Những điều chưa biết về "người phụ nữ quyền lực nhất" Triều Tiên

Lâu nay, có một số thông tin về bà Kim Yo-jong mà ai cũng biết: cháu gái của nhà sáng lập Triều Tiên Kim Nhật Thành, con gái út của cựu Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-il và là em gái của nhà lãnh đạo Triều Tiên hiện nay Kim Jong-un.

Nhưng có một số thông tin mà không phải ai cũng biết. Theo cơ quan tình báo của Seoul, bà Kim Yo-jong, được cho là ít nhất 33 tuổi, là một quan chức cấp cao của Triều Tiên chuyên giám sát các chính sách của nước này đối với 2 đối thủ lớn nhất: Mỹ và Hàn Quốc.

Bà Kim được đánh giá là nhân vật chính trị quyền lực ở Triều Tiên và là cánh tay phải đắc lực của anh trai khi liên tục xuất hiện bên cạnh Chủ tịch Kim Jong-un trong nhiều cuộc họp cấp cao, bao gồm cả Hội nghị thượng đỉnh về vấn đề phi hạt nhân hóa với cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump và cựu Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in.

Với tầm ảnh hưởng của mình, bà Kim thậm chí còn được giới truyền thông thế giới đặt biệt danh là "Người phụ nữ quyền lực nhất" Triều Tiên. Trong số các chức danh khác nhau, bà nổi tiếng với danh nghĩa "người đứng đầu bộ phận truyền thông" của Triều Tiên.

Bà Kim trở nên nổi tiếng chỉ trong vài năm qua, tham dự cả 3 cuộc gặp mặt trực tiếp giữa cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên, với tư cách là cố vấn thân cận nhất của ông Kim Jong-un.

Bà từng là Ủy viên dự khuyết của Bộ Chính trị Triều Tiên từ năm 2017- 2019, và được bổ nhiệm lại vào tháng 4/2020. Các chuyên gia về Triều Tiên cho rằng, dù không trúng chức Ủy viên dự khuyết của Bộ Chính trị Triều Tiên vào tháng 1/2021, ảnh hưởng chính trị của bà vẫn không thay đổi.

Vào tháng 9/2021, bà được thăng chức vào Ủy ban Quốc vụ (thuộc Quốc hội), cơ quan ra quyết định hàng đầu của nước này.

Hiện chưa rõ bà Kim Yo-jong sinh năm bao nhiêu. Nhưng theo cơ sở dữ liệu của Bộ Thống nhất Hàn Quốc về các quan chức Triều Tiên cho biết, bà được cho là sinh năm 1988 tại Bình Nhưỡng.

Bà là con út trong 7 người con và là con gái duy nhất của cố Chủ tịch Kim Jong-il và bà Ko Yong-hui. Bà Yong-hui cũng là mẹ của ông Kim Jong-un.

Cũng không ai rõ về tình trạng hôn nhân của bà Kim mặc dù một số hãng tin Hàn Quốc cho biết, bà có thể đã kết hôn với con trai của một quan chức nổi tiếng của Triều Tiên. Truyền thông nhà nước Triều Tiên cũng chưa công khai bất kỳ hình ảnh nào cho thấy bà đi cùng chồng.

Trong những năm đầu đời, bà Kim là một nhân vật ít người biết đến. Nhưng điều đó đã thay đổi vào năm 2009, khi ông Kim Jong-un được xem là nhân vật sẽ kế nhiệm vị trí lãnh đạo Triều Tiên.

Theo giới tình báo Seoul, bà Kim đã giữ một chức vụ chính thức trong chính phủ Triều Tiên ít nhất là từ năm 2014, làm việc trong Quốc hội. Bà cũng đảm nhiệm chức vụ trong Ủy ban Trung ương của đảng Lao động cầm quyền.

Vào năm 2018, bà trở thành trung tâm chú ý của cộng đồng quốc tế khi đến Hàn Quốc với tư cách là sứ giả của anh trai, để thảo luận về cách Triều Tiên có thể tham gia Olympic mùa Đông được tổ chức tại Pyeongchang, Hàn Quốc.

Sau đó, bà bất ngờ xuất hiện tại lễ khai mạc Olympic ngồi gần Phó Tổng thống Mỹ lúc đó là Mike Pence. Bà trở thành thành viên đầu tiên được biết đến của gia đình họ Kim nắm quyền tại Triều Tiên đến thăm Hàn Quốc.

Bà Kim sau đó tới Singapore, Việt Nam và biên giới liên Triều để tham dự các cuộc gặp trực tiếp chưa từng có giữa ông Kim Jong-un và cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, với tư cách là cố vấn cho anh trai.

Tiếng nói mạnh mẽ của Triều Tiên

Vào tháng 3/2020, lần đầu tiên chính phủ Triều Tiên ra một tuyên bố dưới tên của bà.

Tuyên bố chỉ trích việc Washington khăng khăng đòi phi hạt nhân hóa hoàn toàn bán đảo Triều Tiên và việc Seoul không giải quyết được việc tung truyền đơn chống phá Bình Nhưỡng qua biên giới chung của hai miền.

Kể từ đó, bà trở thành nhân vật được lựa chọn của Triều Tiên để công khai về các vấn đề với Mỹ và Hàn Quốc.

Vào tháng 6/2020, bà cảnh báo về một "cảnh tượng bi thảm" tại văn phòng liên lạc mà hai miền Triều Tiên đã cùng điều hành. Vài ngày sau, Triều Tiên phá hủy tòa nhà này.

Năm 2021, bà gọi cách tiếp cận can dự của chính quyền Tổng thống Joe Biden là "đạo đức giả". Nữ chính trị gia này cảnh báo chính quyền ông Biden tránh "gây họa" nếu muốn quan hệ hòa bình trong 4 năm tới.

Và cũng chính bà đã phá vỡ sự im lặng kéo dài hơn 6 tháng của Triều Tiên vào tháng 4/2022 khi chỉ trích những bình luận của Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc, cảnh báo về năng lực "tấn công phủ đầu" Bình Nhưỡng nếu có khả năng xảy ra một cuộc tấn công. Bà cảnh báo Hàn Quốc có thể đối mặt "mối đe dọa nghiêm trọng vì phát biểu vô cảm đó". 

Tháng 8/2022, bà Kim có bài phát biểu cứng rắn tại cuộc họp quốc gia, khi ông Kim Jong-un tuyên bố chiến thắng dịch Covid-19. Bà Kim cảnh báo rằng Triều Tiên có thể nhắm các quan chức Hàn Quốc vì cố gắng "lợi dụng cuộc khủng hoảng y tế thế giới và đè bẹp đất nước chúng ta".

Thời điểm đó, người em gái quyền lực của nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un cũng gay gắt chỉ trích Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol vì tuyên bố sẵn sàng viện trợ kinh tế để đổi lấy việc Bình Nhưỡng giải trừ hạt nhân. Theo Reuters, phát biểu của bà Kim Yo-jong đánh dấu lần đầu tiên một quan chức cấp cao của Triều Tiên bình luận trực tiếp về điều mà Tổng thống Hàn Quốc mô tả là một kế hoạch "táo bạo".

Hãng KCNA lúc đó dẫn tuyên bố của bà Kim nhấn mạnh, việc giữ im lặng sẽ tốt hơn cho hình ảnh của ông Yoon. Em gái nhà lãnh đạo Triều Tiên cũng đánh giá đương kim tổng thống Hàn Quốc là "đơn giản" khi nghĩ rằng ông có thể dùng sự hợp tác kinh tế để đổi lấy việc nước láng giềng từ bỏ "danh dự và vũ khí hạt nhân". "Không ai trao đổi số phận của mình lấy bánh ngô", bà Kim nói.

Tháng 11/2022, bà tiếp tục chỉ trích chính phủ Hàn Quốc, sau khi Seoul tuyên bố xem xét các biện pháp trừng phạt mới đối với Bình Nhưỡng. "Hành động gây phẫn nộ này cho thấy rõ ràng hơn rằng chính phủ Hàn Quốc là (đồng minh) trung thành và "con rối của Mỹ", hãng thông tấn nhà nước Triều Tiên KCNA dẫn lời bà Kim Yo-jong ngày 24/11 nói.

"Tôi tự hỏi liệu chính phủ Hàn Quốc - những người luôn chạy theo (các yêu cầu) của Mỹ - sẽ áp đặt lệnh trừng phạt nào lên Triều Tiên", bà nói. "Thật là một cảnh tượng đáng xem!". 

Bà Kim cũng cáo buộc Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol đã tạo ra một "tình huống nguy hiểm", đồng thời so sánh ông với người tiền nhiệm ôn hòa hơn - cựu Tổng thống Moon Jae-in. Bà nói rằng dưới thời cựu Tổng thống Moon, Seoul "không phải mục tiêu của chúng tôi". 

Mối quan hệ thân thiết với anh trai

Với những gì đã thể hiện, bà Kim Yo-jong được đánh giá là cố vấn duy nhất mà nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tin tưởng, các chuyên gia về Triều Tiên nhận định.

Người em gái này thường xuất hiện để giúp anh trai mình nổi bật, thay vì cạnh tranh quyền lực hay gây sự chú ý của công chúng hơn so với anh trai.

Truyền thông nhà nước Triều Tiên miêu tả bà là người đi cùng anh trai trong các chuyến thăm chính thức tới các nhà máy, các vùng đất nông nghiệp và văn phòng chính phủ với vai trò cấp phó, lặng lẽ đưa ra những lời cố vấn quan trọng và hỗ trợ, đồng thời cầm trên tay một cuốn sổ.

Các chuyên gia về Triều Tiên cho biết, độ tuổi cũng được coi là một lợi thế giúp bà giành được sự tin tưởng của nhà lãnh đạo Triều Tiên, vì tuổi tác là yếu tố quyết định thâm niên trong văn hóa nước này.

Bà Kim từng tham dự nhiều sự kiện cùng anh trai - bao gồm cả việc xuất hiện tại một buổi khai trương nhà máy vào tháng 5/2020. Vào tháng 11/2022, bà Kim hiện diện trong lễ kỷ niệm vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Hwasong-17, một sự kiện quan trọng của Triều Tiên. Tại sự kiện này, nhà lãnh đạo Kim Jong-un cũng đã dánh dấu sự xuất hiện rất đặc biệt khi ông đi cùng con gái.