1. Dòng sự kiện:
  2. Thúc đẩy đàm phán hòa bình Nga - Ukraine
  3. Chiến sự Nga - Ukraine

Ngọn lửa có thể thổi bùng trở lại cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung

Minh Phương

(Dân trí) - Việc Trung Quốc siết kiểm soát xuất khẩu đất hiếm dường như khiến căng thẳng thương mại Mỹ - Trung leo thang trở lại và Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo áp thêm 100% thuế với hàng hóa của Bắc Kinh.

Ngọn lửa có thể thổi bùng trở lại cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung - 1

Trung Quốc tiếp tục siết kiểm soát xuất khẩu đất hiếm (Ảnh minh họa: Global Times).

Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ áp thêm 100% thuế đối với toàn bộ hàng hóa Trung Quốc kể từ ngày 1/11, ngoài mức thuế 30% hiện tại.

Động thái trên được cho là khá bất ngờ sau khi Mỹ và Trung Quốc đã đạt được thỏa thuận hạ nhiệt căng thẳng thông qua các cuộc đàm phán kể từ tháng 5.

Tuyên bố được đưa ra sau khi Bắc Kinh áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới đối với khoáng sản đất hiếm, những vật liệu quan trọng được sử dụng trong sản xuất chất bán dẫn, máy bay chiến đấu và các công nghệ tiên tiến khác.

Trong bài đăng trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump đã chỉ trích hành động này, đồng thời cảnh báo các mức thuế có thể được thực hiện sớm hơn nếu Bắc Kinh có thêm bước đi nào khác.

Đất hiếm có thể thổi bùng trở lại thương chiến Mỹ - Trung

Đầu năm nay, Trung Quốc, nhà cung cấp đất hiếm thống trị toàn cầu, đã thông báo sẽ kiểm soát xuất khẩu thêm 7 loại đất hiếm.

Dù các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới nhất không phải là lệnh cấm hoàn toàn, nhưng điều này có nghĩa là bất kỳ lô hàng nào xuất khẩu cũng sẽ phải trải qua quá trình giám sát chặt chẽ hơn. Điều này có thể dẫn đến sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng toàn cầu và các ngành công nghiệp phụ thuộc vào đất hiếm.

Trong tuần này, Trung Quốc tiếp tục thông báo sẽ áp kiểm soát xuất khẩu các công nghệ liên quan đến đất hiếm.

Bộ Thương mại Trung Quốc ngày 9/10 cho biết, các công nghệ và dữ liệu liên quan đến khai thác, luyện kim và tách chiết đất hiếm, luyện kim kim loại, sản xuất vật liệu từ tính và tái chế tài nguyên thứ cấp chứa đất hiếm, cùng với các hoạt động lắp ráp, hiệu chỉnh, bảo trì, sửa chữa và nâng cấp dây chuyền sản xuất có liên quan, đều bị cấm xuất khẩu nếu không có giấy phép.

Bộ Thương mại Trung Quốc nói rằng quyết định này phù hợp với các đạo luật và quy định của Trung Quốc, trong đó có Luật Kiểm soát Xuất khẩu và Quy định về Kiểm soát Xuất khẩu Hàng hóa Lưỡng dụng.

Trung Quốc cũng yêu cầu cả doanh nghiệp trong nước lẫn nước ngoài phải xin giấy phép đặc biệt đối với các sản phẩm có khả năng ứng dụng quân sự.

Cụ thể, từ ngày 1/12, các công ty và cá nhân nước ngoài muốn xuất khẩu sản phẩm đất hiếm được phân loại là “hàng hóa lưỡng dụng”, tức có thể được sử dụng cho cả mục đích dân sự và quân sự, phải trước tiên xin giấy phép xuất khẩu hàng hóa lưỡng dụng. Các doanh nghiệp trong nước khi xuất khẩu cũng sẽ phải khai báo rõ quốc gia hoặc khu vực đích đến của lô hàng.

Ngoài ra, các hoạt động xuất khẩu liên quan đến thiết kế, phát triển, sản xuất hoặc sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt sẽ không được phê duyệt. Quy định này có hiệu lực ngay lập tức.

Các quan chức Mỹ cho biết các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Trung Quốc là một động thái có chủ đích nhằm giành lợi thế trước thềm hội nghị thượng đỉnh APEC tại Hàn Quốc, nơi Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự kiến gặp nhau.

Ngọn lửa có thể thổi bùng trở lại cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung - 2

Tổng thống Mỹ Donald Trump (Ảnh: Reuters).

Tổng thống Trump nói rằng ông không từ chối gặp nhà lãnh đạo Trung Quốc tại Hàn Quốc trong khuôn khổ hội nghị thượng đỉnh APEC sắp tới, nhưng chưa chắc cuộc gặp sẽ diễn ra.

“Tôi chưa hủy, nhưng tôi không biết liệu chúng tôi có gặp nhau hay không. Tuy nhiên, tôi sẽ có mặt ở đó dù thế nào đi nữa, nên tôi cho rằng có thể chúng tôi sẽ gặp nhau”, chủ nhân Nhà Trắng nói với các phóng viên khi được hỏi liệu cuộc gặp có bị hủy hay không.

Bình luận về động thái hạn chế xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc, ông cho biết: “Chuyện đó thật bất ngờ, hoàn toàn bất ngờ. Họ đưa ra toàn bộ khái niệm về nhập khẩu và xuất khẩu này. Và không ai, không ai biết gì về nó cả”.

Theo các nhà phân tích, các hạn chế về đất hiếm của Trung Quốc ảnh hưởng trực tiếp đến cơ sở công nghiệp và quốc phòng của Mỹ. Washington đã cố gắng xây dựng năng lực nội địa bằng cách đầu tư 400 triệu USD vào MP Materials, nhà sản xuất đất hiếm duy nhất của Mỹ, nhưng vẫn phụ thuộc nặng nề vào chuỗi cung ứng của Trung Quốc.

Chiến thuật gây sức ép của Tổng thống Trump

Việc ông Trump tuyên bố sẽ tăng 100% thuế đối với hàng hóa Trung Quốc có thể coi là chiến thuật gây sức ép đàm phán theo điều kiện của Mỹ. Do đó, việc tăng thuế lần này có thể không nhằm mục đích thu tiền thuế, mà để ép Trung Quốc nhượng bộ.

Thông báo được đưa ra cùng ngày Tổng thống Trump tuyên bố về một bước đột phá trong tiến trình hòa bình Trung Đông. Bằng cách kết hợp ngoại giao và cứng rắn về kinh tế, ông muốn thể hiện sức mạnh toàn diện của Mỹ trên nhiều mặt trận.

Tuy nhiên, thị trường phản ứng ngay lập tức. Chỉ số Dow Jones giảm gần 900 điểm, S&P 500 giảm 2,7%, và Nasdaq giảm 3,5%, dẫn đầu là nhóm cổ phiếu công nghệ và bán lẻ. Các nhà phân tích cảnh báo rằng một cuộc chiến thương mại mới có thể làm rung chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu ngay trước mùa mua sắm cuối năm.

Hiện tại, Washington và Bắc Kinh dường như đang hướng tới một cuộc đối đầu căng thẳng mới, pha trộn giữa chính trị, quyền lực và áp lực kinh tế, có thể định hình lại thương mại toàn cầu trong những tuần sắp tới.

Theo NDTV