Thêm một bang của Mỹ gạch tên ông Trump khỏi phiếu bầu

Thẩm phán Tracie R. Porter của Quận Cook đã đưa ra phán quyết hôm 28/2, loại ông khỏi danh sách ứng viên tổng thống của bang Illinois trong cuộc bầu cử Mỹ năm 2024, dựa trên "lệnh cấm nổi loạn" của Tu chính án thứ 14, cấm các cựu quan chức Mỹ quay trở lại chức vụ quân sự hoặc dân sự nếu họ đã "tham gia nổi dậy hoặc nổi loạn".

Thẩm phán Porter đã đứng về phía các cử tri Illinois, những người lập luận rằng cựu Tổng thống Trump nên bị loại khỏi cuộc bỏ phiếu sơ bộ ngày 19/3 và cuộc tổng tuyển cử ngày 5/11 vì vi phạm Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Mỹ.

Illinois là một trong số các bang đang cân nhắc việc loại cựu Tổng thống Trump khỏi phiếu bầu vì vai trò của ông trong vụ tấn công vào tòa nhà quốc hội Mỹ hôm 6/1/2021. Phán quyết tuyên bố các hành động của ông Trump xung quanh cuộc bạo loạn tại Điện Capitol khiến ông không đủ điều kiện để tái tranh cử ở Illinois. 

Theo Hill, phán quyết sẽ có hiệu lực vào ngày 1/3, cho phép đội ngũ pháp lý của ông Trump chỉ còn khoảng thời gian ngắn để kháng cáo. Cuộc đua bầu cử sơ bộ ở Illinois bắt đầu vào ngày 19/3.

Illinois hiện là bang thứ ba mà ông Trump bị loại khỏi cuộc bỏ phiếu, sau Colorado và Maine.

Ông Trump có thể kháng cáo quyết định của thẩm phán tại các tòa án bang Illinois.

Đội ngũ của ông Trump hồi tháng 1 đã gửi đơn lên tòa án tối cao trong nỗ lực đảo ngược quyết định của tòa án Colorado nhằm loại ông khỏi danh sách ứng viên tổng thống của bang trong cuộc bầu cử Mỹ năm 2024.

Ông Trump đã kháng cáo phán quyết vào tháng 12/2023 của tòa án Colorado, đánh dấu lần đầu tiên trong lịch sử Mục 3 của Tu chính án thứ 14 được sử dụng để cấm một ứng cử viên tổng thống tham gia bỏ phiếu.

Tòa án Colorado cho rằng ông Trump có vai trò trong vụ người ủng hộ ông bạo loạn nhà quốc hội Mỹ hôm 6/1/2021. Vì vậy, cơ quan tư pháp Colorado quyết định kích hoạt Tu chính án số 14 để loại ông Trump khỏi danh sách ứng viên trong cuộc bầu cử của bang.

Ông Trump bác bỏ cáo buộc, nhấn mạnh ông không liên quan tới vụ việc.

Ông Trump yêu cầu các thẩm phán tòa án tối cao đảo ngược phán quyết của tòa án Colorado mà không cần nghe các tranh luận. Điều khoản hiến pháp được sử dụng rất ít trong lịch sử Mỹ đến nỗi tòa án tối cao Mỹ chưa bao giờ ra bất cứ phán quyết nào về nó.

Tòa án tối cao Mỹ đang đối mặt với áp lực vì phán quyết của họ có thể ảnh hưởng tới sự nghiệp chính trị của ông Trump. Có 6/9 thẩm phán của tòa án tối cao Mỹ được bổ nhiệm bởi đảng Cộng hòa và 3 người do chính ông Trump bổ nhiệm khi ông còn là tổng thống.

Điều khoản về hành vi "nổi loạn" nằm tại Mục 3, Tu chính án thứ 14. Theo đó, bất kỳ ai từng tuyên thệ bảo vệ hiến pháp nhưng sau đó lại tham gia vào "một cuộc nổi dậy chống lại hiến pháp" sẽ bị cấm đảm nhiệm các chức vụ tại quốc hội, quân đội, các cơ quan liên bang và tiểu bang.

Quan chức bầu cử hàng đầu của Maine cũng loại cựu Tổng thống Trump khỏi cuộc bầu cử năm 2024 của bang, trong một quyết định dựa trên "lệnh cấm nổi loạn" của Tu chính án thứ 14.

Ông Trump, 78 tuổi, hiện là ứng viên tổng thống sáng giá của đảng Cộng hòa. Kết quả các thăm dò dư luận gần đây cho thấy, tỷ lệ ủng hộ dành cho ông Trump cao hơn so với của ông Biden ở một số bang chiến trường.

Cựu chủ nhân Nhà Trắng vẫn nhận được sự ủng hộ lớn bất chấp đang phải đối mặt với hàng loạt cáo buộc hình sự.