Quan chức Ukraine nêu nhân tố then chốt chấm dứt xung đột

"Tôi tin rằng, mời Ukraine vào NATO có thể trở thành nhân tố then chốt trong việc chấm dứt cuộc chiến này", Chánh văn phòng Tổng thống Ukraine, ông Andrii Yermak, hôm 28/5 bình luận.

Quan chức này cho rằng, Nga cuối cùng sẽ phải chấp nhận Ukraine là một thành viên của liên minh quân sự do Mỹ dẫn dắt. "Nga không còn lựa chọn nào khác. Họ sẽ phải chấp nhận bởi vì họ đã thay đổi thực tế của chúng tôi", ông nhấn mạnh.

Ông cho biết, Ukraine sẽ cần các cam kết đảm bảo an ninh khi gia nhập NATO. Ông nêu rõ: "Chúng tôi không bàn đến Điều 5 (của Hiến chương NATO) cho đến khi trở thành thành viên NATO. Đó mới là những cam kết an ninh thực tế".

Điều 5 trong Hiến chương NATO nêu rõ, bất cứ cuộc tấn công vũ trang nào nhằm vào một hoặc nhiều quốc gia thành viên NATO sẽ bị coi là chống lại toàn bộ liên minh quân sự gồm 30 thành viên do Mỹ dẫn dắt. Điều khoản phòng thủ tập thể của NATO mới chỉ được kích hoạt một lần, sau vụ tấn công khủng bố ở Mỹ vào ngày 11/9/2001. Các lực lượng của NATO sau đó đã được triển khai tới Afghanistan.

"Liên quan đến các cam kết đảm bảo an ninh, Tổng thống Volodymyr Zekensky đã khẳng định nhiều tháng qua rằng chúng tôi cần các cam kết được gia nhập NATO, bởi vì đảm bảo chính là tư cách thành viên NATO. Đây hiện là liên minh quân sự mạnh nhất thế giới mà ai cũng phải công nhận", ông Yermak nói.

Ukraine từ lâu đã theo đuổi tham vọng gia nhập NATO. Tuy nhiên, đến nay, kế hoạch này của Kiev vẫn gặp nhiều trở ngại. Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg tuần trước cho hay, các thành viên của liên minh hiện chia rẽ về vấn đề kết nạp Ukraine. Ông nhiều lần cho biết, Ukraine có thể trở thành thành viên liên minh nhưng phải sau khi xung đột với Nga chấm dứt. Ông nói, trọng tâm hiện nay của NATO là hỗ trợ quân sự để giúp Kiev chiến thắng trên chiến trường, từ đó giành ưu thế trên bàn đàm phán với Moscow.

Ukraine đang kêu gọi phương Tây viện trợ thêm vũ khí tầm xa, đặc biệt đề nghị các nước này cung cấp tiêm kích F-16.

Tướng Serhii Holubtsov, Tư lệnh không quân Ukraine, cuối tuần qua cho biết Ukraine cần ít nhất 3 hoặc 4 phi đội, mỗi phi đội gồm 12-16 máy bay F-16, để đẩy lùi chiến dịch quân sự của Nga.

Ông cũng cho rằng, hơn một năm kể từ khi xung đột nổ ra, Nga không thể chiếm ưu thế trên không ở Ukraine do Kiev được viện trợ những hệ thống hiện đại như trạm radar, trinh sát, tổ hợp tên lửa phòng không. Tuy nhiên, Không quân Nga hiện sở hữu các máy bay chiến đấu như Su-35, MiG-31BM có khả năng phóng tên lửa tầm xa, trong khi Ukraine không có.

"Nếu chúng tôi có được những máy bay chiến đấu có thể sử dụng tên lửa như tên lửa không đối không AIM-120 với tầm bắn 180km, chúng tôi sẽ không để họ tiếp cận biên giới và khai hỏa", ông Holubtsov lập luận.