Người tố cáo ông Trump: "Nhà Trắng cố tình che đậy cuộc điện đàm Trump - Zelensky"
(Dân trí) - Ủy ban Tình báo Hạ viện Mỹ vừa công bố đơn khiếu nại của người tố giác Tổng thống Donald Trump liên quan tới cuộc điện đàm gây tranh cãi với nhà lãnh đạo Ukraine Volodymyr Zelensky, vốn khiến đảng Dân chủ mở một cuộc điều tra luận tội nhằm vào ông chủ Nhà Trắng.
Diễn biến của vụ bê bối:
Một người tố giác giấu tên đã gửi khiếu nại lên Tổng thanh tra Cộng đồng tình báo Mỹ liên quan tới cuộc điện đàm hồi tháng 7 giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky mà người này cho là có thể làm tổn hại tới an ninh quốc gia.
Trong cuộc điện đàm, ông Trump được cho là đã hối thúc ông Zelensky khởi động cuộc điều tra nhằm vào cựu Phó tổng thống Joe Biden và con trai Hunter Biden, người mà ông Trump cáo buộc là có những hoạt động đáng ngờ khi làm việc cho một công ty khí đốt của Ukraine thời cha đương chức.
Ông Trump ban đầu bác bỏ đã thảo luận việc hối thúc điều tra ông Biden trong cuộc điện đàm, nhưng sau đó thừa nhận việc này. Dưới sức ép ngày càng tăng của đảng Dân chủ và dư luận, Nhà Trắng ngày 25/9 đã phải công bố bản ghi chép về cuộc điện đàm, trong đó xác nhận một số nội dung mà người tố giác đề cập.
Cuộc điện đàm diễn ra giữa lúc chính quyền Trump đang hoãn khoản viện trợ gần 400 triệu USD cho Ukraine, trong đó có 250 triệu USD viện trợ quân sự và 141 triệu USD từ Bộ Ngoại giao Mỹ. Ông Trump bị tình nghi đã có thể gây sức ép với Tổng thống Ukraine điều tra ông Biden - nhân vật được tin là đối thủ lớn nhất của ông trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2020 - để đổi lấy việc Washington “cởi trói” các khoản viện trợ.
Trong bối cảnh vụ bê bối của ông Trump ngày càng lan rộng, Hạ viện do đảng Dân chủ dẫn đầu ngày 24/9 đã mở cuộc điều tra luận tội chính thức đối nhằm vào ông Trump.
Quyền Giám đốc tình báo quốc gia Mỹ Joseph Maguire ra điều trần
Ông Joseph Maguire
Reuters cho hay, đơn khiếu nại được công bố ngay trước khi Quyền Giám đốc tình báo quốc gia Mỹ Joseph Maguire ra điều trần trước Ủy ban tình báo Hạ viện sau khi từ chối chia sẻ đơn khiếu nại với quốc hội trong suốt vài tuần qua.
Ông Maguire bắt đầu cuộc điều trần vào lúc 9 giờ sáng nay giờ Mỹ.
Luật sư cá nhân của ông Trump là nhân vật trung tâm
Người tố giác viết rằng ông Rudy Giuliani, luật sư cá nhân của Tổng thống Trump, là một nhân vật trung tâm trong ý định can thiệp bầu cử này, và rằng Bộ trưởng Tư pháp William Barr dường như cũng có liên quan.
Theo nhân vật trên, giới chức Mỹ đã lo ngại về việc ông Giuliani có liên lạc với Ukraine. Người này nói, giới chức Mỹ tin rằng vị luật sư này là một đầu mối liên lạc giữa Tổng thống và giới chức tại Kiev.
Hai quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ đã nói chuyện với ông Giuliani trong
Người tố giác là ai?
Theo truyền thông Mỹ, các nghị sĩ Mỹ không được tiết lộ về danh tính và bộ phận làm việc của người gửi đơn khiếu nại tố cáo Tổng thống Trump. Tuy nhiên, người này đã đồng ý có thể gặp các nghị sĩ quốc hội, nhưng sẽ không ra điều trần trước quốc hội.
một nỗ lực nhằm hạn chế tổn hại tới an ninh quốc gia Mỹ, người tố cáo viết. Giới chức Bộ Ngoại giao Mỹ cũng gặp các lãnh đạo Ukraine để nắm bắt thông tin khác nhau mà họ nhận được từ giới chức Mỹ và ông Giuliani.
Người tố giác cũng miêu tả rằng vào ngày sau khi diễn ra cuộc điện đàm, các quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ đã gặp các nhân vật chính trị của Ukraine và đưa ra lời khuyên về cách thức thực hiện các đề nghị mà ông Trump đã đưa ra đối với ông Zelensky.
Người tố giác liệt kê các nhân chứng của cuộc điện đàm
Người tố giác cho hay cuộc điện đàm giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Ukraine không bị hạn chế vì nó được dự đoán là một liên lạc cấp cao thông thường.
Nhân vật trên đã liệt kê những người tham gia cuộc gọi và đọc bản ghi chép cuộc gọi sau khi nó diễn ra, trong đó có các quan chức Nhà Trắng, Bộ Ngoại giao và cộng đồng tình báo.
Tổng thống Trump lệnh cho Phó tổng thống hủy thăm Ukraine
Trong thư tố giác, nhân vật giấu tên nói đã biết thông tin từ giới chức Mỹ rằng Tổng thống đã chỉ thị Phó tổng thống Mike Pence hủy chuyến thăm được lên kế hoạch đến Ukraine để dự lễ nhậm chức của ông Zelensky vào tháng 5.
Thay vào đó, ông Trump cử Bộ trưởng Năng lượng Rick Perry dẫn đầu đoàn Mỹ tới dự thay.
Người tố cáo nói đã nhận được thông tin từ các quan chức Mỹ rằng ông Tổng thống Trump không gặp trực tiếp ông Zelensky cho tới khi nào ông chủ Nhà Trắng nhìn thấy ông Zelensky bắt tay vào hành động sau khi nhậm chức.
Nhà Trắng can thiệp để "chặn" mọi hình thức lưu lại cuộc điện đàm
Những ngày sau cuộc điện đàm Trump - Zelensky, người tố giác cho biết đã biết được qua nhiều quan chức Mỹ rằng các quan chức cấp cao Nhà Trắng đã can thiệp để chặn mọi hình thức lưu lại cuộc điện đàm, đặc biệt là bản ghi chép chính thức, đầy đủ từng từ một cuộc điện đàm, vốn được Phòng tình huống Nhà Trắng thực hiện theo thông lệ.
"Một loạt các hành động đó đã khiến tôi thấy rằng giới chức Nhà Trắng hiểu được tầm quan trọng của những gì được nói trong cuộc điện đàm", người tố giác viết.
"Giới chức Nhà Trắng nói với tôi rằng họ nhận được lệnh của các luật sư Nhà Trắng nhằm loại bỏ bản ghi ghép điện tử từ hệ thống máy tính, trong đó những bản ghi chép như vậy thường được lưu trữ để phối hợp, hoàn thiện và chia sẻ với các quan chức cấp nội các", người tố giác viết.
Giới chức Nhà Trắng "rất lúng túng" về cuộc điện đàm
Trong tài liệu được giải mã hôm nay, người tố cáo cho hay giới chức Nhà Trắng "rất lúng túng" về cuộc điện đàm giữa 2 nhà lãnh đạo Trump - Zelensky.
Nhân vật giấu tên viết rằng cuộc điện đàm vào ngày 25/7 - mà người này miêu tả các chi tiết giống với bản ghi chép được công bố hôm 25/9 - đã khiến giới chức Nhà Trắng "lúng túng về những gì đã được tiết lộ".
Người tố giác cho biết, các luật sư Nhà Trắng đã thảo luận về việc "làm thế nào để ứng phó với cuộc điện đàm vì có khả năng, theo thuật lại của các quan chức, là họ đã chứng kiến tổng thống lạm dụng chức vụ vì lợi ích cá nhân".
Tài liệu mật của người tố cáo được công bố ngày 26/9 (Ảnh chụp màn hình)
"Lo ngại khẩn cấp"
Theo CBS, đơn kiện của người tố giác tập trung vào một “lo ngại khẩn cấp” về việc ông Trump sử dụng quyền lực để tìm kiếm sự can thiệp của một quốc gia nước ngoài trong cuộc bầu cử tổng thống 2020, gây nguy hiểm đối với an ninh quốc gia Mỹ.
Người tố giác cũng nói rằng luật sư cá nhân của Tổng thống Trump, ông Rudy Giuliani, là nhân vật trung tâm của nỗ lực này.
"Tôi rất lo ngại rằng các hành động được miêu tả dưới đây gây ra một vấn đề rõ ràng và nghiêm trọng, lạm dụng, hoặc vi phạm luật pháp hoặc sắc lệnh hành pháp, vốn không bao gồm những khác biệt về quan điểm liên quan tới các vấn đề chính sách công, phù hợp với định nghĩa 'một lo ngại khẩn cấp'", người tố cáo viết.
An Bình
Tổng hợp