Quá trình Philippines hỗ trợ ICC bắt cựu Tổng thống Duterte

"Ông Duterte đã bị bắt giữ theo đúng cam kết của chúng tôi với Interpol. Vài giờ trước khi ông đến, Interpol Manila đã nhận được một bản sao chính thức lệnh của ICC. Điều này đã thúc đẩy Tổng công tố viên của Bộ Tư pháp Philippines thực hiện lệnh này", Tổng thống Ferdinand Marcos Jr cho biết trong bài phát biểu đêm 11/3.

Ông nói thêm: "Interpol đã đề nghị giúp đỡ, và chúng tôi đã làm theo vì chúng tôi có những cam kết với Interpol mà chúng tôi phải thực hiện. Nếu chúng tôi không làm điều đó, họ sẽ không còn giúp chúng tôi trong các vụ án khác liên quan đến những người Philippines chạy trốn ở nước ngoài".

Nhà lãnh đạo Philippines cho hay, Manila không thể từ chối yêu cầu của Interpol, đồng thời nhấn mạnh tổ chức này trước đây đã hỗ trợ các vụ án liên quan đến cựu thị trưởng Bamban Alice Guo và cựu nghị sĩ Arnolfo Teves Jr, những người đã trốn khỏi đất nước để tránh lao lý.

Khi được hỏi về phản ứng mạnh mẽ của những người ủng hộ ông Duterte liên quan đến vụ bắt giữ cựu Tổng thống, ông Marcos giải thích chính phủ Philippines chỉ đơn giản đang thực thi pháp luật.

"Chúng ta là thành viên của cộng đồng các quốc gia, chúng ta phải sống đúng với trách nhiệm của mình, với cam kết mà chúng ta đã thực hiện với cộng đồng các quốc gia. Đó là những gì đã xảy ra ở đây, không liên quan đến chính trị", ông nói.

Ông Duterte bị bắt vào ngày 11/3, ngay sau khi từ Hong Kong (Trung Quốc) trở về nước, đặt chân xuống sân bay quốc tế Manila. Trước đó, ông đã nghe ngóng được thông tin ICC chuẩn bị phát lệnh bắt giữ ông.

Cảnh sát Quốc gia Philippines (PNP) đã phối hợp với ICC trong việc bắt giữ ông Duterte, vì Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr đã ra tín hiệu rằng chính quyền của ông sẵn sàng tuân thủ lệnh bắt giữ của ICC.

Hôm qua, ông đã bị đưa lên máy bay để đến La Hay, Hà Lan, nơi đặt trụ sở ICC.

Ông Duterte, 79 tuổi, có thể trở thành cựu nguyên thủ quốc gia châu Á đầu tiên phải ra hầu tòa tại ICC. Ông bị cáo buộc có liên quan đến cái chết của hàng nghìn người trong cuộc chiến chống ma túy khi ông còn đương nhiệm.

Theo cảnh sát, 6.200 nghi phạm đã thiệt mạng trong các hoạt động chống ma túy dưới thời ông Duterte. Tuy nhiên, các nhà hoạt động cho biết số người chết thực sự lớn hơn nhiều, với hàng nghìn người sử dụng ma túy ở khu ổ chuột bị bắn chết trong những hoàn cảnh bí ẩn.

Công tố viên của ICC cho biết có tới 30.000 người có thể đã bị cảnh sát hoặc những cá nhân không xác định sát hại

Vụ bắt giữ ông Duterte đang kéo theo những phản ứng trái chiều. Trong khi nhiều người cho rằng việc bắt giữ giúp khôi phục công lý, gia đình và người ủng hộ ông Duterte lên án vụ bắt giữ.

Con gái ông thậm chí gọi đây là một vụ "bắt cóc". "Họ bắt cha tôi đi, đưa ông lên máy bay và không nói sẽ đi đâu. Mọi người ơi, hãy dậy đi", cô con gái út Veronica Duterte đăng trên Instagram khi thông báo việc cha cô bị bắt.

Sự việc cũng khiến nhiều người đặt ra câu hỏi tại sao lệnh bắt giữ của ICC vẫn được thi hành mặc dù Philippines đã rút khỏi ICC từ năm 2019. Philippines hiện chỉ là thành viên của Interpol.