Phản ứng của Nga khi Tổng thống Mỹ lệnh nối lại thử nghiệm vũ khí hạt nhân

“Trong tuyên bố của mình, Tổng thống (Mỹ Donald) Trump đã đề cập rằng các quốc gia khác được cho là đang tiến hành các cuộc thử nghiệm vũ khí hạt nhân... Nếu, theo một cách nào đó, tuyên bố này đề cập đến vụ thử tên lửa Burevestnik (của Nga), thì vụ thử (của Nga) không phải là một vụ thử hạt nhân”, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với các phóng viên hôm 30/10.

“Các bạn có thể thấy rằng (Tổng thống Nga Vladimir Putin) đã nói về Burevestnik hôm Chủ nhật, và hôm qua ông ấy đã đề cập đến vụ thử (tên lửa Poseidon) diễn ra hai ngày trước đó”, ông Peskov nói thêm.

Ông Peskov nói thêm rằng Moscow hy vọng thông tin về các cuộc thử nghiệm tên lửa Burevestnik và Poseidon của Nga đã được truyền đạt chính xác đến Tổng thống Trump, đồng thời nhấn mạnh những vụ phóng này không thể được coi là thử nghiệm hạt nhân theo bất kỳ cách nào.

“Mỹ là một quốc gia có chủ quyền. Họ có quyền đưa ra các quyết định có chủ quyền”, ông Peskov nhấn mạnh.

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 30/10 cho biết ông đã chỉ thị Bộ Quốc phòng ngay lập tức bắt đầu thử nghiệm vũ khí hạt nhân.

“Do các chương trình thử nghiệm của các quốc gia khác, tôi đã chỉ đạo Bộ Chiến tranh (tên phụ của Bộ Quốc phòng) bắt đầu thử nghiệm vũ khí hạt nhân của chúng ta trên cơ sở bình đẳng. Quá trình đó sẽ bắt đầu ngay lập tức”, ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social.

Theo nhà lãnh đạo Mỹ, Washington hiện có "nhiều vũ khí hạt nhân hơn bất kỳ quốc gia nào khác”. 

Ông Trump nói rằng, vũ khí hạt nhân có sức tàn phá rất lớn nên ông không muốn thử nghiệm chúng. Tuy nhiên, ông cho biết không còn lựa chọn nào khác khi các quốc gia khác cũng tiến hành các chương trình thử nghiệm loại vũ khí này. 

Tuyên bố của Tổng thống Trump được đưa ra sau khi Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố Nga đã hoàn tất giai đoạn thử nghiệm cuối cùng đối với tên lửa hành trình hạt nhân Burevestnik. Ông Putin gọi đây là vũ khí “độc nhất vô nhị”, “bất khả chiến bại”, trước các hệ thống phòng thủ tên lửa hiện tại và tương lai, với tầm bắn gần như không giới hạn cùng quỹ đạo bay khó đoán.

Tổng Tham mưu trưởng các lực lượng vũ trang Nga Valery Gerasimov cho biết tên lửa Burevestnik đã bay được 14.000km trong khoảng 15 giờ liên tục trong một lần thử nghiệm vào tháng 10. Ông khẳng định tên lửa thể hiện khả năng hoạt động vượt trội so với các loại tên lửa hành trình hiện nay.

Người phát ngôn Điện Kremlin khẳng định Nga vẫn tiếp tục tuân thủ lệnh tạm dừng thử vũ khí hạt nhân hiện hành.

“Thực sự đang có lệnh tạm dừng (thử vũ khí hạt nhân)”, ông Peskov nói, đáp lại tuyên bố của ông Trump về khả năng nối lại các vụ thử hạt nhân của Mỹ.

Ông Peskov cũng nhắc lại tuyên bố của Tổng thống Putin rằng, Nga sẽ hành xử tương ứng nếu bất kỳ quốc gia nào từ bỏ lệnh tạm dừng thử vũ khí hạt nhân.

“Tôi muốn nhắc lại tuyên bố của Tổng thống Putin, điều mà ông đã nhắc lại nhiều lần: nếu bất kỳ bên nào vi phạm lệnh tạm dừng, Nga sẽ phản ứng tương xứng”, ông nói.

Người phát ngôn Điện Kremlin lưu ý thêm rằng hiện tại không có các cuộc đàm phán cấp chuyên gia về giải trừ vũ khí hạt nhân giữa Nga và Mỹ, mặc dù vấn đề này đã được nêu ra nhiều lần.

Ông Peskov mô tả giải trừ vũ khí hạt nhân là “một vấn đề rất phức tạp”, đồng thời cho biết “các cuộc đàm phán về vấn đề này về bản chất luôn kéo dài”.

Theo ông Peskov, Điện Kremlin không tin rằng một cuộc chạy đua vũ trang mới giữa Nga và Mỹ đã bắt đầu.

"Không, chúng tôi không nhìn nhận theo cách đó", ông Peskov trả lời khi được hỏi liệu những phát biểu của Tổng thống Trump có thể được coi là một giai đoạn mới trong cuộc chạy đua vũ trang hay không.

Theo thống kê tính đến đầu năm 2025, Nga và Mỹ là 2 cường quốc vũ khí hạt nhân hàng đầu thế giới. Hai nước duy trì sự ngang bằng hạt nhân, khi mỗi bên sở hữu khoảng 4.000-5.000 đầu đạn. Ngoài ra, một số quốc gia khác cũng sở hữu vũ khí hạt nhân nhưng số lượng thấp hơn đáng kể so với Mỹ và Nga. 

Vào tháng 9 năm ngoái, Nga tuyên bố sẽ không thử vũ khí hạt nhân miễn là Mỹ không thử.

Cho tới nay, nước Nga hậu Xô Viết chưa tiến hành thử nghiệm hạt nhân. Liên Xô đã thử lần cuối vào năm 1990 và Mỹ vào năm 1992.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump, Washington đã rút khỏi Hiệp ước Lực lượng Hạt nhân Tầm trung năm 1987, cũng như Hiệp ước Bầu trời Mở năm 1992.

Vào tháng trước, Tổng thống Putin thừa nhận "hệ thống các thỏa thuận Liên Xô - Mỹ và Nga - Mỹ về kiểm soát vũ khí hạt nhân và phòng thủ chiến lược từng bước gần như bị phá bỏ hoàn toàn".