gia nhập ASEAN kể từ sau khi Campuchia được kết nạp vào năm 1999.

Quốc gia này giành độc lập năm 2002 sau nhiều thập kỷ xung đột và can thiệp từ nước ngoài và nay chính thức trở thành một phần của cộng đồng đại diện cho hơn 700 triệu dân Đông Nam Á.

Timor Leste nộp đơn xin gia nhập từ năm 2011 và được chấp thuận về nguyên tắc vào năm 2022, sau nhiều năm nỗ lực củng cố thể chế và năng lực để đáp ứng các yêu cầu chính trị, kinh tế và hành chính của ASEAN.

Theo các nhà quan sát, việc mở rộng này thể hiện cam kết của ASEAN đối với tính cởi mở và đoàn kết khu vực.

Việc kết nạp Timor Leste được chính thức thông qua sáng 26/10, khi các nhà lãnh đạo ASEAN phê chuẩn tư cách thành viên của nước này ngay trong những nội dung đầu tiên của chương trình nghị sự sau lễ khai mạc.

Thủ tướng Xanana Gusmão của Timor Leste cùng 10 lãnh đạo ASEAN khác ký vào các văn kiện xác nhận tư cách thành viên chính thức của quốc gia này, khép lại hành trình chờ đợi và mở ra chương mới trong lịch sử ASEAN.

Trong bài phát biểu sau lễ ký, ông Gusmão nói việc gia nhập ASEAN là “minh chứng cho tinh thần dân tộc và cam kết dân chủ” của người dân Timor Leste. Ông nhấn mạnh rằng việc gia nhập này đánh dấu một kỷ nguyên mới của hợp tác và phát triển trong một trong những khu vực năng động nhất thế giới.

“Timor Leste gia nhập ASEAN với lòng khiêm nhường nhưng cũng đầy tự hào, hoàn toàn ôm trọn các giá trị cốt lõi của khối, tôn trọng lẫn nhau, hợp tác hòa bình, thống nhất trong đa dạng và đoàn kết khu vực", ông nói.

Ông Gusmão cho rằng việc Timor Leste tham gia ASEAN là một sự gắn bó tự nhiên, dựa trên văn hóa, địa lý và các ưu tiên chiến lược cho tương lai của đất nước. Theo ông, đây không phải là kết thúc một hành trình, mà là khởi đầu của một chương mới, hướng đến việc hiện thực hóa tầm nhìn của ASEAN về một cộng đồng hòa bình, thịnh vượng, kiên cường và lấy con người làm trung tâm.

Các đại biểu Timor Leste đã vỡ òa trong cảm xúc khi quốc gia trẻ chính thức được kết nạp vào khối.

Quan chức Francisca Maia rưng rưng nước mắt nói: “Tôi đã chờ khoảnh khắc này quá lâu. Là một người Timor, tôi thật sự cảm thấy vinh dự khi được có mặt tại sự kiện này".

Trong 3 ngày tới, các nhà lãnh đạo ASEAN sẽ tiến hành chuỗi cuộc họp nội khối và với các đối tác bên ngoài.

Họ cũng sẽ gặp các đối tác quan trọng như Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường. Ngoài ra, sự kiện còn có sự tham dự của Tân Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi, Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva và Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa.