Phương Tây dồn dập viện trợ vũ khí, tiếp đà tiến công của Ukraine

Trong chuyến thăm tới Ukraine hôm 1/10, Bộ trưởng Quốc phòng Đức Christine Lambrecht thông báo Đức sẽ cung cấp viện trợ quân sự nhiều hơn cho Ukraine trong thời gian tới, bao gồm hệ thống phòng không Iris-T SLM.

"Trong vài ngày tới, chúng tôi sẽ chuyển giao hệ thống phòng không Iris-T tối tân (cho Ukraine)", bà Lambrecht cho biết sau cuộc họp với người đồng cấp Ukraine Aleksey Reznikov tại thành phố cảng Odessa.

Đức hồi tháng 6 cam kết sẽ gửi cho Ukraine ít nhất một hệ thống Iris-T. Ukraine được cho là muốn có ít nhất 12 hệ thống này và đã đề nghị mua phần còn lại từ nhà sản xuất, mặc dù lực lượng vũ trang Đức vẫn chưa tiếp nhận các hệ thống này.

Đức đã viện trợ hơn 728 triệu USD vũ khí cho Ukraine, bao gồm nhiều đợt chuyển giao pháo phòng không tự hành Gepard và lựu pháo tự hành PzH 2000, kể từ khi xung đột bắt đầu nổ ra vào cuối tháng 2.

Tuy nhiên, Kiev đã nhiều lần chỉ trích Berlin vì không thực hiện đúng cam kết và từ chối cung cấp xe tăng chiến đấu Leopard và xe chiến đấu bộ binh Marder cho Ukraine. Vào tháng 8, Đức Thủ tướng Olaf Scholz đã cam kết "những thiết bị hiện đại và hiệu quả nhất" của Đức sẽ sớm được cung cấp cho Ukraine, đề cập đến hệ thống Iris-T và radar phản pháo Cobra, nhưng không có xe tăng.

Berlin lập luận rằng cho đến nay chưa có quốc gia nào gửi xe tăng hiện đại cho Ukraine. Bộ trưởng Lambrecht hôm 1/10 nhắc lại rằng, Đức "luôn nói rõ về việc chúng tôi sẽ không đi một mình trong lĩnh vực này" để tránh "leo thang". Thay vào đó, Berlin đã đề nghị các nước thứ 3 như Hy Lạp, Slovakia, Slovenia, Cộng hòa Séc và Ba Lan chuyển kho vũ khí từ thời Liên Xô của họ cho Ukraine để đổi lấy vũ khí hiện đại của Đức.

Báo Le Monde của Pháp hôm 1/10 đưa tin, Pháp được cho là đang chuẩn bị chuyển giao lô vũ khí mới cho Ukraine, có thể bao gồm từ 6-12 pháo tự hành Caesar. Theo báo Pháp, các hệ thống pháo này ban đầu dành cho Đan Mạch, nhưng Copenhagen cho biết không phải tất cả đều đáp ứng các tiêu chuẩn cần thiết.

Le Monde cho biết thỏa thuận này là kết quả của "các cuộc đàm phán kéo dài" giữa Pháp, Ukraine và Đan Mạch, đồng thời tiết lộ Kiev ban đầu đã yêu cầu 15 hệ thống pháo. Theo Le Monde, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron phản đối ý tưởng cung cấp vũ khí cho Ukraine từ kho dự trữ của quân đội nước này, vì Paris đã gửi 18 hệ thống Caesar cho Kiev, chiếm gần 1/4 kho vũ khí của Pháp gồm 76 hệ thống như vậy.

Thay vào đó, Pháp quyết định cung cấp cho Ukraine các loại pháo được Đan Mạch đặt hàng từ năm 2017, đồng thời cho biết Copenhagen đã đồng ý từ bỏ thương vụ này vì các loại pháo được đặt hàng vẫn đang trong quá trình kiểm định kỹ thuật và ít nhất một số trong số đó không đáp ứng các thông số kỹ thuật do phía Đan Mạch đưa ra.

Kiev ban đầu do dự trong việc chấp nhận các pháo binh nhưng cuối cùng đã đồng ý tiếp nhận chúng như hiện tại. Các thông tin chi tiết về việc chuyển giao vẫn đang được hoàn thiện, nhưng một "thỏa thuận chính trị" giữa Tổng thống Pháp, Tổng thống Ukraine và Thủ tướng Đan Mạch đã đạt được, theo Le Monde.

Đầu tuần này, Thượng viện Mỹ đã thông qua gói viện trợ kinh tế và quân sự cho Ukraine trị giá 12 tỷ USD, trong đó dành 4,5 tỷ USD cho chính phủ Ukraine và 3 tỷ USD cho vũ khí và trang thiết bị quân sự. Trong gói viện trợ mới nhất, Bộ Quốc phòng Mỹ tuyên bố sẽ tăng gấp đôi pháo phản lực HIMARS cho Ukraine. 

Các gói viện trợ quân sự mới của phương Tây cho Ukraine được công bố trong bối cảnh xung đột vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Lực lượng Ukraine tiếp tục đà tiến công nhằm đẩy lùi quân đội Nga ở mặt trận miền Đông và miền Nam, trong khi Nga tuần này tuyên bố sáp nhập 4 vùng lãnh thổ Ukraine.

Sau lệnh động viên một phần do Tổng thống Nga Vladimir Putin ban hành gần đây, giới chức Ukraine nói nước này cần thêm các hệ thống rocket phóng loạt và xe tăng để đối phó với động thái leo thang căng thẳng của Moscow.

Nga nhiều lần chỉ trích việc phương Tây chuyển giao vũ khí cho Ukraine, cho rằng động thái càng khiến xung đột kéo dài và làm tăng nguy cơ xảy ra đối đầu trực tiếp giữa Nga và NATO.